صنعت نساجی کشور را می توان یکی از قدیمی ترین فعالیت های تولیدی و صنعتی کشور قلمداد نمود که بنابر گزارشات موجود، نخستین واحد آن حدود 113 سال پیش راه اندازی شد.
چندی پیش، ابوالقاسم شیرازی، رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران در گفتگویی با رسانه ها، بیان کرد: در طول یک دهه گذشته، برخی از فعالان این عرصه،با جمع کردن سرمایه خود،به ساخت و ساز ساختمان و فعالیت های اینچنینی گرایش پیدا کرده اند،برخی دیگر نیز به واردات پوشاک و عده ای دیگر که با پول های بهره ای و تسهیلات بانکی روی پا بودند،عملا به ورطه نابودی کشیده شدند.
سود هنگفت چینی ها از تولید پوشاک در جهان
بنابر گزارشات موجود،کل تجارت جهان از صنعت نساجی،حدود 500 میلیارد دلار برآورد می شود که تقریبا نصف این میزان،در انحصار چینی ها قرار دارد.
کل سهم ایران از مجموع 500 میلیارد دلار گردش مالی صنعت مذکور،حدود هفت میلیارد و 500 میلیون دلار است که رقم بسیار ناچیزی به نظر می رسد و با احتساب سهم دو درصدی ایران از این فعالیت به روشنی به فعالیت محدود و ناچیز ایران از این بازار پر سود پی خواهیم برد.
آنچنان که مهدی یکتا دبیر انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان پوشاک، بیان کرده؛ 70 درصد از پوشاک موجود در ایران، خارجی است.
محمد جواد صدق آمیز، رئیس مرکز پژوهش های صنف اتحادیه پوشاک در گفتگو با رسانهها در خصوص ضریب و حجم قاچاق پوشاک به آمار تکان دهنده ای اشاره میکند، وی میگوید: ساعتی 6 کانتینر قاچاق وارد کشور می شود.
بر اساس اظهارات این مقام مسئول، روزانه 37 کانتینر پوشاک از ترکیه وارد کشور می شود که این میزان نشان دهنده حجم انبوه و وحشتناک واردات پوشاک قاچاق به کشور است.
این در حالی است که در حوزه صادرات(بر اساس اعلام دفتر مطالعات راهبردی انجمن صنایع نساجی مطابق با آمار گمرک)بدون احتساب رنگ،ماشین آلات و فرش دستبافت طی سال 95،ارزش صادرات این عرصه،620/243 میلیون دلار برآورد می شود که در مقایسه با سال 94 ، تنها رشد یک درصدی را نشان می دهد، رقمی ناچیز که انتظار می رود با اتخاذ تدابیر هوشمندانه،شاهد حصول توفیقات هر چه بیشتری در این عرصه باشیم.
مشکلات صنعت پوشاک و نساجی تنها به این موضوع ختم نمیشود، متأسفانه در بخش تامین مواد اولیه نیز با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنیم که رفع و مهار آن ضروری به نظر میرسد.
به عنوان مثال، آنچنان که گزارشات موجود نشان می دهد،در سال 1353،ایران بیش از 230 هزار تن پنبه تولید می کرده که این میزان در حال حاضر حدود 50 هزار تن می باشد و به تبع این افت و تنزل در تولید، با تبعات خاص به خود همراه خواهد بود.
قاچاق پارچه و پوشاک از دیگر چالش هایی است که به شدت صنعت و فعالیت مذکور را آسیب پذیر کرده است، واردات 220 هزار تن پارچه از هندوستان در شرایطی که حدود 170 هزار تن از آن از طریق مناطق آزاد یا قاچاق وارد کشور شده، موضوعی نیست که بتوان به سادگی از آن عبور کرد، همین امر باعث شده تا شرایط کارگاهی کشور در حوزه مذکور دچار تبعات منفی شود و به نوعی چرخه صنعت از کُند شود.
ضرورت نوسازیِ تکنولوژی و ماشین آلات صنعت نساجی
بدون تردید، یکی از الزامات پیشرفت و شکوفایی در صنعت پوشاک و نساجی به تجهیزات و ادوات مرتبط با آن مربوط میشود.
به واقع،کشوری همچون ترکیه،در کنار برنامه ریزی و حمایت موثر و اصولی،در عرصه نوسازی تجهیزات و دستگاه های مربوطه نیز گام های موثر و قابل توجهی را برداشته،امری که در ایران، آنچنان که باید به آن توجه نشده است.
آنچنان که اخبار و گزارشات رسانه ها نشان می دهد آخرین بار ادوات و تجهیزات مربوط به این حوزه در کشور، در سال 1380، نوسازی شده اند و به تبع برای صنعت و فعالیتی که پیشرفت و شکوفایی در آن علاوه بر اشتغالزایی،سودآوری بسیاری را نیز به همراه خواهد داشت این روند و رویکرد، نوید بخش به نظر نمیرسد.
البته نباید از نظر دور داشت که توانمندی ها و ظرفیتهای این مرز و بوم در صنعت پوشاک و نساجی بسیار ویژه و قابل توجه به شمار می رود و در صورت حمایت هر چه بیشتر،تولید کنندگان ایرانی قادر خواهند بود همپا با بسیاری از تولید کنندگان خارجی به ایفای نقش و فعالیت بپردازند، اما حصول این امر، مستلزم پشتیبانی مستمر،برنامه ریزی اصولی و توجه به قواعد و سیاستهای اقتصاد مقاومتی و پیادهسازی آن در یکی از پول سازترین و اشتغالزاترین صنایع جهان(پوشاک و نساجی) است.