رقابت عربستان با ایران، دلیل بن‌بست نشست دوحه

 پایگاه اینترنتی فایننشال ریویو در گزارشی به قلم "خاویر بلاس" و "وائل مهدی" نوشت: شاهزاده "محمد بن سلمان،" جانشین ولیعهد عربستان، پس از آنکه برنامه‌ریزی در امور دفاعی و اقتصادی شبه جزیره را در اختیار کامل خود گرفت، حالا به سراغ سیاست‌گذاری در امور نفتی رفته است و قصد دخالت در این حوزه را دارد.

 

فایننشال ریویو در ادامه این گزارش نوشت: شاهزاده 30 ساله در حال بر هم زدن سیاست‌های قدیمی عربستان است که بیش از چند دهه در این کشور اجرا و سیاست‌گذاری‌های سیاسی را از تجاری جدا کرده بود. محمد بن سلمان در نشست دوحه که با حضور نمایندگان نفتی کشورهای صادرکننده برگزار شد، تصمیم‌گیری درباره کاهش سطح تولیدات نفتی را کاملا سیاسی کرد و کاهش تولیدات نفتی در راستای حمایت از بهای جهانی آن را به مشارکت ایران منوط کرد.

 

محمد بن سلمان با توجه به رقابت دیرینه با ایران، مایل نیست دیگر صادرکنندگان سطح تولیدات را کاهش دهند؛ اما ایران حداکثر تولیدات نفتی خود را حفظ کند. ایران به دلیل تحمل سالها تحریم اقتصادی، پس از اجرایی شدن برجام و لغو این تحریم‌ها، قصد دارد سطح تولیدات نفتی خود را به دوران پیش از تحریم بازگرداند و حاضر نیست در طرح کاهش تولیدات نفتی شرکت کند.

 

"یاسر الگویندی،" کارشناس نفتی در گروه مشاوره "مدلی گلوبال،" اظهار داشت: هرچه در نشست دوحه گذشت کاملا جهت‌گیری سیاسی داشت. تمام فعالان و شرکت‌های بزرگ نفتی از "اکسون موبیل"  گرفته تا گروه تجاری "ویتول" مجبور هستند به سیاست‌های غیرشفاف سیاسی که در خاورمیانه و بویژه از سوی ریاض تعیین می‌شود، تن دهند. 

 

باتوجه به اینکه روابط سیاسی ایران و عربستان به پایین‌ترین سطح در سالهای اخیر رسیده است، هر تصمیمی که درباره نفت اتخاذ می‌شود، به اختلافات این دو کشور منتهی می‌شود.

 

"جیسون بوردوف،" مدیر مرکز "سیاست جهانی انرژی" در دانشگاه کلمبیای نیویورک، در این باره گفت: حقیقت این است که عربستان مانع از تصویب توافقی در دوحه شد، فقط به دلیل تتش منطقه‌ای که با ایران داشت. طرح‌های نفتی ریاض کاملا برپایه چالش‌های سیاسی با ایران تعیین شده‌اند. 

 

فاینانشال ریویو در پایان نوشت: "علی نعیمی،" وزیر نفت عربستان، در دو دهه گذشته تلاش زیادی به کار بست تا سیاست نفتی این کشور را از سیاست خارجی آن جدا کند. تصمیم‌گیری‌های وی اغلب برپایه اطلاعات آماری حجم ذخایر نفتی، میزان تقاضای بازار و سرمایه‌گذاری‌ها اتخاذ می‌شد. در ماه‌های اخیر و با دخالت محمد بن سلمان، اوضاع کاملا فرق کرده است. حتی اعلام این مطلب که چهار تولیدکننده عمده نفتی تصمیم به کاهش تولیدات گرفته‌اند نیز بهای جهانی نفت را 35 درصد افزایش داد. توافق در دوحه می‌توانست رونقی به بازارهای نفتی دهد؛ اما سیاسی کردن این ماجرا، نه تنها تولیدکنندگان نفتی را؛ بلکه سرمایه‌گذاران این حوزه را نیز به کلی ناامید کرد.