در روزهای اخیر دامنه نوسانات رفت و برگشتی در بازار ارز زیاد شده است. دیروز نیز دلار معاملات خود را در محدوده ۱۳ هزار و ۴۵۰ تومان آغاز کرد؛ ولی هر چقدر به ساعات انتهایی روز نزدیک شدیم، نوسانات کاهشی بیشتر شد و این ارز در نزدیکی مرز ۱۳ هزار تومانی به کار خود پایان داد. برخی از معامله‌گران باور دارند، اختلال در میزان عرضه ارز و نوع فروش آن باعث افزایش نوسان شده است؛ حال آنکه عده دیگری تغییرات قیمتی حواله درهم را در نوسانات بازار داخلی موثر دانسته‌اند.
جزر و مد قیمتی در بازار ارز
نوسانات دلار در روزهای اخیر شکل سینوسی پیدا کرده است و قیمت از هر مسیری بالا می‌رود، به سرعت در جهت معکوس حرکت می‌کند؛ برعکس این اتفاق دربازار نیز بارها رخ داده است؛ یعنی قیمت از مسیری که نزولی شده، به سرعت در جهت افزایشی حرکت کرده است. این اتفاق موجب شده است که در روزهای اخیر دامنه تغییرات قیمتی زیاد و سود و ضررهای ارزی نیز افزایش یابد. به‌عنوان مثال، دیروز قیمت دلار در محدوده ۱۳ هزار و ۴۵۰ تومانی آغاز به کار کرد که افزایشی ۴۰۰ تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز سه‌شنبه داشت. با وجود این افزایش، هر چقدر از ساعات ابتدایی روز فاصله گرفتیم، قیمت در مسیر نزولی حرکت کرد و حدود ساعت ۴ بعدازظهر روی عدد ۱۳ هزار و ۱۰۰ تومان قرار گرفت. این قیمت ۵۰ تومان بالاتر از روز چهارم هفته بود. برخی از فعالان، جزرومدهای قیمتی در بازار را به نوسانات حواله درهم نسبت می‌دهند. این در حالی است که عده دیگری باور دارند، تغییر در نوع و میزان عرضه بازارساز بردار قیمتی بازار را به سمت‌های مختلف حرکت می‌دهد. در روزی که نوسان قیمتی دلار زیاد بود، سکه تمام بهار آزادی نیز در ابتدای روز تا بالای کانال ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی بالا رفت؛ ولی در ساعات پایانی روز، این فلز گران بها با قیمت ۴ میلیون و ۴۹۰ هزار تومان معامله شد. این قیمت ۴۰ هزار تومان بالاتر از روز سه‌شنبه بود. در روزهای اخیر نوسانات در بازار سکه نیز بالا بوده است و از تاریخ ۲۵ بهمن تا ۱۵ اسفند در یک بازه ۲۰ روزه سقف ۴ میلیون و ۸۸۰ هزار تومانی و کف ۴ میلیون و ۲۵۰ هزار تومانی را تجربه کرده است.
تصحیح یک اشتباه در بازار ارز
روز سه‌شنبه در حالی که قیمت دلار در بازار آزاد به بالای مرز ۱۳ هزار تومانی رفته بود، صرافی‌های منتخب بازارساز نرخ فروش خود را ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان ثبت کرده بودند. به این ترتیب، در چهارمین روز هفته، هر فرد که از صرافی‌های بازارساز اقدام به خرید می‌کرد، می‌توانست آن را ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان بالاتر در بازار آزاد به فروش برساند. آربتیراژ ایجاد شده موجب می‌شد تقاضای کاذبی وارد بازار شود و تحرکات دلالان را در بازار بالا ببرد. روز چهارشنبه بازارساز اشتباه روز سه‌شنبه را تصحیح کرد و با قیمتی نزدیک به نرخ بازار اقدام به فروش دلار کرد. دیروز تا حدود ساعت ۳ بعدازظهر نرخ فروش بازارساز ۱۳ هزار و ۲۵۰ تومان بود که فاصله قیمتی کمی از بازار آزاد داشت. پس از اینکه قیمت دلار در بازار به مرز ۱۳ هزار تومانی نزدیک شد، صرافی‌های منتخب نیز با کاهش ۱۰۰ تومانی، قیمت فروش دلار خود را ۱۳ هزار و ۱۵۰ تومان تعیین کردند. تصحیح سیاستی که اثر مخرب در بازار داشت، تنها به فاصله یک روز می‌تواند این سیگنال را به معامله‌گران بدهد که بازارساز برای کاهش شدید قیمت‌ها دست به حراج منابع ارزی خود نخواهد زد. این در حالی است که عده دیگری باور دارند، بازارساز سعی دارد با بالا و پایین بردن قیمت‌ها، نوسان‌گیران و سفته‌بازان را دچار ضرر کند و از این طریق زمینه ساز خروج آنها از بازار شود. به گفته یکی از بازیگران با تجربه بازار، بازارساز در آبان و آذر نیز چنین سیاسی را در پیش گرفت. با این حال، عده دیگری از فعالان باور دارند تا زمانی که تقاضا در بازار وجود دارد، بازارساز نیز نمی‌تواند قیمت‌ها را با تعدیل زیادی مواجه کند. این عده باور دارند عرضه بازارساز با نرخ‌های کمتر از قیمت بازار نیز آن‌چنان اثری در روند قیمتی ندارد. به باور آنها، صرافی‌های منتخب روزانه میزان مشخصی عرضه ارز دارند و حتی در صورتی که افرادی به‌منظور خرید ارزان به این صرافی‌ها مراجعه کنند، ارزی را دریافت نخواهند کرد. یکی از متغیرهایی که برخی فعالان باور دارند، بازارساز از اهرم آن برای مدیریت نوسانات بازار استفاده می‌کند، عرضه حواله درهم است. از نظر این دسته هر زمان عرضه درهم زیاد می‌شود، همزمان با افت این ارز قیمت دلار در بازار داخلی نیز پایین می‌آید. در مقابل هر گاه اختلالی در عرضه درهم رخ دهد، روند آن افزایشی می‌شود و قیمت دلار در بازار داخلی نیز صعودی می‌شود.
