هفته و ۲۴ ساعت شبانهروز، بیوقفه، هنگامی که خواب هستید، وقتی تلویزیون میبینید، زمان ورزش ، موقع غذا خوردن و ... فعالیت میکند و شاید تا وقتی مشکلی برای آن پیش نیاید، کسی هم به یادش نیفتند! فرقی نمیکند هرچند وقت یکبار به قلبتان فکر کنید یا اصلاً یادش بیفتید یا نه، به هر حال لحظاتی وجود دارند که قلب شما بیشتر در معرض خطر قرار میگیرد.
چه زمانهایی باید توجه بیشتری به قلبتان داشته باشید؟
روزهای گرم و داغ تابستان
روزهای گرم و داغ تابستان میتوانند برای قلب تان خطرناک باشند. در دمای بالا، قلب باید سختتر کار کند تا پوست را خنک نگه دارد. قلب شما در یک روز گرم، چهار برابر تندتر از یک روز سرد میتپد و این یعنی اینکه فشارخونتان افت کرده و ضربان قلبتان بالا میرود و هر دوی این اتفاقها منجر به افزایش فشار بر عروق کرونری میشوند؛ بنابراین فرد در معرض حمله قلبی قرار میگیرد.
مسئلهی دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد گرمازدگی یا Heatstroke میتواند موقتاً به قلب، کلیهها، کبد، ریهها و مغز آسیب بزند و اگر بیماری قلبی دارید، این خطر برای شما بیشتر میشود.
وقتی دمای محیط بالا میرود، قلب باید سختتر کار کند تا خون را به سطح پوست برساند و عرق ترشح شود. عرق کمک میکند بدن خنک شود، اما اگر بدن نتواند به اندازه کافی خودش را خنک کند، فشار زیادی به قلب و سایر ارگانها وارد خواهد شد. افرادی که بیماری قلبی دارند، بیشتر در معرض گرمازدگیاند، چون نمیتوانند بدنشان را به خوبی خنک کنند.
قلب شما در یک روز گرم، چهار برابر تندتر از یک روز سرد میتپد و این یعنی اینکه فشارخونتان افت کرده و ضربان قلبتان بالا میرود و هر دوی این اتفاقها منجر به افزایش فشار بر عروق کرونری میشوند؛ بنابراین فرد در معرض حمله قلبی قرار میگیرد
روزهای سرد و برفی زمستان
زمستان فصلی با زیباییهای خاص خودش است، برف و باران، برف بازی و البته، حملات قلبی! یکی از شایعترین دلایل خطرناک بودن فصل زمستان برای قلب، ترکیب هوای سرد که موجب انقباض رگهای خونی میشود با افزایش تحرک بدنی است.
هوای سرد میتواند احتمال حمله قلبی را افزایش بدهد، زیرا رگها منقبض میشوند و خون راحتتر لخته میشود. افرادی که معمولاً عادت به یکجانشینی دارند، اگر در یکی از روزهای سرد زمستان به فعالیتی سنگین مانند پارو کردن برف بپردازند، این افزایش ناگهانی تحرک فیزیکی میتواند فشار زیادی به قلب وارد کرده و سبب حمله قلبی شود. اگر عادت به فعالیت ندارید، خودتان این کار را نکنید!
تعطیلات عید
بیشتر شدن احتمال حمله قلبی در تعطیلات عید میتواند به دلیل تغذیهی نادرست و افراطی و یا یکجانشینی و بیتحرک بودن باشد؛ اما علت مهم دیگری هم دارد: استرس تعطیلات! از طرفی روزهای پایانی سال و روزهای آغازین سال جدید، ممکن است هنوز سوز و سرمای زمستان وجود داشته باشد و علاوه بر این، استرس هم میتواند مزید بر این علت شود.
سالها طول میکشد تا پلاک در عروق کرونری تشکیل شود و این پروسه در صورتی که دیابت داشته باشید، کلسترولتان بالا باشد، فشارخونتان بالا باشد و یا سیگار بکشید، سرعت میگیرد. اما استرس بدنی یا هیجانی میتواند باعث شود قلب به تندی بزند و در نتیجه پلاک تشکیل شده در عروق، متلاشی شده و دوباره ببندد و بخشی از قلب را از خون محروم کند و اتفاقی به نام حمله قلبی روی بدهد.
تعطیلات عید نیز معمولاً استرسهایی با خود دارد و مقدمات آماده شدن برای سال جدید، از نظافت خانه گرفته تا خریدن هدیه و عیدی و برنامهریزی برای مهمانیها و سفر و ... همگی استرس برانگیزاند؛ بنابراین افرادی که دچار بیماری عروق کرونری هستند بیشتر در معرض حمله قلبی طی این روزها قرار دارند.
زمانهایی که دچار یک بیماری عفونی میشوید
بیماریهایی مانند سرماخوردگی، نه تنها احساس ناخوشی و کسالت به شما میدهند بلکه میتوانند بر قلبتان نیز اثر منفی بگذارند. طی ماههای زمستان که آنفلوانزا و سایر ویروسها شیوع پیدا میکنند، آمار نارساییهای قلبی نیز بالا میرود.
مطالعهای در سال ۲۰۱۸ نشان داد افراد طی یک هفته بعد از تشخیص آنفلوانزا، در مقایسه با یک سال قبل یا یک سال بعد از عفونت، شش برابر بیشتر در معرض حمله قلبی قرار میگیرند. بدن طی عفونت، دچار التهاب میشود و تحت فشار زیادی قرار میگیرد. این تغییرات میتوانند منجر به افزایش ریسک تشکیل لخته خون در رگها شده و احتمال حمله قلبی را ایجاد کنند.
ساعتهای اول صبح
نه تنها زمانهایی از سال هستند که قلبتان بیشتر در معرض خطر است، بلکه زمانهایی از روز نیز هستند که قلبتان را در معرض خطر قرار میدهند. احتمال حمله قلبی در ساعات بین ۴ تا ۱۰ صبح بیشتر از زمانهای دیگر روز است، زیرا سطح کورتیزول و آدرنالین در این زمانها بیشترند.
ضمناً مطالعهای در سال ۲۰۱۱ دریافته که حملات قلبی که بین ۶ صبح تا ظهر روی میدهند، مخربتر از سایر انواع حملات قلبیاند. این حملات قلبی ۲۰ درصد بیشتر از حملههای قلبی که در ساعات بعدی روز روی میدهند، بافت قلب را نابود میکنند.
چگونه از سلامت قلبتان بیشتر مراقبت کنید؟
هرچند ریسک حمله قلبی در زمانهایی از سال و روز بیشتر میشود، اما راهکارهای متنوع زیادی برای مراقبت بیشتر از سلامت قلب وجود دارند که کمک میکنند عضلهی قلبتان قوی بماند و خوب کار کند:
- تغذیهی سالمی به دور از چربیهای ترانس و سدیم داشته باشید و بیشتر چربیهای سالم، میوهها و سبزیهای تازه، غلات کامل و حبوبات مصرف کنید.
- به طور مرتب ورزش کنید. شما باید حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته با شدت متوسط ورزش کنید؛ اما اگر بالای ۴۰ سال دارید حتماً برنامهی ورزشیتان را با پزشکتان چک کنید.
همچنین از فعالیت شدید فیزیکی در گرمای شدید، به ویژه اگر بیماری قلبی شناخته شدهای دارید، اجتناب کنید؛ چرا که در این شرایط تلاش برای متناسب و سالم بودن فایدهای نخواهد داشت و باعث آسیب بیشتر خواهد شد.
- هرسال واکسن آنفلوانزا بزنید، چون نه تنها با ویروس آنفلوانزا میتوانید بهتر مبارزه کنید بلکه به نفع قلبتان نیز هست.
فشارخون و کلسترول و قند خونتان را کنترل کنید تا اگر برای تنظیم آنها نیاز به دارو دارید پزشک برایتان تجویز کند یا اینکه با ایجاد اصلاحاتی در سبک زندگیتان این فاکتورها را تحت کنترلتان بگیرید.
چطور سن قلب را کاهش دهیم؟
در آب و هوای گرم تلاش کنید تا بدنتان را هیدراته نگه دارید و از نوشیدنیهای کافئیندار پرهیز کنید؛ چرا که اینها باعث میشوند آب بیشتری از بدنتان هدر رود. همچنین میوه و سبزیجات بیشتری مصرف کنید؛ زیرا اینها هم دارای آب و هم مواد مغذی زیادی هستند که میتوانند آب و املاح از دست رفته در تعریق را جبران کنند.
- و در نهایت اینکه استرستان را کنترل کنید. استراتژیهای رایج عبارتاند از تنفس عمیق، مدیتیشن، صحبت با یک مشاور مجرب و غیره. در این مورد بهتر است عامل ایجادکنندهی استرس را پی