در میان 118 هواپیمای خریداری شده توسط ایران از شرکت ایرباس فرانسه، خرید 12 فروند ایرباس A380 بحث برانگیزترین بخش این قرارداد است.
جدا از قیمت بسیار بالای این هواپیماها که میلیاردها دلار هزینه روی دست ایران و شرکت های داخلی به اعتقاد کارشناسان خواهد گذاشت و ابهاماتی که درباره زمینه های بسیار محدود موجود برای استفاده از این هواپیماها در خطوط هوایی ایران وجود دارد، باید دید آیا ایران زیر ساخت های لازم و کافی برای استفاده از این هواپیماها را دارد یا این اقدام نتیجه ذوق زدگی از باز شدن دست کشورمان در خرید هواپیما بوده است.
ابتدا به مشخصات این هواپیما و سابقه ورود این غول پرنده به ایران می پردازیم.
این مدل ایرباس با هدف ربودن گوی رقابت از شرکت بوئینگ در تولید مدل 747 در سال 2005 از سوی ایرباس به بازار معرفی شد.
این هواپیما ظرفیت حمل 555 مسافر در سه کلاس درجه یک، تجاری و اکونومی را دارد و با حذف درجه بندی فوق ظرفیت این هواپیما به بیش از 850 مسافر افزایش می یابد.
این نوع هواپیما در هشتمین روز از ماه مهر سال گذشته برای اولین بار در فرودگاه امام خمینی و از مبدا دوبی در ایران نشست که بنا به گفته دست اندرکاران هواپیمایی کشوری، این اقدام بنا به درخواست هواپیمایی امارات و پس از چندین ماه مطالعه صورت گرفت.
در حال حاضر و بنا به گزارش "فکت بوک" سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، تا سال 2013 بیش از 44 هزار فرودگاه در دنیا مشغول به فعالیت بوده و هستند اما تا کنون تنها 41 فرودگاه در کل جهان توانایی پذیرش ایرباس 380 را دارا بوده و فرودگاه امام خمینی (ره) چهل و دومین فرودگاه دنیا است که تجهیزات لازم را برای نشست و برخاست این هواپیما فراهم کرده است.
از سوی دیگر در کل خاورمیانه با احتساب فرودگاه امام خمینی تنها سه فرودگاه توانایی خدمات دهی به این هواپیما را دارند.
ایرباس A380 یک هواپیمای مسافربری دو طبقه است و به دلیل وزن بسیار بالا، فاصله بالهای های حدود 80 متری و طول بیش از 70 متر برای نشست و برخاست به فرودگاههای مجهز به باند پروازی با طول بسیار بالا، راههای خزش عریض، جت ویهای (JetWay) مخصوص برای تخلیه مسافران طبقه دوم و امکانات اضطراری ویژه نیاز دارد.
اینکه ایران توانایی میزبانی از این هواپیما را دارد نکته مثبتی است اما سوال اینجا مطرح می شود که در حالی که تنها یک فرودگاه در کل کشور و دو فرودگاه دیگر در کل منطقه خاورمیانه می توانند به این هواپیما خدمات رسانی کنند، در صورت بروز هر گونه مشکل نظیر هوای نامساعد و یا هر مشکل دیگری که ارائه خدمت در فرودگاه بین المللی امام خمینی را مختل کند، این هواپیما در کجای ایران خواهد نشست؟
به عبارت دیگر در صورتی که این هواپیما سوخت کافی برای پیمودن هزاران کیلومتر و رسیدن به یک فرودگاه دیگر در خاورمیانه را نداشته باشد و از سوی دیگر شرایط فرودگاه امام خمینی نیز امکان پذیرش این هواپیما به هر دلیلی نظیر شرایط نامساعد هوا را نداشته باشد، چه بر سر این هواپیمای 1540 میلیارد تومانی و صدها مسافر آن خواهد آمد؟
شاید این امکان وجود داشته باشد که این هواپیما مجبور به فرود اضطراری در یکی از فرودگاه های ایران شود و تا کنون نیز چندین بار و به دلایل مختلف شرکت های هوایی مجبور به فرود اضطراری این هواپیما در فرودگاه های غیر استاندارد شده اند و حتی یکبار نیز A380 خطوط هوایی امارات نیز مجبور شد در فرودگاه اهواز فرود اضطراری داشته باشد، اما فرود اضطراری همانگونه که از نامش پیداست به دلیل دارا نبودن زیر ساخت های لازم برای پذیرش این هواپیما و غیر استاندارد بودن این اقدام بر مبنای زیر ساخت های تعریف شده لازم برای فرود این هواپیما که از سوی شرکت سازنده ارائه شده است می تواند مخاطرات جدی را برای خود این هواپیمای 1540 میلیارد تومانی و یا مسافران آن ایجاد کند.