وکلا و مقامات سابق فعال در زمینه تحریم های ایران گفتند، دستورالعمل جدید دولت آمریکا اطمینان های مجددی را به بانک های خارجی که به دلیل نگرانی از تحریم های همچنان پابرجای دولت آمریکا از همکاری با ایران خودداری می کنند، ارائه می دهد.
این دستورالعمل پس از اعتراضات چند ماه گذشته مقامات ایرانی صادر شده است. مقامات ایرانی معتقدند تحریم های پابرجای دولت آمریکا شرکای تجاری را می ترساند و مانع از دستیابی ایران به منافع وعده داده شده حاصل از برجام می شود.
این دستورالعمل که از سوی اداره کنترل دارایی های خارجی خزانه داری آمریکا (اوفک) منتشر شده، روشن می سازد که بانک های غیر آمریکایی می توانند تجارت دلاری با ایران انجام دهند، به شرطی که این معاملات از طریق موسسات مالی مستقر در آمریکا انجام نگیرد.
هرچند توافق سال گذشته هسته ای، از نظظر فنی اجازه انعقاد قراردادهای تجاری بین المللی با ایران از جمله به دلار آمریکا را می دهد، اما در عمل بسیاری از بانک ها به دلیل نگرانی از گرفتار شدن در تحریم های پابرجای دولت آمریکا ترجیح داده اند وارد این معاملات نشوند.
ملوین شوچر، وکیل متخصص در زمینه تحریم ها در موسسه بیک راند هاستتلر گفت، برای مثال، بسیاری از مدیران شرکت ها معتقدند معاملات دلاری در برخی مراحل از یک بانک آمریکایی عبور می کند و از این رو موجب نقض تحریم های پابرجای دولت آمریکا می شود.
این وکیل آمریکایی گفت: «من به طور کلی به تجار توصیه می کردم که از معاملات دلاری با ایران خودداری کنند... اما اکنون آنها به بانک ها چراغ سبز نشان داده اند که تا زمانی که مطمئن شوند که معاملات دلاری از سیستم مالی آمریکا عبور نمی کند، می توانند با ایران معامله دلاری کنند. این اقدامی است به منظور کاستن از انتقادات دولت ایران مبنی بر اینکه آنها نتوانسته اند از توافق هسته ای منتفع شوند.»
دیوید مورتلاک، یکی از مقامات سابق کاخ سفید در زمینه تحریم ها گفت، این دستورالعمل احتمالا موجب روشنگری در مورد ابهامات به وجود آمده در سال جاری خواهد بود. این ابهامات در این باره بود که آیا معاملات دلاری با ایران بر اساس مفاد توافق هسته ای اساسا مجاز است یا نه.»
مورتلاک افزود: «آیا من فکر می کنم دولت می خواهد تا حد ممکن برای بقای این توافق روشنگری کند؟ بله قطعا... این سیگنالی از جانب اوفک و دولت آمریکاست مبنی بر اینکه می خواهند مفید و سودمند واقع شوند.»
سخنگوی خزانه داری آمریکا روز دوشنبه اظهار داشت، این تغییرات در دستورالعمل اوفک «با هدف ابهام زدایی در محدوده لغو تحریم ها» بر اساس مفاد توافق هسته ای صورت گرفته و منجر به کاهش بیشتر تحریم های ایران نمی شود.
اما بسیاری دستورالعمل جدید را برای برطرف شدن موانع پیش روی تجارت با ایران کافی نمی دانند. حسین غزوی، معاون وزیر اقتصاد ایران گفت، این تغییرات هنوز هم تردیدهایی را برای بانک ها باقی می گذارد.
اریسک لوربر، تحلیلگر موسسه فایننشال اینتگریتی نتورک که به بانک ها در زمینه تحریم ها مشاوره می دهد گفت، به رغم دستورالعمل جدید، بانک های بزرگ اروپایی بعید است به زودی وارد ایران شوند. «در بین بانک های بزرگ هنوز بی میلی جدی برای هرگونه همکاری با ایران وجود دارد.»
