شهرستان چالدران البته تنها شهرستان محروم کشور نیست و شمار زیادی از شهرستان های کشور در استان های مختلف با بحران های عدیده ای، به ویژه در بحث آبادانی و پیشرفت دست به گریبان هستند که ضرورت ورود نهادهای اجرایی و انقلابی برای برطرف کردن مشکلشان احساس می شود.
در سالهای اخیر، بنیاد علوی جدا از اقدامات دستگاه های دولتی و سایر نهادها، کوشیده با نگاه عمیق و آسیب شناسانه به مفاهیم توسعه ای، برای رفع محرومیت و ایجاد معیشت پایدار در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی پیشگام باشد و با هدف گذاری و حرکتی تحسین برانگیز، به مسأله توسعه نیافتگی شهرستان های محروم کشور همانند شهرستان چالدران ورود کرده و با همکاری و همراهی دیگر بخش ها، در این مسیر به توفیقاتی دست یابد و نتایج مثبت فراوانی به ارمغان آورد.
این شهرستان که در منطقه مرزی شمال غرب کشور و در استان آذربایجان غربی قرار گرفته است، علی رغم موقعیت مطلوب جغرافیایی به لحاظ آب و هوایی و دست رسی به مرزهای بین المللی فرصت بهره برداری بهینه از این امتیاز استثنایی را تا کنون به دست نیاورده است.
دکتر احسان حبیبی، مدیر طرح آبادانی و پیشرفت این شهرستان که از سوی بنیاد علوی برای این مهم انتخاب شده است، در این باره میگوید: اگر نقشه را نگاه کنید، چالدران حدود 220 کیلومتر با ارومیه فاصله دارد و دورترین شهرستان در آذربایجان غربی به شمار میآید که هیچ مشوقی برایش در نظر نگرفته اند، حتی جزو منطقه آزاد هم نیست.
وی با اشاره به اینکه از 499 کیلومتر مرز ایران و ترکیه 144 کیلومترش در شهرستان چالدران است، میافزاید: علی رغم وجود 144 کیلومتر مرز مشترک میان چالدران با کشور ترکیه ولی هیچ معبری برای انجام تجارت و کسب و کارهای مرزی و از این دست ندارد.
حبیبی با تأکید بر اینکه جز کسانی که در چالدران کار خاصی داشته باشند، دیگر کسی وارد این منطقه از کشورمان نمی شود، تصریح میکند: این شرایط عجیب سبب شده است تا چالدران علی رغم همه توانمندی های کشاورزی، گردشگری و تجاری در محرومیت باقی بماند و هیچ کدام از این فرصت ها زمینه توسعه منطقه را فراهم نکند.
وی میافزاید: مسیر دسترسی به چالدران به گونه ای است که اگردر سمت ماکو بخواهید به سمت چالدران بروید، باید از یک مسیر فرعی حدوداً پنجاه کیلومتر طی کنید تا به چالدران برسید و عملاً انتهای این مسیر بن بست است، یعنی از چالدران نمیتوانید به جای دیگری بروید، مگر این که دور بزنید و دوباره به مسیر ماکو بازگردید.
مدیر طرح آبادانی و پیشرفت شهرستان چالدران در ادامه تأکید میکند: این مهم سبب شده با وجود جاذبه های گردشگری و طبیعی فراوان، این منطقه از توسعه باز بماند؛ به عنوان مثال من خودم به شخصه مشاهده کردم بازدید کنندگانی که برای دیدن اثر قره کلیسا به اطراف چالدران می آیند، بدون اینکه حتی یک روز در چالدران بمانند برمی گردنند و مردم در این فرآیند منتفع نمی شوند.
وی با مرتبط دانستن مشکلات کنونی این شهرستان به تصمیم گیری های گذشته، میگوید: آنچه اکنون زمینه محرومیت این شهرستان توانمند را فراهم کرده است باید در تصمیم گیری هایی که از قبل شده است جست و جو کنیم. چرا که ما میگوییم چالدران بیشترین مرز را دارد و کمترین ارتباط یعنی از آن طرف هیچ معبری ندارد.
حبیبی با اشاره به برنامه های تیم مرتبط به بنیاد علوی برای بهره برداری از این توانمندی استثنائی میافزاید: هم اکنون تلاش هایی توسط خود مقامات و نمایندگان انجام می شود و واقعیت این است که از طرف ما هم رغبت برای این اتفاق وجود دارد و اساسا کشورمان به رقم خوردن این اتفاق راغب است؛ اما تا آنجایی که بنده شنیدهام (و قادر به تأیید یا رد آن نیستم) مشکل از طرف کشور همسایه است؛ یعنی ترکیه رغبتی ندارد معبری در این قسمت از مرز خود با کشورمان باز کند.
این مقام مسئول در بخش دیگری از سخنانش با تأکید بر اینکه باید به دنبال ایجاد مشوق هایی برای ترکیه ای ها باشیم، میگوید: این ها مواردی هستند که باید در سیاست گذاری های کلان پیگیری شوند. ما هم دنبال این هستیم و از مشاور مطالعاتی مان خواستهایم روی این موضوع کار کند تا با استناد به خروجی ایشان بتوانیم جلساتی بگذاریم و امکان رقم زدن آن را بررسی و پیگیری کنیم.
اینجاست که بایداذعان داشت در شمال غرب کشورمان شهرستانی با آب و هوای خارق العاده و ظرفیت های بی نظیر تجاری و گردشگری قرار دارد که به دلیل برخی تصمیم گیری های غلط گذشته و به نوعی تداومشان، موفق به بهره برداری از این مزیت ها نشده است؛ مزیت هایی که تنها یکی از آنها برای توسعه یک شهرستان چند صدهزار نفری کافی به نظر می رسد، اما در شهرستان چالدران مجموعه از توانمندی ها نیز زمینه توسعه این منطقه را فراهم نکرده است. وضعیتی که با ورود بنیاد علوی به این شهرستان و در سایه طرح هایی که برای توسعه و آبادانی این خطه طراحی خواهد شد و به اجرا در خواهد آمد، امید میرود به محرومیت زدایی از این شهرستان منجر شود.