وقتی صحبت از گرانی اقلام مصرفی و به‌خصوص مواد غذایی به میان می‌آید، همه نگاه‌ها به سمت ستاد تنظیم بازار معطوف می‌شود؛ ستادی که وظیفه اصلی‌اش، نظارت و جلوگیری از افزایش قیمت اجناس است. این روزها که قیمت تخم‌مرغ، گوجه‌فرنگی و برخی صیفی‌جات یکباره بالا رفته است همه چشم‌ها به این ستاد دوخته شده تا ببینند این گرانی نابهنگام تا کجا ادامه خواهد یافت و چه زمانی دوباره به مرز قیمت‌های مصوب خواهیم رسید؛ سوالاتی که محسن بهرامی ارض اقدس، دبیر ستاد تنظیم بازار در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به آنها پاسخ می‌گوید.
علت گرانی گوجه‌فرنگی و برخی صیفی‌جات در روزهای اخیر چه بوده است؟
گوجه یک محصول فصلی و تابع آب و هواست یعنی بسته به شرایط آب و هوایی تولیدی متغیر دارد. در این فصل تولید گوجه‌فرنگی، تولید گلخانه‌ای است، بنابراین طبیعی است که هزینه تولید و قیمت آن متناسب با میزان عرضه و تقاضا افزایش پیدا می‌کند.
برنامه دولت و ستاد تنظیم بازار برای کنترل قیمت گوجه‌فرنگی چیست؟
دولت هیچ برنامه‌ای برای کنترل قیمت گوجه‌فرنگی ندارد و در واقع امکان آن را هم ندارد، زیرا نه امکان ذخیره‌سازی این محصول وجود دارد و نه امکان اینکه گوجه‌فرنگی وارد شود، بنابراین در شرایط فعلی تابع شرایط فصلی در عرضه و تقاضا هستیم.
علت گرانی تخم‌مرغ در روزهای اخیر چیست؟
علت اصلی کمبود تخم‌مرغ در هفته‌های اخیر، شیوع آنفلوآنزای مرغی است. متاسفانه در بخش عمده‌ای از مرغداری‌های کشور ما و بیش از 50 کشور جهان این بیماری شیوع پیدا کرده و با سرد شدن هوا هم شدت بیشتری می‌یابد.
میزان خسارت تخمینی چه مقدار بوده است؟
در ماه‌های اخیر در مجموع حدود 10 میلیون قطعه مرغ تخم‌گذار گرفتار این بیماری و از چرخه تولید حذف شده‌اند. در نتیجه تولید تخم‌مرغ در کشور کاهش یافته و مرغداران ما آسیب دیده‌اند.
برنامه ستاد تنظیم بازار برای رفع این مشکل چه بوده است؟
در ستاد تنظیم بازار این موضوع مورد بحث قرار گرفت و جلسه مبارزه با این بیماری یکشنبه هفته گذشته به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور تشکیل شد.
همچنین ستاد مبارزه با آنفلوآنزای مرغی تشکیل و در راستای حمایت از مرغدارانی که آسیب دیده‌اند تصمیم‌هایی گرفته شد.
از سوی دیگر تسهیلاتی برای تامین نهاده‌های تولید مانند خوراک دام، کنجاله و ذرتی که مورد نیاز مرغداران است درنظر گرفته شد تا بتوانیم هزینه‌های تولید را تا حد ممکن کاهش دهیم.
با توجه به کاهش تولید تخم‌مرغ داخلی، آیا تصمیمی برای واردات این محصول غذایی گرفته شده است؟
متاسفانه تخم‌مرغ محصولی نیست که به‌راحتی بتوان آن را وارد کرد. از سوی دیگر بسیاری از کشورهایی هم که مازاد تولید دارند، خودشان دچار آسیب بیماری آنفلوآنزا شده‌اند. در عین حال مجوز ورود احتمالی تخم‌مرغ به «اتحادیه مرکزی میهن» -که تشکل اصلی تنظیم بازار تخم‌مرغ است- داده شد که در صورت امکان بتواند با استفاده از تسهیلات ارز مبادله‌ای و تسهیلات منابع ریالی که در اختیار این اتحادیه قرار می‌گیرد عنداللزوم برای تامین کسری مورد نیاز، واردات هم صورت بگیرد، هرچند این کار سختی است.
تا زمان واردات تخم‌مرغ چه برنامه‌ای برای تنظیم بازار با همین حجم موجود تولید تخم‌مرغ داخلی دارید؟
تا آن زمان به اتحادیه مرکزی میهن مجوز داده شده که برای جلوگیری از افزایش بیشتر قیمتها، توزیع تخم‌مرغ را به صورت گسترده در بازارهای روز و میادین میوه و تره‌بار در حاشیه قیمت بازار عرضه کنند و اجازه ندهند بازار بیشتر از این دچار بحران شود.
متاسفانه توقف توزیع باعث تشدید عدم تعادل قیمتها شده بود، بنابراین با این مجوز که ستاد تنظیم بازار به اتحادیه مرکزی میهن داد، توزیع گسترده تخم‌مرغ در شبکه فروشگاه‌های زنجیره‌ای و میادین میوه و تره‌بار آغاز شده و امیدواریم با تلاش این اتحادیه و استفاده از ظرفیت‌های موجود، بازار بیش از این دچار تنش نشود و به صورت عادی برگردد.
فکر می‌کنید چه زمانی به شرایط ایده‌آل در بازار تخم‌مرغ و قیمت‌های متناسب برسیم؟
اگر منظور شما از قیمت‌های متناسب همان قیمت‌های مصوب باشد خیلی بعید است که ما به آن قیمت‌های قبل برسیم، زیرا آخرین قیمت مصوب تخم‌مرغ چهار هزار و 800 تومان برای هر کیلو در مرغداری بود، در حالی که امروز حداقل قیمت تمام‌شده برای خود مرغداران، حدود 6 هزار و 200 تومان است، بنابراین ما باید تلاشی را هم در راستای حمایت از مرغداران و تولید داخلی داشته باشیم که در شرایط فعلی گرفتار هستند تا بتوانند تولیدشان را افزایش دهند، زیرا بخشی از گله‌های مرغ تخم‌گذار بیمار شده‌اند و به دلیل بیماری از چرخه تولید حذف شده‌اند و خسارت‌های زیادی به تولیدکنندگان وارد شده، بنابراین مردم فهیم ایران باید با درک شرایط فعلی که ناخواسته ایجاد شده و با توجه به شرایط فورس ماژوری که بیماری در بازار تخم‌مرغ پدید آورده است باید با تولیدکنندگان همراهی و بخشی از این گرانی‌ها را تحمل کنند.
ما امیدواریم که وضع بازار بدتر از این نشود، تلاش‌هایی نیز صورت گرفته است تا بتوانیم چه از نظر تولید داخلی و چه از نظر واردات تنش‌های فعلی را کنترل کنیم.
آیا با توجه به تغییرات ایجادشده در ستاد تنظیم بازار، جلسات به صورت منظم تشکیل می‌شود؟
بله، در حال حاضر وزیر صنعت، معدن و تجارت رئیس کارگروه تنظیم بازار است و جلسات‌شان منظم تشکیل می‌شود و سه‌شنبه گذشته آخرین جلسه‌ای است که برگزار و تصمیمات لازم گرفته شد.
