اسفند ماه سال گذشته بود که رییس سازمان استاندارد از افزایش استانداردهای خودرویی صحبت کرد که تا دی ماه ٩٧ باید روی تولیدات خودرویی پایه‌ریزی شوند. او عدم رعایت استاندارد را دلیلی برای جلوگیری از تولید خودروهایی خواند که قوانین استانداردها را رعایت نمی‌کنند. همزمان هم بحث خروج خودروهای «پ»دار دو خودروساز جاده مخصوص به گوش رسید. اما در نخستین واکنش‌ها هیچ‌یک از دو مدیرعامل خودروسازی‌های جاده مخصوص زیر بار احتمال خروج محصول خود نرفتند و هر کدام به گونه‌ای اعلام کردند که توان پیاده‌سازی استانداردهای مورد نظر را دارند و ناچارند خودروهای‌شان رادر خط تولید نگه دارند. حتی مدیرعامل آبی‌پوشان گفت: «این شرکت دو «پ» خود را از گردونه تولید به اختیار خود خارج کرده است و حالا نوبت دیگرخودروسازی است که یک «پ» را از خط تولید خود خارج کند. اما حالا که دو ماه از سال می‌گذرد و خودروسازان خود را برای تولیدات جدیدشان آماده می‌کنند، دوباره بحث احتمال خروج خودرویی از گردونه تولید بر سر زبان‌ها افتاده است آن هم از سوی فرداد دلیری، معاون توسعه سرمایه‌گذاری‌های صنعتی ایدرو.
این معاون ایدرویی از توقف تولید برخی خودروها در سال ۱۳۹۷ در صورت عدم تطبیق با ۸۳ مورد استاندارد تعیین شده و تغییر پلتفرم خبر داده و گفته است: «اینکه بتوان سطح استانداردها را چه در بخش آلایندگی‌ها، مصرف سوخت و استانداردهای ایمنی افزایش داد مساله‌ای است که توسط سازمان ملی استاندارد تدوین شده و وزارت صنعت، معدن و تجارت بخش دیگری از این سیاست‌ها را تعیین می‌کند.»
وی تلویحا به موضوع اجباری بودن خروج برخی خودروها از خط تولید اشاره کرده و با بیان اینکه «خودروسازان بدون سیاست‌های اجباری پروژه‌های سودده را کنار نمی‌گذارند»، می‌گوید: «شرکت‌های تولیدکننده خودرو تا زمانی که سیاست‌های اجباری تدوین نشده و تاریخ معین برای تغییر مدل تولید برای آنها ابلاغ نشود، پروژه‌های سودده را کنار نمی‌گذارند، زمان و سیاست اجباری مدنظر تعیین شده و خودروسازان باید تولیدهای خود را با تصمیم‌های اعلامی وفق دهند و هم‌اکنون به دنبال جایگزین‌کردن خودروهای جدید چه از طریق مشارکت‌های بین‌المللی و چه با طراحی داخلی باشند.
دلیری همچنین با اعلام اینکه در افق ۱۴۰۴ باید ۵۰ درصد خودروهای تولیدی که شامل سه میلیون دستگاه خودرو می‌شود طراحی داخلی باشد، گفت: هرساله استانداردها افزایش یافته و سیاست‌های در نظر گرفته‌شده سخت و سخت‌تر می‌شود. در فاصله دو‌ساله تعیین شده باید از یورو ۴ به یورو ۵ و پس از آن یورو ۶ برسیم و قطعا خودروهای پراید و ۴۰۵ که از آنها نام بردیم با شرایط فعلی امکان ادامه تولید پس از آن سال را ندارند. خودروهای نامبرده چه در بخش طراحی بدنه، موتور و گیربکس باید تغییر کنند و جای نگرانی وجود ندارد چراکه با تاریخ‌های در نظر گرفته شده حتما کار پیش خواهد رفت. وی همچنین در پاسخ به اینکه اگر تا تاریخ تعیین شده خودروهای مربوطه استانداردهای اعلامی را رعایت نکنند چه سرنوشتی در انتظارشان خواهد بود، بیان کرد: در صورتی که این اتفاق رخ ندهد خودروهای مختلف از چرخه تولید خارج خواهند شد و به جای آنها مدل‌های دیگری تولید می‌شود.
دلیری با بیان اینکه رسیدن به تولید سه میلیون دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۴ عدد بزرگ و دور از دسترسی نیست، خاطرنشان کرد: «اما مساله رسیدن به ۳۰ درصد صادرات خودروهای تولید شده در افق ۱۴۰۴ مساله‌ای است که باید در جنبه‌های مختلف بررسی شود، بنابراین استراتژی‌های دولت و کشور این است که بتوانیم خودروهای باکیفیت‌تر و بهتر تولید کنیم، چراکه با خودروهای موجود نمی‌توان رقابت کرد و بازارهای محدودی در خارج از کشور برای ما وجود خواهد داشت. استانداردهای مورد نظر تدوین شده و قاعدتا براساس این استاندارد ادامه تولید برخی خودروها مقدور نخواهد بود، چرا که پلتفرم‌های آن به‌روز نیست و امکان ادامه تولید آنها با پلتفرم‌های فعلی برای دستیابی به استانداردهای تدوین شده امکان‌پذیر نیست.»
افزایش قراردادهای خودرویی
معاون توسعه سرمایه‌گذاری‌های صنعتی ایدرو در مورد تعداد قراردادهای خودرویی مدنظر در سال گذشته و نیز افزایش تعداد آنها در سال جاری اعلام کرده است: «احساس بنده بر این است که تعداد قراردادهای خودرویی افزایش خواهد یافت و این روند ادامه‌دار خواهد بود. علاوه بر این شرکت‌های خودروساز بزرگ داخلی نیز باید با توجه به رقابتی شدن شرایط جدی‌تر ورود و بتوانند در این بازار همگام با سایر خودروها حرکت کنند.
وی با اشاره به اینکه حرکت در حوزه صنعت علاوه بر ایجاد امکانات ساخت تولید مختلف نیازمند روابط صنعتی و سیستم‌های نرم‌افزاری نیز هست، اظهار کرد: در حال حاضر با یک شرکت بزرگ آلمانی در مورد مباحث ایمنی و کیفیت همکاری می‌کنیم تا بتوانیم در کل مجموعه صنعتی کشور دستاوردهای علمی نرم‌افزاری را پیاده کنیم و در مباحث محیط زیست نیز به کشور کمک کنیم، چرا که بحث محیط زیست بسیار مهم است و موضوعی خاص در سطح بین‌المللی است.
با اشاره به اینکه ساخت تجهیزات در صنایع دریایی کشور ضعیف است، اظهار کرد: همان‌گونه که در ساخت تجهیزات در بخش ریلی ضعیف هستیم در بخش صنایع دریایی نیز با مشکلاتی همراه هستیم و قصد داریم در بندرعباس به همراه شرکت شهرک‌های صنعتی شهرکی را ایجاد کنیم تا بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری خارجی تجهیزات لازم را بسازند و خدمات ارایه کنند تا صنعت کشتی‌سازی در در بندرعباس با توسعه همراه شود. پیشرفت اقتصاد کشور اتکا به توان داخلی است، این مساله با مشارکت و سرمایه‌گذاری خارجی همراه می‌شود و باید در این زمینه دانش‌هایی را کسب کنیم که به روز هستند. وی ادامه داد: وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به دنبال روش‌های تولید جدید و نیز استانداردهای به روز است تا با گذشت زمان کیفیت خودروها بالا برود و به خوبی می‌دانیم که صنعت خودروی ایران در افق ۱۴۰۴ باید به صادرات ۳۰ درصدی نایل شود و اگر خودروهای ما به تکنولوژی‌های لازم دست نیابند نمی‌توان به هدف تعیین‌شده رسید. در سال ۱۴۰۴ باید سه میلیون خودرو در داخل تولید شود که حدود یک میلیون خودرو از این تعداد صادر شوند، رسیدن به عدد سه میلیون خودرو که تعداد دو میلیون دستگاه آن برای نیاز داخل است دور از دسترس نیست؛ به طور مثال در سال ۱۳۹۵ نزدیک به یک میلیون و ۴۰۰ هزار خودرو در کشور به فروش رسیده و اگر حدود ۱۰۰ هزار دستگاه آن را وارداتی بدانیم یک میلیون و ۳۰۰ هزار خودرو طی سال گذشته در کشور تولید شده است.
خودرو در ایران گران نیست
معاون توسعه سرمایه‌گذاری‌های صنعتی ایدرو در پاسخ به این مساله که بسیاری معتقدند قیمت خودرو در ایران اعم از خودروهای داخل و خودروهای وارداتی بالاست، گفت: خیر قیمت خودرو در ایران گران نیست، باید مقایسه به صورت درست انجام شود. برخی از کشورها صرفا مصرف‌کننده هستند و هیچ‌گونه عوارض و مالیاتی بر واردات آنها در نظر گرفته نمی‌شود و ما باید کشور خودمان را با چنین کشورهایی مقایسه کنیم. قیمت خودرو باید در ایران نسبت به کشورهای دیگری مورد قیاس واقع شود که تولیدکننده و صنعتی هستند، اگر بخواهید از کشورهای صنعتی خودرو خریداری کنید قیمت‌ها بسیار بالاست ولی آن کشور برای صادرات به کشورهای دیگر نه عوارض و نه مالیات در نظر می‌گیرد، بلکه سیاست‌های تشویقی را نیز مدنظر قرار می‌دهد بنابراین چنین کشورهایی به منظور دستیابی به بازار کشورهای هدف خودروهای خود را بدون عوارض و مالیات عرضه می‌کنند.
دلیری ادامه داد: اگر بخواهیم در ایران نیز همانند کشورهای صنعتی رفتار کنیم برای صادرات باید مالیات از خودروساز نگیریم و از آنها با در نظر گرفتن سیاست‌های تشویقی حمایت کنیم، چرا که اگر یک کشور صادرات نداشته باشد محکوم به ضعف فناوری و منابع مالی خواهد بود. به طور مثال قیمت خودرویی که در کشور فرانسه به فروش می‌رسد را با خودرویی که در ایران تولید می‌شود مقایسه کنیم. بعضا دیده‌ایم که عنوان می‌شود در مناطق آزاد قیمت خودرو پایین‌تر از سرزمین اصلی است. در این رابطه باید بگویم در مناطق آزاد تسهیلاتی ارایه می‌شود تا واردات راحت‌تر انجام شود. اگر خودمان را با ژاپن، آلمان و فرانسه مقایسه کنیم، می‌بینیم که قیمت خودرو بالا نبوده و رقابتی است. نکته دیگری که باید به آن توجه کنیم این است که در سال ۱۳۹۵ یک میلیون و ۳۰۰ هزار خودرو تولید شده است و ببینید که اگر قصد داشتیم چنین خودرویی از خارج وارد کنیم چه میزان ارزبری داشت. امیدواریم بتوانیم در راستای سند چشم‌انداز به هدف صادراتی یک میلیون دستگاه خودرو در سال برسیم که این مساله تضمین‌کننده رقابت‌پذیری صنعت داخلی است که موجب شکوفایی آن خواهد شد.
