قاچاق لوازم آرایشی بهداشتی، مکمل دارویی ، داروهای انرژیزا و مواد خوراکی سالانه به حدود 2 میلیارد دلار میرسد که این قاچاق از روشهای مختلف مانند واردات از طریق تهلنجیها، سهمیه ملوانی، کالای همراه مسافر و نیز به صورت کانتینرهای بدون یخچال و در دمای بالای 40 درجه بنادر از راه قاچاق وارد کشور میشود که سلامت جامعه را به خطر میاندازد.
بر این اساس فرهنگ استفاده از لوازم آرایشی و بهداشتی که حدود 60 درصد آن از طریق قاچاق تأمین میشود، باعث به خطر افتادن سلامت مردم میشود اما در مورد دارو که کل زنجیره تولید و توزیع آن زیرنظر دولت است حجم قاچاق کمتر از 5 درصد برآورد میشود و بیشتر اقلام داروی قاچاق مربوط به داروهای غیر مجاز سقط جنین و نیز داروهای هورمون رشد و یا موارد خاص است که از طریق قاچاق وارد کشور میشود.
همچنین برخی از کالاهایی مانند لباسهای دسته دوم که به صورت قاچاق وارد کشور میشود از نظر کارشناسان بهداشتی آنقدر آلوده هستند که اگر با آب جوش هم شسته شود آلودگی آنها برطرف نمیشود و مخاطراتی برای مصرفکننده به همراه دارد.
ذکر این نکته لازم است که مردم بدانند 90 درصد کالای قاچاقی که بدون هیچ نظارتی وارد کشور میشود، از نوع تقلبی و جعل برندهای معروف است که به عنوان مثال برخی از داروهای قاچاقی به گونهای جعل شده بودند که مصرفکننده فکر میکرد داروهای اصلی است در حالی که هیچ ماده مؤثره دارو در آن وجود نداشته و فقط نشاسته به جای دارو به مشتری فروخته میشده است.
لازم است زنجیره تولید، توزیع و مصرف دارو و کالاهای لوازم آرایشی و بهداشتی و نیز پودرهای نیروزا زیرنظر نظارت مسئولان بهداشتی قرار گیرد و از طرفی بروکراسی مربوط به واردات رسمی و قانونی به حداقل کاهش پیدا کند و در عین نظارت دستگاههای متولی واردات این نوع کالاها به صورت رسمی انجام شود.
در حالی که هم اکنون دمای هوا در چابهار حدود 24 درجه است در تابستان دمای چابهار و سایر بنادر به حدود 60 درجه میرسد و لوازم آرایشی و بهداشتی که به صورت قاچاق با کانتینرهای غیریخچالی وارد میشود، به بیش از 60 درجه میرسد که این شرایط نامساعد باعث از بین رفتن کیفیت مواد وارداتی میشود و مصرف این گونه مواد به سلامت جامعه لطمه میزند.
در این زمینه یک کارشناس بهداشتی گفت: ممکن است بعضی از پودرهای نیروزا که برای بدنسازی در باشگاهها به جوانان عرضه میشود، منجر به ورم عضلانی و یا خوشتیپی شود اما در عین حال کلیههای فرد را از کار میاندازد و ضررهای جبرانناپذیری به جوانان وارد میشود.
حجم تجارت قاچاق از کل تجارت رسمی کشور بین 25 تا 30 درصد برآورد میشود که برای مقابله با قاچاق همکاری همه دستگاهها لازم است.
برخی از داروهای مکمل غذایی از هورمونهای دامپزشکی بودهاند که متأسفانه برای جوانان پرورش اندام تزریق میشود و ضربات جبرانناپذیری به آنها وارد میشود و یا هورمونهای تستوسترون باعث سلامت جبرانناپذیری به کلیههای افراد استفادهکننده وارد میکند.
از نظر فرهنگی نیز وقتی در فیلمها شخصیتهای مهم همگی زیبا و پولدار هستند، جوانان جامعه نیز میخواهند شبیه آنها شوند، بنابراین تقاضا برای داروهای مکمل و نیز تقاضا برای عمل زیبایی بینی افزایش پیدا میکند که برخی افراد سوءاستفادهگر نیز از این تقاضای جامعه نهایت سوءاستفاده را انجام میدهند.