تریبون‌نیوز/ در یک اتفاق عجیب، درگاه پرداخت نزدیک به سه هزار کسب‌وکار از روز چهارشنبه با اختلال مواجه شده است. اختلالی که بنظر می‌رسد بخاطر تعلیق نماد اینماد این مجموعه‌ها بوده است و شرکت‌های پرداخت نقشی در آن نداشته‌اند. در واقع این اختلال پس از رد استعلام این کسب‌وکارها توسط پلیس اماکن صورت گرفته است. این در صورتی است که بنظر نمی‌رسد این مسئله حاصل وقوع تخلفی باشد و بیشتر مربوط به ناهمانگی در میان دستگاه‌های مسئول است. تا به این لحظه پاسخ مشخصی نیز در خصوص این اتفاق ارائه نشده است.
بعضی از کسب‌وکارها توانسته‌اند با حل مشکل، مجدد به درگاه پرداخت خود دسترسی داشته باشند و از آن استفاده کنند. با اینحال برخی همچنان با مشکل روبه‌رو هستند و درگاه آنها مسدود است. در همین خصوص گفت‌وگویی داشتیم با پشوتن پورپزشک؛ مدیرعامل شرکت پادرو و مصطفی امیری؛ مدیرعامل مجموعه‌ی زرین‌پال و رئیس انجمن فین‌تک ایران.
شوک بزرگ به کسب‌وکارهای نوپا
پشوتن پورپزشک؛ مدیرعامل شرکت پادرو
در بعدازظهر روز چهارشنبه، ۱۷ خردادماه درگاه پرداخت مجموعه پادرو به طور ناگهانی و اعلام قبلی قطع شد و امکان دسترسی به آن وجود نداشت. بعد از این اتفاق تیم مربوطه در پادرو شروع به پیگیری از شرکت‌های پرداخت کرد اما آنها نیز از چرایی مسدود شدن درگاه پرداخت بی‌اطلاع بودند. در آخر متوجه شدیم که به علت عدم تائید صلاحیت از طرف اماکن، نماد اینماد پادرو به همراه برخی دیگر از کسب‌وکارها تعلیق شده است.
در واقع تغییر رویه در بخشی از عملکرد اینماد منجر به این اتفاق شده است و به صورت خودکار درگاه پرداخت‌ها را مسدود کرده است. با پیگیری‌های اینماد در روز پنجشنبه مسئله تعلیق برطرف شد. متاسفانه اتصال مجدد درگاه‌های پرداخت کمی بیشتر زمان می‌برد و درگاه برخی از کسب‌وکارها تا به امروز مسدود بوده است و نتوانسته‌اند از آن استفاده کنند.
هنوز ابعاد و چرایی این اختلال به صورت کامل برای ما روشن نشده است و نمی‌توانیم هم میزان خسارت وارده و هم نهاد مسئول در این قضیه را مشخص کنیم. توضیحی که مجموعه‌ی اینماد در این خصوص ارائه داد به منفی شدن استعلام اماکن اشاره می‌کرد. ولی به طور مشخص نهاد یا فردی اطلاعات یا توضیحی پیرامون این مسئله ارائه نداده است. با اینحال وقتی چنین اختلالی در این گستره رخ می‌دهد و مسیر فروش نزدیک به سه هزار کسب‌وکار بدون هیچگونه اخطار و اطلاعی مسدود می‌شود، نشان از اشتباه بودن فرایندهای اینماد است.
همانطور که اشاره شد در چند روز اخیر تعداد بسیار زیادی از کسب‌وکارها با این مشکل مواجه بوده‌اند که اگر مجموع زیان آنها را محاسبه کنیم، به اعداد بسیار بزرگی می‌رسیم. در کنار آسیب مالی، برخی از مجموعه‌ها مثل پادرو در این بازه درحال اجرای کمپین بودند که با بسته شدن درگاه پرداخت از جهات دیگری نیز دچار ضرر شدند. شاید از جمله مهم‌ترین این آسیب‌ها، مخدوش شدن چهره‌ی یک برند در نزد مخاطبان خود باشد که می‌تواند اثرات منفی بلند مدت برای یک کسب‌وکار داشته باشد.
وضعیت اقتصادی و زیرساختی برای بسیاری از کسب‌وکارهای ایرانی سخت و غیرقابل تحمل شده است. وضعیتی که در چند وقت اخیر نیز بهبود پیدا نکرده است و تغییر امیدوار کننده‌ای نیز در آن رخ نداده است. کسب‌وکارهایی که با مشکلاتی چون کندی و اختلال در اینترنت و گسترش فیلترینگ، نوسانات اقتصادی و عدم حضور سرمایه انسانی متخصص دست و پنجه نرم می‌کنند و در زیر فشار این مشکلات به حیات خود ادامه می‌دهند. اتفاقات این چنینی در حوزه‌ی اقتصادی کشور مثل یک شوک عمل می‌کند که می‌تواند منجر به مرگ و پایان یک کسب‌وکار کوچک و نوپا شود.
فشار و ضربه‌ی که این اختلالات به روحیه‌ی نیروی انسانی وارد می‌کند را نباید نادیده بگیریم. بسیاری از کسانی که در شرکت‌های استارتاپی و نوآور فعالیت می‌کنند پس از اتفاقات ماه‌های اخیر کشور و افزایش اختلالات اینترنت تحت فشار بسیاری زیادی هستند و برای سرپا نگه‌داشتن کسب‌وکار خود تلاش بسیاری می‌کنند. کار در این وضعیت تاب‌آوری افراد را پایین می‌آورد و آنها را به سمت مهاجرت سوق می‌دهد.
کم‌ترین کار در این مواقع، پاسخگو بودن نهادها و سازمان‌های مسئول است. ارائه‌ی یک پاسخ مناسب و در برخی مواقع عذرخواهی بخاطر اختلال ایجاد شده، می‌تواند قدم اول برای آرام‌تر شدن فضا و جبران زیان‌های وارده به کسب‌وکارها باشد. متاسفانه پاسخگویی در کشور یک رویه فراگیر نیست و میزان پاسخگو بودن هر مسئول و نهاد متفاوت است. در واقع پاسخگویی به صورت کلی در کشور معنایی ندارد و من به شخصه در اینگونه موارد پاسخگویی و جبران خسارت از طرفی دستگاهی مشاهده نکرده‌ام.
وقتی به این صورت به کسب‌وکارهای کشور ضربه وارد می‌شود و برای جبران خسارت‌ها نیز قدمی برداشته نمی‌شود، اقتصاد دیجیتال کشور در بلند مدت دچار آسیب می‌شود. با توجه به نرخ خروج سرمایه انسانی، کاهش سرمایه‌گذاری، عدم ثبات اقتصادی و نبود حمایت هدفمند و درست از کسب‌وکارها، پیش‌بینی آینده‌ی اقتصاد دیجیتال کشور بسیار سخت و غیرممکن است. با این وجود امیدواریم که با رفع موانع، شاهد رشد بیشتر این فضا باشیم.
پلیس اماکن باید پاسخگو باشد
مصطفی امیری؛ مدیرعامل مجموعه‌ی زرین‌پال
مشکلی که برای درگاه پرداخت کسب‌وکارها به وجود آمده است، احتمالا در گذشته هم برخی از مجموعه‌ها را با چالش روبه‌رو کرده است اما هیچ وقت به این گستردگی نبوده است. در حال حاضر درگاه پرداخت سه هزار کسب‌وکار مسدود شده است و حداقل زیانی که به آنها وارد شده است، پنجاه میلیارد تومان است. متاسفانه مشخص نیست چه نهادی باید جوابگوی این زیان بسیار زیاد باشد.
یکی از سازمان‌های مرتبط با این حوزه، سازمان توسعه تجارت الکترونیکی است. بنظرم نیاز است تا این سازمان در خصوص این اتفاق و چرایی آن پاسخگو باشد. مرکز توسعه تجارت الکترونیکی باید درباره‌ی تعداد دفعاتی که این اتفاق پیش از این رخ داده است و مکانیزم‌های جلوگیری از آن شفاف‌سازی کند. این مسئله باید روشن شود که اگر نهادی مثل پلیس اماکن به یکباره تصمیم به تغییر رویه‌های خود گرفت، چه کسی باید از وقوع اتفاقاتی این چنینی جلوگیری کند. تمام فعالان حاضر در این حوزه موافق برخورد با متخلفان از طرف دستگاه‌های مربوطه هستند اما رویه‌ای که در آن به راحتی چنین مشکلاتی رخ می‌دهد و منجر به اخلال در کار سه هزار کسب‌وکار می‌شود باید تغییر کند.
در مورد این اتفاق بنظر نمی‌رسد که وقوع تخلفی علت این مسدودسازی باشد و بیشتر حاصل سوء تعبیر از یک قانون توسط دستگاه‌های مربوطه است. در فضای اقتصادی فعلی کشور که همه به چالش‌های موجود در آن آگاه هستیم، توقع می‌رود سازمان توسعه تجارت الکترونیکی به رشد و بهبود فضا کمک کند اما در حال حاضر شاهد چنین چیزی نیستیم.
در برنامه هفتم توسعه به اقتصاد دیجیتال اشاره شده است و سهمی نیز برای آن از GDP مشخص شده است. برای رسیدن به هدف‌گذاری‌های صورت گرفته در این حوزه، نیاز به تسهیل فرایندها و بهبود زیرساخت‌ها است. با این وجود، چیزی که اکنون شاهد آن هستیم رویه‌ای مخالف این امر است. در مواقع چالش برانگیز نیز اصلا توجه‌ای به جبران خسارات وارده به کسب‌وکارها نمی‌شود. مسدود شدن درگاه پرداخت این سه هزار کسب و کار توسط پلیس اماکن اتفاق افتاده است و اکنون این نهاد باید پاسخگو باشد.
