بازار مسکن در حالی با رکود و تورم همزمان دست و پنجه نرم می کند که ناتوانی مردم در پرداخت هزینه های مسکن از خرید به اجاره رسیده است و بسیاری را از مرکز شهرهای بزرگ به حاشیه رانده است. در این بین به عقیده تمام کارشناسان دولت چاره نجات بازار مسکن در پیشی گرفتن نرخ ساخت مسکن از میزان تقاضا است. از همین رو چندی پیش باز هم خبر رسید که با موافقت دولت پای چینی‌ها به ساخت مسکن در ایران باز می‌شود. اما آیا چشم بادامی ها علاج درد مسکن در ایران را می‌دانند.
در همین رابطه حسن محتشم عضو هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار آنا گفت: دولت همکاری موثری با بخش خصوصی برای تولید مسکن ندارد و به جای این‌که پول نفت را برای خانه‌دار کردن مردم هزینه کند، ساخت مسکن را به چینی‌ها سپرده است.چینی‌ها که خانه رایگان برای ما نمی‌سازند؛ می‌آیند و از منابع کشور استفاده می‌کنند و سود مضاعفی هم می‌برند. دولت می‌توانست همین پول نفت را با همکاری موثر برای تولید مسکن دست اول توسط شرکت‌های داخلی استفاده کند.
محشتم اظهار کرد: دولت برای تهاتر پول نفت از این طریق ساخت مسکن را به چینی‌ها سپرده است؛ اما آنها نمی‌توانند از چین نیروی کار بیاورند، چون این کار صرفه اقتصادی ندارد. از این رو مجبور به استفاده از پیمانکاران ایرانی می‌شوند و این کار هزینه‌های مضاعفی را به قیمت تمام شده ساختمان تحمیل می‌کند.
وی ادامه داد: از این رو واضح است که واگذاری پروژه‌های ساختمانی به پیمانکاران خارجی فعل درستی در جهت منافع ملی نیست. کشور به قدر کافی مهندس و نیروی کار متخصص و نهاده‌های ساختمانی دارد و از این منابع باید در داخل کشور استفاده کنیم
دانش بنیان‌ها می‌توانند قیمت ساخت را پایین بیاورند اما...
عضو هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران گفت: بحث صنعتی سازی ساختمان در ایران سال‌های متمادی است که مطرح می‌شود. در این زمینه شرکت‌های دانش بنیان بسیار توانمندی نیز داریم. اما لازم به ذکر است که محدوده صنعتی سازی ما هم اکنون حدود ۵ درصد از ساخت و ساز را شامل می‌شود.
وی ادامه داد: صنعتی سازی یک پروسه پیچیده است که دولت با همکاری وزارت صمت باید برای انتقال تکنولوژی به صنعت ساختمان همکاری کند. به تازگی دولت در برنامه هفتم توسعه پیش بینی رشد صنعتی سازی ساختمان به نرخ ۱۵ درصد را داشته است.
محتشم ادامه داد: برای نتیجه دادن تولید صنعتی و دانش‌بنیان باید ۱۰۰ درصد احداث از این شیوه انجام شود، اما با توجه به محدودیت‌ها شرکت‌های دانش بنیان نیز نمی‌توانند تاثیر کافی بر کاهش هزینه‌های ساخت بگذارند.
محتشم تاکید کرد: اگر به دانش بنیان‌ها اجازه پیاده کردن صنعتی سازی کامل را بدهیم آنها علاوه بر کاهش هزینه‌های تولید نسبت به روش‌های سنتی می‌توانند سرعت ساخت را افزایش داده و استاندارد مصالح را بهبود بخشند.
وی تصریح کرد: آنچه واضح است، شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه مسکن به دلیل شرایط اقتصادی دچار مشکلات مالی و منابع هستند. از این رو کمک و مساعدت به این شرکت‌ها در پیشرفت صنعتی سازی مسکن موثر خواهد بود.
دولت رایزنی رسمی با بخش خصوصی انبوه‌ساز نداشته است
محتشم گفت: دولت رایزنی رسمی و مستقیمی با بخش خصوصی و مجموعه سازندگان حرفه‌ای انبوه ساز نداشته است بلکه به طور پراکنده برخی ادارات کل پروژه‌هایی را به انبوه سازان داخلی سپرده اند که آنها نیز قرارداد‌هایی نامتعارف از لحاظ شرایط ماهوی و قیمت و رتبه بندی دارد.
وی تصریح کرد: در حال حاضر تحرک زیادی در بخش ساخت و ساز مسکن وجود ندارد و بجز تولیدات پراکنده بخش خصوصی پاسخی برای نیاز روز افزون به مسکن وجود ندارد. شایان ذکر است که این نوع تولیدات پراکنده نیز پاسخ مناسبی برای تقاضای موجود در این بازار نیست.
برای قشر محروم و کم درآمد مسکن مناسب نداریم
محتشم اظهار کرد: تنها راه برای خانه‌دار کردن نیازمندان نهضت ملی مسکن بود که آن نیز ساز و کار مناسبی ندارد. بسیاری از متقاضیان همچنان در صف انتظار برای طی مراحل هستند و برخی از متقاضیان امکان ثبت نام ندارند.
وی ادامه داد: با سیستم بروکراسی اداری از موفقیت شرکت‌های چینی نیز نمیتوان اطمینان داشت، همانطور که یک شرکت ترکیه‌ای در زمان احداث مسکن مهر در تحقق اهداف در پردیس شکست خورد.
چه کنیم که تولید مسکن به حد تقاضا برسد
عضو هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران گفت: تنها راه برای افزایش تولید مسکن این است که وزارت راه و شهرسازی به جد و با تعامل منصفانه با انبوه سازان وارد مذاکره شود. نرخ و قرارداد دستوری نتیجه‌ای بجز عقب افتادن کار و گیرافتادن سازنده در تامین منابع ساخت ندارد، به همین جهت باید این موضوع را در نظر داشت.
راه حل کمبود بودجه مردم و گرانی مسکن
محتشم در خصوص گرانی بی حد مسکن و عدم توانایی مردم برای خرید گفت: ما به عنوان انبوه ساز به دولت پیشنهاد داده ایم که دولت با مشارکت مجموعه‌های انبوه ساز و بانک‌ها منابع ساخت مسکن را با مذاکرات تامین کنیم.
وی تصریح کرد: می‌توان از سرمایه انبوه سازان به صورت مشارکت در ساخت استفاده کرد. این‌گونه خود سازنده نیز در مسکن شریک شده و بخاطر خودش هم که شده تلاش بیشتری در ساخت و تحویل به موقع مسکن می‌کند.
بروکراسی اداری دست وپا گیر است
عضو هیئت مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران با انتقاد از سیستم اداری وزارت راه و شهرسازی گفت: این سیستم روز به روز پیچیده‌تر می‌شود و در حال حاضر به قدری سخت شده است که شرکت‌های باسابقه و قدیمی ساختمان سازی نیز توانایی عبور از سیستم رتبه بندی را ندارند.
وی تصریح کرد: این شرایط مناسب نیست و مانع افزایش تولید مسکن می‌شود و تا زمانی که مسکن بیشتری تولید نشود، قیمت مسکن کاهش نمی‌یابد.
خانه از آرزو به رویا تبدیل شده است
محتشم اظهار کرد: با برنامه ریزی‌های غلط، سرمایه‌ها به جای تولید به سمت انباشت رفت و مسکن تبدیل به کالایی سرمایه‌ای شد. به همین سبب هم اکنون با وجود عدم توانایی مردم در خرید مسکن، قیمت‌ها هر روز افزایش می‌یابد. حالا خرید مسکن که زمانی آرزوی برخی بود برای اکثریت تبدیل به رویایی دست نیافتنی شده است.
