نگران آینده صنعت دیزل ژنراتور در ایران هستیم
دیزل ژنراتور ها از عوامل موثر در پیشبرد اهداف صنعت هستند و به عنوان منابع پشتیبان و تامین کننده برق، یک عنصر حیاتی در پروژه های نفت، معادن، راه سازی، ساختمانی و محسوب می شوند،
گفتنی است به دلیل ناتوانی صنعت برق ایران در تولید برق به اندازه نیاز صنایع داخلی، به ویژه در شرایط بحرانی منابع آب درفصول گرم سال و مشکلات تولید برق، کارخانه ها و صنایع تولیدی از دیزل ژنراتور، برای پشتیبانی از شبکه برق خود استفاده می نمایند. کمبود قابل ملاحظه منابع آبی در، کشور نیروگاه های برق آبی را با مشکل تولید جدی مواجه کرده است. فرسوده بودن نیروگاههای قدیمی موجود و عدم ایجاد نیروگاههای جدید به اندازه مصرف برق موجب شده است تا نگرانی ها در مورد تامین برق پایدار به شدت بالا برود، طوری که صنایع با مصرف مگاواتی برق و سایرین بایدخاموشی های اجباری را تجربه کنند.
همچنین با حذف یارانه ها و افزایش قیمت برق تقاضای استفاده از دیزل ژنراتورها بیش از پیش شده و استفاده از آنها را از لحاظ اقتصادی توجیه پذیر نموده است. در مواقع ضروری امکان قطع برق صنایع و کارگاه های تولیدی وجود دارد، چرا که استفاده از دیزل ژنراتور ها به عنوان تامین کننده برق اضطراری می تواند از بروز خسارت های ناشی از قطع برق جلوگیری نماید. کارخانه ها و صنایع تولیدی می توانند از دیزل ژنراتور ها برای پشتیبانی از شبکه برق خود استفاده نمایند.
این روزها اما صنعت دیزل ژنراتور در ایران به کجا می رود؟
با وجودی که مدام از تشدید برخی تحریم های ظالمانه توسط ایالات متحده آمریکا بر ضد جمهوری اسلامی ایران صحبت می شود، خوشبختانه در صنعت دیزل ژنراتور شاهد شکوفایی، هرچند با سرعت کم بودیم. در دوران تحریم های فلج کننده قبل از برجام، حتی یک شرکت تولید کننده دیزل ژنراتور خارجی تمایلی به برقراری ارتباط با شرکتهای ایرانی نداشت، اما با تکیه بر مشاهدات عینی می توان گفت، پس از برجام، دست کم ۲۰ شرکت اروپایی برای صادرات محصولات خود به ایران نمایندگانی به کشور گسیل داشته اند، که این خود نشانه از بین رفتن موانع موجود بر سر راه تجارت با ایران می باشد. این رویداد هرچند بسیار فرخنده و میمون است، اما تمایل شرکت های اروپایی برای ورود به بازار ایران دارای دو تاثیر همزمان بر صنایع داخلی است که صنعت دیزل ژنراتور از آن مستثنی نیست.
اول، با ورود محصولات متنوع، شاهد بالا رفتن سطح کیفیت این محصولات در بازار داخل خواهیم بود. رفته رفته، محصولات آسیایی جای خود را به محصولات اروپایی خواهند داد و مصرف کنندگان ، با خیال آسوده تری محصولات را با کیفیت بالاتری خواهند خرید. و اما اثر دوم که بالقوه خطرناک است، ضربه ایست که به تولید داخلی می زند. تحریم ها هر چند ظالمانه بودند، اما باعث شده بودند تا بسیاری از شرکت های داخلی با اتکا به نیروهای تحصیلکرده جوان بر بسیاری از کمبود ها فایق آیند، به طوریکه امروز بعضی از شرکت ها در داخل می توانند این مولد های برق را که نقشی حیاتی در تامین انرژی الکتریکی صنایع را دارند، تامین نمایند.
اما تولید کنندگان داخلی این صنعت، به لحاظ کیفی توان رقابت با محصولات اروپایی و آمریکایی را ندارند و در صورت غافل شدن از چشم انداز به وجود آمده، به ناچار دیر یا زود در برابر ورود این محصولات تسلیم خواهند شد.
در حال حاضر، توانایی کشور در تولید دیزل ژنراتور پایین تر از حدی است که می تواند باشد. در بحث تولید موتورهای دیزلی، فقط دو برند را در کشور تولید می کنیم که هم به لحاظ کیفی و هم از نظر کمی، پایین تر ازسطح ظرفیت و نیاز کشور هستند. در بحث ژنراتور (آلترناتور)، فقط یک برند و آن هم با فاصله بسیار از رقبای روز اروپایی و یا حتی آسیایی در حال تولید داریم. اما در بخش لوازم جانبی و قطعات برقی تابلوهای منوال و چنج اور مانند کلیدها و کنتاکتورها، یک یا دو برند مهندسی معکوس شده غربی را داریم. در تولید شاسی و کوپلینگ دیزل و ژنراتور، تولید کانوپی (اتاق های سایلنت) و گاری های سیار امکانات تولید بالقوه ای داریم که هرچند از نظر کیفیت به برند های اروپایی نمی رسند، اما در صورت حمایت از تولیدات داخلی این قابلیت را دارند که خود را به جای قابل قبولی برسانند و کاملا جایگزین نمونه های مشابه خارجی شوند.
به هر تقدیر، غفلت از تولیدات داخلی و عدم حمایت از آنها در کنار رشد فزاینده رقبای اروپایی، باعث خواهد شد صنعت دیزل ژنراتور در ایران به شدت آسیب دیده و همین بضاعت کم در تولید این محصولات از بین برود و ما نیز همانند برخی کشورهای همسایه، به واردکننده این محصولات تبدیل شویم.