دولتی که منتقد سرسخت طرح ملی مسکن مهر بود و میگفت این طرح به دلیل تأمین اعتبارات بد، تورمآفرینی کرده و واحدهای مسکونی قوطی کبریت به درد مردم نمیخورد، شرایطی را امروز در حوزه قیمت زمین و مسکن، هزینه و پروانههای صادره ساخت و ساز، هزینه اعتبارات ساخت و ساز، جعاله و خرید مسکن رقم زده است که متقاضیان مصرفی از بازار مسکن حذف و اجارهنشینها با چالشهای جدی روبهرو شدهاند، در همین راستا تنها سود تسهیلات ۲۵۰ میلیون تومانی طرح مسکن با بازپرداخت ۲۰ ساله، ۷۰۰ میلیون تومان است.
مسکن با وزن سنگینش در سبد هزینه خانوار ایرانی، در هشت سال گذشته چنان خالی از اجرای سیاستهای صحیح خالی از اجرای سیاستهای صحیح و عاقلانه و عالمانه شد، که شاید در روزگاری طبقات محروم و پایین درآمدی جامعه میتوانستند از طریق طرح مسکن مهر خانهدار شوند، اما امروز حتی اجارهنشینی برای خود درآمد و بنیه مالی را طلب میکند و خانهدار شدن در شرایط کنونی بازار مسکن برای بسیاری از خانوارها یک آرزوی دستنیافتنی است.
تناسب حداقل درآمد و هزینههای یک زندگی شرافتمندانه در بسیاری از اقتصادهای دنیا یک شاخص برای سیاستگذاری است، زیرا اساساً اقتصاد به راه افتادهاست تا نیازهای مردم را برطرف کند، اما متأسفانه در دولتهای یازدهم و دوازدهم به دلیل برنامه تکبعدی دولت در حوزه برجام توجهی به عدم تعادلهایی نشد که در اقتصاد از ناحیه پول سازی کسری بودجه پدید آمد، به همین دلیل بسیاری از خانوارها از بازارهایی، چون مسکن حذف شدند.
دولت حسن روحانی منتقد جدی طرح مسکن مهر بود؛ طرحی که در سال ۸۶ کلید خورد و به واسطه حذف قیمت زمین و پرداخت تسهیلات از سوی دولت و آورده نقدی اندک مشمولان طرح بسیاری از طبقات محروم جامعه را خانهدار کرد و بذر امید را در بین طبقات محروم برای خانهدار شدن کاشت، در عین حال برای چند سالی این طرح مانع از افزایش قیمت مسکن در بازار و همچنین جولان سفتهبازان و دلالان در بازار مسکن شد.
مشمولان طرح مسکن مهر با آورده نقدی زیر ۱۰ میلیون تومان و همچنین تسهیلات بانکی ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومانی و زمین ۹۹ سالهای که دولت در اختیار آنها قرار داد، خانهدار شدند.
دولت حسن روحانی چنان از مسکن مهر انتقاد میکرد که افکار عمومی تصور کرد دولت یازدهم و دوازدهم قرار است برای مردم با کمترین هزینه ویلای هزار متری بسازد و تحویل دهد، غافل از اینکه قرار است به واسطه بیعملی اشخاصی، چون عباس آخوندی در حوزه وزارت راه و شهرسازی، واحدهای مسکن مهر بین ۴۰۰ تا یک میلیارد تومان قیمت پیدا کند و اجارهنشینی هم برای مردم آرزو شود، چه رسد به آنکه مردم به کمک طرحهای اجرایی دولت با شرایط مناسب خانهدار شوند.
میانگین قیمت مسکن در تهران در سال ۹۲ حدود ۳ میلیون تومان بود که هم اکنون به ۳۰ میلیون تومان جهش کردهاست؛ یعنی برای خرید یک خانه ۱۰۰ متری در یک منطقه نه چندان متوسط باید ۳ میلیارد تومان هزینه کرد که بسیاری از مردم حتی توانایی خرید یک خانه ۷۰۰ میلیون تومانی را ندارند چه برسد به خانه ۳ میلیارد تومانی.
دولتی که منتقد مسکن مهر و مدعی خانهدار کردن مردم از مسیرهایی به مراتب بهتر از مسکن مهر بود، طرحی را با عنوان طرح ملی مسکن کلید زد که تقریباً مشابه مسکن مهر است، اما تنها این طرح در زمینهای درونشهری ساخته میشود تا نیاز به ایجاد زیر ساخت جدید نداشته باشد، اما در این سالها آنقدر قیمت مسکن افزایش یافت و آنقدر درآمدها سرکوب شد که بسیاری از مردم حتی توانایی حضور در طرح مذکور را ندارند، در صورتی که بسیاری از مردم محروم میتوانستند در طرح مسکن مهر حضور پیدا کنند و اقساط وام خرید مسکن مهر را که اندک بود، بپردازند.
گفتنی است آورده نقدی برای حضور در طرح ملی مسکن حدود ۲۰۰ میلیون تومان میباشد این در حالی است که سود ۱۸ درصد تسهیلات ۲۵۰ میلیون تومانی طرح ملی مسکن با بازپرداخت ۲۰ ساله حدود ۷۰۰ میلیون تومان میباشد که در مجموع قیمت مسکن را برای متقاضی به بیش از یک میلیارد تومان میرساند.
سود ۷۰۰ میلیون تومانی وام طرح ملی مسکن
یکی از ایرادات به وزارت راه و شهرسازی (معاونت مسکن و ساختمان) در طرح ملی مسکن، عدم اطلاعرسانی دقیق و شفاف در خصوص شرایط خانهدار شدن در این طرح است. بسیاری از متقاضیانی که آورده اولیه ۴۰ میلیون تومانی خود را پرداخت کردهاند، هنوز نمیدانند مبلغ کل واریزی آنها چه میزانی است.
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی با حضور در برنامه تیتر امشب با اشاره به افزایش وام طرح ملی مسکن به ۲۵۰ میلیون تومان گفت: زمانی که وام این طرح ۱۰۰ میلیون تومان بود، حدود ۱۰ درصد قیمت واحدها را پوشش میداد. با افزایش وام به ۲۵۰ میلیون تومان، حدود ۶۰ درصد هزینه ساخت واحدها با تسهیلات تأمین میشود.
وی با اعلام اینکه بازپرداخت تسهیلات طرح ملی مسکن ۲۰ ساله است، اضافه کرد: از ۵۳۰ هزار واحد طرح مذکور تاکنون ۴۰ هزار واحد افتتاح شده و تا پایان سال ۱۴۰۰ در صورت تکمیل آورده متقاضیان ۱۵۰ هزار واحد دیگر تکمیل خواهد شد.
با توجه به اینکه سود وام طرح ملی مسکن ۱۸ درصد است، مبلغ سود تسهیلات این طرح در پایان دوره بازپرداخت ۲۰ ساله به رقم سرسامآور حدود ۷۰۰ میلیون تومان خواهد رسید.
محاسبه اقساط تسهیلات دریافتی متقاضی طرح ملی مسکن با سود ۱۸ درصدی حاکی از آن است که میزان قسط ماهانه در روش ساده ۳ میلیون و ۸۵۸ هزار تومان است. کل بازپرداخت وام از سوی متقاضی در ماه ۱۲ سال بیستم ۹۲۵ میلیون و ۹۸۶ هزار تومان است. کل سود این تسهیلات نیز ۶۷۶ میلیون تومان خواهد بود.
اسلامی، وزیر راه و شهرسازی اخیراً اعلام کرد وام ۲۵۰ میلیون تومانی حدود ۵۵ درصد قیمت واحدهای طرح ملی مسکن را تأمین خواهد کرد. به عبارت دیگر متقاضی نیز تقریباً باید بیش ۲۰۰ میلیون تومان آورده برای خانهدار شدن در طرح ملی مسکن آورده نقدی داشتهباشد. بنابراین با احتساب این میزان آورده و سود تسهیلات، در مجموع متقاضی برای یک واحد طرح ملی مسکن حدود یک میلیارد و ۱۲۵ میلیون تومان پرداخت خواهد کرد. یعنی برای یک واحد ۱۰۰ مترمربعی حدود ۵/۱۱ میلیون تومان برای هر مترمربع.