در حالی شورای عالی مسکن وام مسکن ملی را به ۸۰۰ میلیون تومان افزایش داده است که گفته می‌شود قرار است نرخ سود آن کاهش یابد. اما فعلا که اقساط این تسهیلات ماهانه ۱۲.۵ میلیون خواهد بود.
در هجدهمین و آخرین جلسه شورای عالی مسکن که به ریاست محمد مخبر سرپرست ریاست‌جمهوری در هفته گذشته برگزار شد وام ۸۰۰ میلیون تومانی نهضت ملی مسکن مصوب شد. اگر چه این مصوبه باید به تایید شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی هم برسد و هنوز مشخص نیست در دولت چهاردهم این مصوبه اجرایی شود، اما آنچه که مشخص است سیستم بانکی با سقف کنونی وام مسکن ملی یعنی ۵۵۰ میلیون تومان مشکل دارد و از پرداخت آن طفره می‌رود.
بانک‌ها این روز‌ها در پرداخت تسهیلات مسکن ملی آنچنان عملکرد خوبی ندارند و حتی به گونه‌ای رفتار کرده‌اند که از ۲۶ بانک ۱۸ بانک عملکرد صفر دارند.
تازه‌ترین گزارش از عملکرد بانک‌ها در خصوص مشارکت در قانون جهش تولید مسکن تا پایان اردیبهشت سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که جمع تسهیلات پرداختی ۲۶ بانک دولتی و خصوصی، در سرفصل‌های "تسهیلات ساخت خودمالکی"، "مشارکت نهضت ملی مسکن"، "تسهیلات مسکن شهری"، "مسکن روستایی"، "ودیعه مسکن" و "حوادث غیرمترقبه" ۲.۰۷۳.۰۸۷ میلیارد ریال بوده است.
نکته مهم و البته تکراری در گزارش عملکرد بانک‌ها در قانون جهش تولید مسکن به وضعیت تسهیلات پرداختی بعضی بانک‌ها در نهضت ملی مسکن برمی‌گردد! در گزارش اردیبهشت ماه هم عملکرد بانک‌ها در نهضت ملی مسکن چندان رضایت‌بخش نبوده و مانند آمار‌های قبلی از بین ۲۶ بانک، ۱۸ بانک عملکردشان در این بخش همچنان صفر بوده است.
بانک‌های مسکن، سپه، ملی، تجارت، ملت، صادرات، صنعت و معدن و توسعه صادرات تنها بانک‌هایی بودند که در تاریخ منتهی به ۳۱ اردیبهشت ماه امسال جمعاً ۶۸۳.۳۹۷ میلیارد ریال تسهیلات در نهضت ملی مسکن پرداخت کرده‌اند.
هادی عباسی اصل معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به این پرسش که بانک‌ها همین الان هم از پرداخت وام ۵۵۰ میلیون تومانی مسکن ملی طفره می‌روند آیا این مصوبه شورای عالی مسکن شوآف بوده و آیا احتمال دارد که دولت چهاردهم این مصوبه را نپذیرد؟ گفت: بانک‌های خصوصی باید مسئولیت بیشتری در بخش مسکن متقبل شوند و سازمان امور مالیاتی باید در خصوص بانک‌هایی که در بخش مسکن همکاری مناسبی ندارند برخورد لازم را انجام بدهد.
وی ادامه داد: بیش از ۳۵۰ همت تسهیلات بانکی توسط بانک‌ها به بخش مسکن اختصاص یافت که باید تقویت شود. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که ۵ دهک نخست جامعه دسترسی به تسهیلات مسکن ندارند. افزایش ۱۰۰ همتی سرمایه بانک مسکن در دست پیگیری است تا بتوان نرخ سود را کاهش داد بنابراین با متعهد کردن بانک‌ها به پرداخت تسهیلات می‌توان در تکمیل واحد‌ها سرعت عمل بیشتری داشت.
عباسی با اشاره به اینکه نرخ سود تسهیلات مسکن ملی سال گذشته از ۲۳ درصد به ۱۸ درصد کاهش یافت تاکید کرد: اینکه بخواهیم نرخ سود تسهیلات را کاهش دهیم باید به سمت خط اعتباری و یا افزایش سرمایه بانک مسکن حرکت کنیم. چرا که ما معتقد هستیم اگر تسهیلات بانکی وارد بخش مسکن شود، ٢ درصد از ٨ درصد رشد اقتصادی از بخش مسکن به دست می‌آید.
اما نکته‌ای که در اظهارات چند روز پیش معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی بر می‌آید این است که او اقساط وام مسکن ملی تا سقف ۵۵۰ میلیون تومان را در دوسال اول ماهانه پنج میلیون و ۹۰۰ هزار تومان عنوان کرده بود، اما از اقساط ۸۰۰ میلیون تومانی سخنی به میان نیاورده بود.
او که تاکید دارد: بانک‌ها موظف هستند ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به این بخش اختصاص دهند معتقد است که ۵ دهک نخست جامعه دسترسی به تسهیلات مسکن ندارند.
بازپرداخت وام ۵۵۰ میلیون تومانی به صورت پلکانی خواهد بود. در این صورت متقاضیان بایستی در یک دوره ۲۰ ساله برای وام ۵۵۰ میلیون تومانی ۲ میلیارد و ۳۷۲ میلیون و ۴۵۵ هزار تومان پرداخت می‌کردند. از این رقم حدود یک میلیارد و ۸۲۲ میلیون تومان سود تسهیلات بود.
با اجرایی شدن این مصوبه اقساط وام ۸۰۰ میلیون تومانی در دوره ۲۰ ساله و بازپرداخت ساده ماهانه حدود ۱۲ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان خواهد بود.
اما در آخرین جلسه شورای عالی مسکن به ریاست محمد مخبر سرپرست ریاست‌جمهوری وام ۸۰۰ میلیون تومانی نهضت ملی مسکن مصوب شد. با اجرایی شدن این مصوبه اقساط وام ۸۰۰ میلیون تومانی در دوره ۲۰ ساله و بازپرداخت ساده ماهانه حدود ۱۲ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان خواهد بود.
کل بازپرداخت وام مذکور نیز حدود ۳ میلیارد تومان خواهد بود. در پایان قسط دوست و چهلم (ماه ۱۲ سال بیستم) متقاضی ۲ میلیارد و ۱۶۳ میلیون و ۱۵۸ هزار تومان سود تسهیلات را پرداخت کرده است.
دیماه سال گذشته و پس از انتقاد‌ها به اقساط بالا این وام، مدیرعامل صندوق ملی مسکن از کاهش اقساط ماهانه وام نهضت ملی مسکن به ۵میلیون تومان خبر داد.
محمدرضا مهدیار اسماعیلی اخیرا اعلام کرده است که قرار بر این شده است که اقساط وام نهضت ملی مسکن پلکانی شود؛ در این صورت وام‌گیرنده در ماه‌ها و سال‌های ابتدای دوره بازپرداخت تحت فشار ـ اقساط بالا ـ قرار نمی‌گیرد. بر این اساس در دو سال ابتدایی بازپرداخت، اقساط حداکثر ماهانه ۵ میلیون تومان است تا در توان متقاضیان نهضت ملی مسکن باشد. پس از دو سال نیز، اقساط به‌صورت پلکانی دریافت خواهد شد.
اما آنچه که مشخص است این است که این وعده نیز محقق نشده و باید منتظر ماند و دید که آیا دولت چهاردهم برنامه‌ای برای کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن ملی و در نهایت کاهش اقساط مسکن ملی و کمک به اقشار آسیبپذیر جامعه دارد؟
