یکی از رشته هایی که در زمینه مهندسی وجود دارد رشته نقشه برداری می باشد که زمینه کار آن بیشتر در محیط های کارگاهی و صحرایی می باشد. بنابراین افرادی که به دنبال این رشته می روند باید خود را برای کار در چنین فضاهایی آماده کنند. به طور کلی افرادی که در رشته نقشه برداری تحصیل کرده اند می توانند در ادارات دولتی، شرکت های عمرانی و صنعتی و .... راحت تر از مکان های دیگر استخدام شوند.
با توجه به اینکه رشته نقشه برداری نیاز به مقاومت جسمانی بالا می باشد و با توجه به شرایط شغلی در ایران این رشته بیشتر مخاطبانش آقا هستند.
چه دروسی در رشته نقشه برداری کاربرد بیشتری دارند؟
با توجه به اینکه در رشته نقشه برداری محاسبات بسیار استفاده می شود و نیاز به دانش بالا ریاضی و هندسه است پس می توان گفت باید در این دروس به اندازه کافی باید قوی بود. از جمله دروس کاربردی دیگر می توان به هندسه دیفرانسیل، سرشکنی، تئوری خطاها، ژئودزی، نجوم و … اشاره کرد.
همینطور می توان به دروس دیگری اشاره کرد که در هنرستان آموزش داده می شود مانند فتوگرامتری، سنجش از دور و نقشه برداری عمومی، توانایی کار با رایانه و ... البته نباید فراموش کرد که دانش برنامه نویسی هم کمک شایانی به موفقیت در این رشته می کند. همینطور با توجه به مدل کلی کار در این رشته اگر فرد توانایی تصور فضایی و سه بعدی نیز داشته باشد در آینده شغلی خود هم بسیار موفق خواهد بود.
گرایش‌های رشته مهندسی نقشه برداری ؟
رشته نقشه برداری دارای چهار گرایش اصلی است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
- سیستم اطلاعات مکانی (Geospatial Information System): یکی از گرایش های پرطرفدار و بسیار محبوب سیستم اطلاعات مکانی می باشد زیرا دارای موقعیت های شغلی بسیاری می باشد این رشته که با عنوان GIS هم شناخته می شود. به نوعی می توان گفت دلیل گستره شغلی که دارد معمولا پرطرفدارترین گرایش مهندسی نقشه برداری محسوب می شود. دروسی که در این رشته اموزش داده می شود شامل پایگاه داده و سیستم‌های اطلاعاتی می باشد که بسیار با برنامه‌نویسی و کامپیوتر ادغام شده است.
- فتوگرامتری: می توان گفت سه گرایش دیگر از محبوبیت یکسانی برخوردار هستند که یکی از آنها فتوگرامتری است و به دانش تهیه اطلاعات سه بعدی از اجسام و .. گفته می شود. این گرایش به دانشجویان می‌آموزد که چگونه به راحتی عکس ساده را به سه بعدی تبدیل کنند. یکی از توانایی های دانشجویان در فتوگرامتری توانایی ساخت اسکنر های سه بعدی اپتیکی است، می توان گفت در فتوگرامتری محدودیت خاصی برای اسکن و اندازه‌گیری اجسام وجود ندارد و تقریبا هر جسمی که چشم قادر به دیدن آن باشد را می توان خاص اسکن کرد.
- سنجش از دور: یکی دیگر از گرایش ها Remote Sensing می باشد که شباهت بسیاری با فتوگرامتری دارد، اما می توان از تفاوت های این دو گرایش به ثبت تصاویر فتوگرامتری سه طیف «قرمز، سبز و آبی» توسط دوربین همچنین فاصله کم دوربین تا زمین اشاره کرد اما در سنجش از دور تمامی طول موج ها امکان ثبت توسط دوربین های مخصوص را دارند و فاصله دوربین نیز بالای چند صد کیلومتر می باشد. از کاربرد های این گرایش می توان در پایش جنگل ها و مراتع در برابر آتش‌سوزی، بررسی آفت‌ها در زمین های کشاورزی، محاسبه فرونشست و میزان تغییرات ارتفاعی زمین و ... اشاره کرد.
- ژئودزی: در بین گرایش ها نقشه برداری ژئودزی می توان گفت بسیار دشوار است و بسیار با ریاضی سر و کار دارد. به نوعی می توان گفت ژئودزی علم اندازه‌گیری و نمایش سطح زمین است؛ بازار کار فارغ التحصیلان گرایش ژئودزی بسیار خاص است مانند تغییر شکل و جابجایی سازه‌های بزرگ مثل سدها و برج‌ها را اندازه‌گیری و ...، و یا با استفاده از میدان ثقل زمین اکتشاف های معدنی انجام می دهند.
از مهم‌ترین دروس رشته مهندسی نقشه برداری می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- فتوگرامتری
- ژئودزی
- سرشکنی کمترین مربعات
فارغ التحصیل رشته نقشه برداری در چه رشته هایی می توانند فعالیت داشته باشند؟
در کارهای عملیاتی مانند کارگاه های عمرانی مهندسین نقشه بردار نقش تعیین کننده ای دارند به نوعی می توان گفت اولین کسانی که پا به محل پروژه می گذارند و پروژه را اغاز می کنند مهندسین نقشه برداری هستند و همینطور آخرین افرادی که محل پروژه را ترک می‌کنند، به طور کلی می توان گفت اکثر پروژه های عمرانی بدون حضور مهندسین نقشه بردار متوقف خواهند شد.
یکی از مسائلی که به غلط در جوامع رایج است کار کارگاهی نقشه بردار ها می باشد اما خوب است بدانید که متخصصین نقشه برداری علاوه بر نقشه برداری زمینی، می توانند در امور دفتری هم مشغول به کار شوند. این ادارات شامل ثبت اسناد و املاک، شهرداری ها، بنیاد مسکن، منابع طبیعی و ... می شود.
یکی از شغل هایی که تنها مختص به نقشه بردار ها می باشد نقشه برداری از کف دریا، دریاچه و سدها است که به آناصطلاحا هیدروگرافی می گویند. برای شناسایی میزان گل و لای اکثر بندرگاه‌ها، رودخانه‌ها و سدهای نیاز دارند که به طور مرتب نقشه کف آنها برداشت شود. یکی از قابلیت هایی که مهندسین نقشه بردار دارند امکان کارکردشان با کمک تصاویر چند طیفی ماهواره ای است. تا بتوان تصمیم های کلان در مورد کشور و قاره را به درستی گرفت که در نهایت می توان بالای طبیعی را مدیریت کرد.
از کاره های دیگری که بعد از تحصیل در رشته نقشه برداری می توان انجام داد مخصوصا گرایش ژئودزی توانایی اکتشاف معادن، طراحی مدار برای ماهواره ها، پایش سدها و ... است؛ این متخصصین می توانند شبکه‌های ترازیابی را طراحی و آنالیز و کنند، یکی دیگر از ارگان هایی که این رشته می تواند در آن فعالیت داشته باشد نظامی مانند سپاه پاسداران و دیگر ارگان های مشابه است.
تصویر شماره 3
بازار کار رشته مهندسی نقشه برداری چگونه است؟
به طور کلی می توان گفت بازار کار فارغ التحصیلان رشته نقشه برداری بسیار عالی است و معمولا به راحتی می توانند جذب بازار کار شوند. از فرصت های شغلی این رشته می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کارگاه های عمرانی مثل راهسازی، خطوط انتقال آب و گاز و غیره
- ارگان های دولتی مثل ثبت اسناد، بنیاد مسکن، شهرداری و غیره
- شرکت های مهندسی نقشه برداری با استفاده از گرایش های مختلف
- کارشناسی رسمی دادگستری نقشه برداری
- نظام مهندسی نقشه برداری
- نقشه برداری شخصی املاک و زمین‌های افراد عادی
- و ....
امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی نقشه برداری در داخل ایران چگونه است؟
با توجه به اینکه این رشته در ایران در دانشگاه های معتبری همچون: دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی و دانشگاه تهران، با ارائه هر 4 گرایش تدریس می شود این امکان را به دانشجویان می دهند تا مقطع دکتری تحصیل کنند. البته علاوه بر این دانشگاه ها، دانشگاه های دیگر دولتی، آزاد و غیر دولتی نیز رشته نقشه برداری را رائه می دهند. البته قابل ذکر است که اکثر این دانشگاه ها تا مقطع کارشناسی ارشد تدریس می کنند و برای ادامه تحصیل بهتر است در دو دانشگاه اولیه که ذکر شده است به تحصیل بپردازید.
آیا امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی نقشه برداری در خارج از کشور وجود دارد؟
در صورت داشتن رزومه مناسب در رشته نقشه برداری برای تحصیل در مقطع لیسانس به بالا می توان در دانشگاه های معتبر کشور های آلمان، کانادا، استرالیا، آمریکا، سوئد، هلند و غیره ادامه تحصیل داد تنها برای پا به این عرصه گذاشتن نیاز است با تلاش و ایجاد یک رزومه علمی قوی درهای دانشگاه‌های برجسته جهان را به روی خود بگشایید.
آموزش نقشه برداری
یکی از برترین مرجع های آنلاین آموزش نقشه برداری وب سایت همیار نقشه برداری میباشد که با توجه به نیاز جامعه نقشه برداری اقدام به ساخت انواع آموزش نقشه برداری با توجه به بازار کار میباشد.
