
«درحالیکه برخی از مسائل اصلی ممکن است قابلحل باشند؛ موضوع تحریمها ممکن است غیر قابل عبور باشد»؛ این نظر اندیشکده آمریکایی مؤسسه کشورهای عربی خلیجفارس در واشنگتن است.
این اندیشکده در ادامه افزوده که مقامات ایرانی پیشنهاد دادهاند ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد خود را در مقابل برخی کاهشهای اولیه تحریمهای آمریکا کاهش دهند، اما در عمل ممکن است موضوع تحریمها غیر قابل حل باشد.
بر اساس تحلیل ارائه شده توسط این اندیشکده، ایران خواستار تخفیف گسترده تحریمهای ثانویه تحت رهبری آمریکا و همچنین الزامآور بودن تعهدات ایالات متحده به لغو تحریمها و دیگر مفاد توافق است.
در این تحلیل آمده که در هر توافق جدید با واشنگتن، احتمالاً تهران میخواهد نهتنها همه تحریمهای ثانویه بر بخشهای اقتصادی ایران لغو شود؛ بلکه نواقصی که در برجام شناسایی شده بود – از جمله محدودیت دسترسی ایران به تراکنشهای دلاری – نیز برطرف گردد.
ترامپ تن به لغو تحریم نمیدهد
«بعید است ترامپ شرایط ایران درباره لغو تحریمها را بپذیرد.» این نظر مؤسسه کشورهای عربی خلیجفارس در واشنگتن در مورد موانع موجود بر سر توافق بین واشنگتن و تهران است.
این اندیشکده تأکید کرده که ترامپ هم در دوره اول ریاستجمهوری و هم در ماههای نخستین دوره دوم خود، تحریمها را در کانون سیاست خود در قبال ایران قرار داده بود.
علاوه بر این، بازگرداندن فشار تحریمی، دلیل اصلی خروج ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸ بود. پس از آن خروج، ترامپ نهتنها تمام تحریمهای قبلی را بازگرداند؛ بلکه تحریمهای بیشتری برای اعمال «فشار حداکثری» بر اقتصاد ایران اضافه کرد.
این اندیشکده افزوده که حتی اگر ترامپ با تخفیف تحریمها موافقت کند؛ بعید است او یا دولتش محدودیتهایی که قانونگذاران جمهوریخواه در کنگره وضع کردهاند را نادیده بگیرند. چندین قانون اعمال تحریمهای اقتصادی بر ایران از جمله قانون تحریمهای ایران (ISA) به امضای رئیسجمهور رسیده و در قانون تثبیت شدهاند.
از سوی دیگر، حتی اگر ترامپ با کاهش تحریمهای اعمال شده از طریق دستورات اجرایی که خودش صادر کرده موافقت کند؛ لغو تحریمهای مبتنی بر قانون نیازمند اقدامات کنگره است؛ «اقدامی که احتمالاً امکانپذیر نیست».
در این تحلیل آمده که در بهترین حالت، دولت جدید ممکن است قادر باشد برخی تحریمها را مانند اقداماتی که در اجرای برجام صورت گرفت به حالت تعلیق درآورد اما باز هم این امر با خطرات حقوقی و سیاسی داخلی روبرو خواهد شد.
تضمین گرفتن از آمریکا تقریباً غیرممکن است
مؤسسه کشورهای عربی خلیجفارس در واشنگتن در ادامه تأکید کرده که ایران در شرایطی خواهان دریافت تضمینهایی برای عدم خروج ایالات متحده از توافق جدید است که در نظام سیاسی ایالات متحده، یک رئیسجمهور نمیتواند رئیسجمهور بعدی را از تغییر یا خروج از توافقات بینالمللی بازدارد؛ مگر آنکه توافق بهعنوان یک معاهده رسمی و با تصویب دو سوم سنای آمریکا به تصویب برسد؛ روندی که «تقریباً غیرممکن» است.
غنیسازی؛ موضوع مورد بحث دو کشور
از سوی دیگر، این اندیشکده به اظهارات ضدونقیض مسئولان آمریکایی در مورد غنیسازی اورانیوم در ایران هم اشاره میکند.
در شرایطی که ایران بر حق خود برای غنیسازی تأکید دارد و تنها در مورد درصد آن حاضر به مذاکره است؛ مسئولان آمریکایی از جمله مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، تأکید کردهاند که ایران باید به غنیسازی اورانیوم خود پایان داده و اورانیوم موردنیاز را از کشورهای دیگر وارد کند.
مسئلهای که به نظر میرسد محل اختلاف جدی بین مذاکرهکنندگان دو کشور خواهد بود.
این اندیشکده همچنین تأکید کرده که آمریکا میخواهد مذاکرات را به سمت برنامه موشکی ایران هم سوق دهد. این در حالی است که تهران به طور مکرر تصریح کرده که این مذاکرات باید تنها بر موضوع هستهای متمرکز باشد و برنامه موشکی ایران غیرقابلمذاکره است.
در مجموع، این اندیشکده معتقد است که موانع قابلتوجهی در مسیر دستیابی به توافق بین تهران و واشنگتن وجود دارد.