یکی از کارهای مهمی که در طراحی نورپردازی (داخلی و خارجی ) به‌خصوص در متراژ‌های بالا وجود دارد، محاسبه دقیق میزان روشنایی و تعیین تعداد مناسب چراغ و فواصل نورپردازی است.
برای محاسبه ی میزان روشنایی در داخل با در نظر داشتن جدول محاسباتی و محاسبه مساحت می توان با یک ضرب و تقسیم به پاسخ رسید ،هم چنین اپلیکیشن lighting calculation نیز اینکار را انجام میدهد. برای محاسبه روشنایی فضای بیرون دستگاه های پیشرفته با قابلیت اتصال بی سیم و با اتصال به سیستم های تحلیلگر بهترین نتایج را ارائه می دهند.
با استفاده از این اطلاعات می توان به صورت تخصصی طراحی نورپردازی را برنامه ریزی نمود.
اهمیت نحوه محاسبه میزان روشنایی
متخصصین نورپردازی به منظور برنامه ریزی جهت نورپردازی فضا و محوطه نیاز به محاسبات نورپردازی دارند .
- که بتوانند تعداد چراغ چمنی یا باغی و یا خیابانی مورد نیاز را مشخص کنند.
- بر اساس آن میزان فاصله بین چراغ ها محاسبه شود
- نوع چراغ و توان روشنایی و نوع منبع نور (لامپ کم مصرف یا چراغ ال ای دی ) مشخص شود
- تخمین هزینه نورپردازی انجام شود
و نهایتا با دانستن پارامترهای بالا بتوانند یک نورپردازی تخصصی را برنامه ریزی کنند. .
اندازه گیری میزان روشنایی فضای داخلی به صورت دستی
برای محاسبه میزان روشنایی با روش لومن ما سه کار زیر را باید انجام دهیم .
- تعریف لومن و تفاوت آن با وات
- مشخص کردن کاربری محیط
- اندازه زدن مساحت
- انجام محاسبات
- تاثیر ارتفاع در محاسبات
وات چه فرقی با لومن دارد؟
همه ی ما اصطلاح وات را شنیده ایم .
اما شاید اصطلاح لومن کمی عجیب به نظر برسد.
قطعا شما هم موقع خرید لامپ سوال کرده اید که این لامپ چند وات است ؟
اما باید بدانید که با پیشرفت تکنولوژی و امروزه دیگر این اندازه گیری غلط است.
وات در واقع میزان مصرف انرژی می باشد و نشان دهنده میزان نور تولیدی نیست.
اگر به صورت دقیق میزان نور تولید شده را بخواهید بدانید باید با عبارت لومن آشنا شوید.
از این معیار برای اندازه‌گیری میزان نور تولیدی یک منبع و یا نور دریافتی یک جسم استفاده میشود.
در جدول زیر برای درک بهتر این تفاوت، میزان روشنایی انواع لامپ‌ها را بر حسب Lumen با توان آن‌ها مقایسه کرده‌ایم.
به صورت کلی امروزه با تکنولوژی چراغ های ال ای دی با وات کمتر و یا مصرف انرژی کمتر ، لومن تولیدی بیشتری را شاهد هستیم.
حال آنکه در لامپ های رشته ای قدیمی با همان وات ، لومن خروجی کمتری را شاهد هستیم.
پس یک لامپ رشته ای 20 وات با یک لامپ ال ای دی 20 وات خروجی نور یکسان ندارد.
و اینجاست تفاوت واحد وات و لومن.
و چیزی که ما با آن سروکار داریم در اصل لومن خواهد بود.
همینجا به شما توصیه استفاده از چراغ های با تکنولوژی ال ای دی را داریم .
که هم در مصرف انرژی و هم در مصرف هزینه صرفه جویی به همراه خواهد داشت.
مشخص کردن کاربری فضا :
با توجه به اینکه هر فضا نور با میزان مشخصی نیاز دارد ، از اصول احتساب میزان روشنایی تعیین کاربری می باشد.
بدیهی است نوری که در اتاق خواب مورد نیاز است با نوری که برای نشیمن و یا آشپزخانه مناسب است متفاوت است.
اندازه زدن مساحت
به منظور محاسبه ی میزان نور مورد نیاز در اولین گام نیاز به دانستن مساحت مورد نظر خواهیم داشت.
محاسبات روشنایی
در یک جدول میزان نور مورد نیاز برای هر محیط ذکر شده است.
برای محاسبه لومن مورد نیاز ، باید مساحت فضا را مقدار کندل متر مورد نیاز آن فضا ضرب کنید.
(کندل متر در واقع فاصله ی یک متری نور از منبع خود را می گویند. )
برای مثال اگر فضای شما کاربری نشیمن دارد و دارای ابعاد 10 متر طول و 10 متر عرض است :
محاسبه ی مساحت : 10*10=100 متر مساحت
میزان نور مورد نیاز برای یک متر : 100 تا 200 کندل متر
در نتیجه میزان نور مورد نیاز از ضرب مساحت در عدد بالا به دست می آید :
100*100=10000 الی 200*100=20000 لومن نور نیاز است .
برای محاسبه تعداد چراغ مورد نیاز :
برای محاسبه تعداد چراغ مورد نیاز برای کل فضا کافی است لومن مورد نیاز را بر لومن خروجی هر چراغ تقسیم کنید.
برای مثال اگر چراغ مد نظر شما دارای توان 13 وات و روشنایی خروجی 1100 لومن است :
|
10،000/1100=9 |
حداقل چراغ مورد نیاز |
|
10،000/1100=18 |
حداکثر چراغ مورد نیاز |
خواهد بود.
محاسبات گفته شده ، برای محاسبات عمومی و کلی می باشد.
بعد از اعداد به دست آمده می توانید سایر شرایط محیط را هم در نظر بگیرید.
تاثیر عوامل نوری دیگر بر نور خالص محیط ، و یا رنگ اشیا محیط هم میتواند بر میزان نور تاثیر بگذارد.
برای مثال گاهی نورهای دیگری بر روشنایی محیط تاثیر گذارند که می توان میزان لومن را کمتر از حد ذکر شده در نظر گرفت و لومن کمتری محاسبه کرد
و یا در صورت تیره بودن اشیا و دیواره ها ، برای تاثیر بیشتر نور می توان از لومن بیشتری استفاده کرد.
و به میزان ده الی بیست درصد می توان به نور محاسبه شده افزود.
ارتفاع و محاسبات لومن
محاسبات ذکر شده برای محیط های با ارتفاع 2.70 می باشد . در صورتی که ارتفاع بیشتر باشد میزان لومن نور بیشتر خواهد بود.
استفاده از اپ Lighting Calculations
یکی از راه های آسان محاسبه ی میزان روشنایی اپلیکیشن Lighting Calculations است.
این اپلیکیشن در گوگل پلی به صورت رایگان قابل دانلود است . این اپلیکیشن توسط گروه نرم افزاری Ettore Gallina توسعه و به صورت رایگان در گوگل پلی منتشر شده است.
انواع محاسبات مورد نیاز برای نور مورد نیاز برای فضای داخلی و میزان نوردهی و تبدیل لوکس به لومن یا وات به لومن توسط این برنامه قابل انجام است.
برخی از امکانات و قابلیت های برنامه Lighting Calculations اندروید به نقل از فارس روید
- محاسبه کل شار
- نورپردازی مورد نیاز برای فضای داخلی
- تعداد آباژور ها
- لومن به لوکس
- لوکس به لومن
- لومن به وات
- وات به لومن
- لوکس به وات
- وات به لوکس
- لومن به Candela
- کاندلا به لومن
- Candela به لوکس
- لوکس به Candela
- لوکس / پا شمع
- مقایسه قدرت
- محاسبه اثربخشی درخشان
- مبدل روشنایی
- نوع لامپ
- اتصالات لامپ
- شکل لامپ
- جدول اثر نورانی
- دمای رنگ
- منحنی Kruithof
- طیف مرئی
- کلوین به RGB
- تبدیل RGB / HEX
- تبدیل RGB / CMYK
- لوله های فلورسنت
- کدهای رنگی لوله های فلورسنت
- اصلاح عامل قدرت
- Lux meter (تنها در دستگاه هایی با حسگر نور سازگار است)
- خصوصیات led
- منبع تغذیه برای نوار led
- Led SMD
- روشنایی روی زمین
- لامپ کم مصرف
- ایمنی فوتوبیولوژیکی led
- توان ویژه
- واحد اندازه گیری
- نماد ها
- فرمول ها
محاسبات روشنایی در فضای باز با دستگاه های اندازه گیری
در محیط های باز اندازه گیری روشنایی مسئله پیچیده تری خواهد بود.
چرا که وجود نورهای متغیر ، آلودگی های نوری ، تغییرات نور محیط همگی بر نور محیط ممکن است تاثیراتی داشته باشد.
اما به لطف تکنولوژی و وجود دستگاه های دیجیتال که با استفاده از تکنولوژی های پیشرفته و مدرن ، می توانند به صورت دقیق روشنایی را در فضای باز اندازه بگیرند این مسئله تسهیل شده است.
دستگاه های موجود قابلیت اندازه گیری شدت نور بر اساس لوکس و درجه رنگ به واحد کلوین را دارا هستند.
هم چنین می توانند توزیع روشنایی را محاسبه کنند.
هم چنین وجود برخی نرم افزارهای تخصصی که با الگوریتم های محاسباتی و پردازش تصویر قادر هستند داده های دریافتی از ابزارهای اندازه گیری را تجزیه و تحلیل کرده و به صورت نمودارهای عددی و گرافیکی ارائه دهند.
با استفاده و بهره گیری از این ابزارهای پیشرفته ، می توان به صورت موثر و با کیفیت به اندازه گیری روشنایی در فضای باز پرداخت .
این اندازه گیری به متخصصین طراحی کمک می کند که در رسته های گوناگون همانند روشنایی عمومی شهری ، نورپردازی معابر و فضای سبز شهری بهترین تصمیم گیری و اقدامات را انجام دهند.
