جمع کردن وسایل شخصی و خوراکی‌ها و وسایل آشپزی کردن و دارو معمولا برعهده مادر است و پدر خانواده وسایل مورد نیاز خودرو را چک می‌کند تا چیزی از قلم نیفتد. علاوه بر این نکته‌های آموزشی، اتفاقات و رویداد‌هایی هستند که ممکن است در حین سفر رخ دهند.
در این صورت خانواده‌ها باید یک کیف کمک‌های اولیه هم همراه داشته باشند تا مثلا اگر دستی برید یا پایی در رفت، تا رسیدن نیرو‌های امدادی یا رساندن مصدوم به مرکز درمانی، اقدامات اولیه را انجام دهند. موضوع این صفحه دقیقا آموزش همین نکات است؛ در سفر چه چیز‌هایی باید همراه داشته باشیم. در نگاه کلی مجموعه مراقبت‌ها و اقدامات اولیه‌ای که برای نجات جان یا جلوگیری از تشدید وضعیت مصدوم یا بیمار تا قبل از رساندن و تحویل او به مراکز درمانی توسط افراد آموزش‌دیده انجام میشود، کمک‌های اولیه نام دارد. این تعریف بسیار کلی به نظر می‌رسد.
در این رابطه با سعید سپهری‌کیا، مدرس دانشگاه علمی و کاربردی جمعیت هلال‌احمر کسی که ٢٥سال تجربه عملیاتی امدادونجات دارد و تقریبا ٢٠ سالی میشود که مدرس محتوای آموزشی امداد و کمک‌های اولیه است، گفتگو کرده‌ایم. وقتی موضوع صفحه آموزش پیرامون ملزومات امدادی و نکته‌های مهم برای سفر کردن را با او در میان می‌گذاریم، در ابتدا به مفهوم واقعی کمک‌های اولیه برای تک تک انسان‌ها نه صرفا نیرو‌های امدادی اشاره می‌کند: «همه مردم ما دوست دارند به دیگران کمک کنند؛ مفهومی که به عنوان کمک‌های اولیه در ذهن عموم جامعه نهادینه شده است، مجموعه اقدامات پزشکی است که یک نفر یا یک گروه آموزش‌دیده خاص انجام می‌دهند.
با این حال کمک‌های اولیه درواقع در بیان ساده، کمک‌های اولیه جمع اولین کمک‌ها است. با توجه به این عبارت، همه مردم می‌‌توانند نخستین کمک‌کننده باشند. به چه صورت؟ مثلا وقتی در جاده خودروی امدادی جمعیت هلال‌احمر یا خودروی آمبولانس می‌‌بینند یا صدای آژیر را می‌شنوند، راه را برایش باز کنند. در این شرایط مردم می‌شوند نخستین کمک‌کننده‌ها. مجموعه این کمک‌ها است که کمک‌های اولیه را شکل می‌دهد. در این بین اگر حادثه‌دیده نجات پیدا کند، آن کسی که راه را برایش باز کرده در این نجات سهیم است و اگر هم اتفاقی برایش بیفتد، باز هم کسی که در مسیر خودروی امدادی خلل ایجاد کرده باشد، بی‌تقصیر نیست؛ خودش و وجدانش در مورد تصمیمی که در آن لحظه گرفته باقی می‌ماند.»
همین قدر که هر کسی مسیر امدادرسانی را باز کند یا در اطراف خودروی حادثه‌دیده یا فرد آسیب‌دیده تجمع نکند، درواقع نخستین کمک اولیه در بحث امدادرسانی است. سپهری‌کیا با اشاره به این‌که بعضی از مردم با دیدن آمبولانس می‌گویند خالی است و دارد الکی آژیر می‌کشد، ادامه می‌دهد: «این نگاه باید تغییر کند. شاید این آژیر آمبولانس برای عضوی از خانواده یا آشنای شما باشد. حتی اگر خالی هم باشد طبیعتا برای رسیدن به حادثه‌دیده است و برای نجات او باید عجله کند. پس شمای راننده نخستین فردی هستید که کمک خود را انجام می‌دهید. شاه کلید همه بحث‌های آموزشی در سفر به نظر من همین است. این نگاه به تعریف کمک‌های اولیه هم برمی‌گردد. وقتی گفته میشود مجموعه‌ای از اقدامات، در اصل کاری که مردم عادی انجام می‌دهند، نخستین قدم در این کمک‌ها محسوب میشود.»
مراقب باشید غریب گز نشوید
دارو از موارد بسیار مهم است که در سفر بهتر است همراه خانواده‌ها باشد. این کارشناس امدادونجات به گروه‌های خاص و افراد آسیب‌پذیر در این رابطه تاکید می‌کند و می‌گوید: «سالمندان، کودکان، کسانی که بیماری قلبی-عروقی یا فشار خون دارند، کسانی که دیابتی هستند یا افرادی که بیماری‌های خاص دارند، توجه داشته باشند دارو‌های روزانه و ضروری‌شان را فراموش نکنند. خانم‌ها و کودکان هم گروه‌های خاص هستند.
بسته‌های بهداشتی برای بانوان، پوشک و لوازم مورد نیاز کودک فراموش نشود. دستمال مرطوب، تب‌سنج و دارو‌های تب‌بر و سرماخوردگی، لباس به میزان کافی، حوله و پتو برای کودکان و دفترچه بیمه را حتما همراه خود داشته باشید. دفترچه شماره‌های اضطراری و دفترچه یادداشتی به همراه ذکر کردن مسیر مبدا تا مقصد و رویداد‌های مهم را در خودرو داشته باشید. در این دفترچه شماره افرادی که در صورت بروز حادثه‌ای باید با آن‌ها تماس گرفته، نوشته شود. کرم‌های ضدالتهاب پوست برای گزش‌های احتمالی ضروری است؛ محل‌هایی هستند که مردم سفر می‌کنند و در اصطلاح عوام گفته میشود غریب گز شده‌اند؛ به‌طوری که جوش‌های ملتهب قرمز روی سطح پوستشان ایجاد میشود که خارش دارد و آزاردهنده است. پماد‌های ضدحساسیت پوستی برای جلوگیری از این موارد می‌تواند کمک‌کننده باشد.»
نرم‌افزار‌های هواشناسی را روی موبایل نصب کنید
سپهری‌کیا به موارد مورد توجه برای سفر این‌ها را هم اضافه می‌کند: «نرم‌افزار‌های هواشناسی را حتما روی تلفن همراه داشته باشید، به هشدار‌های آب و هوایی دقت کنید. شماره تلفن‌های اضطراری را حتما به همه اعضای خانواده بخصوص کودکان یاد بدهید تا در مواقع لزوم همه بتوانند نیرو‌های امدادی را مطلع کنند. ممکن است برای پدر یا راننده اتفاقی رخ دهد، دیگر اعضا باید بدانند چگونه نیرو‌های امدادی را خبر کنند.
پایگاه‌های خدمات امداد هلال‌احمر و اورژانس در جاده‌ها هستند و می‌توانید در صورت نیاز از این پایگاه‌ها استفاده کنید و موارد مورد نظر را رفع و رجوع کنید. حفظ سرعت مجاز و رعایت قوانین هم که همه می‌دانند و لازم است رعایت کنید. اهداف کمک‌های اولیه به گفته این مدرس دانشگاه را می‌توان به بیان ساده نجات جان مصدومان یا بیماران و جلوگیری از مرگ آنان، کم کردن درد و رنج و اضطراب مصدوم، جلوگیری یا کاهش عوارض ناشی از مصدومیت یا بیماری و کمک به بهبودی آسیب دیدگان و بیماران عنوان کرد. اصول کلی در برخورد با حوادث هم شامل ارزیابی صحنه آسیب و برطرف کردن مخاطرات احتمالی، محافظت از خود و مصدوم در مقابل عفونت و بیماری‌های واگیر در کنار رعایت تقدم در مصدومان و اقدامات لازم براساس مصدومیت اوست.
فندک از نوع اتمی و آب به میزان کافی
اقلام ضروری در سفر چه چیز‌هایی است؟ سپهری‌کیا می‌گوید: «توصیه ما این است که افراد برای بهتر سفر کردن و لذت بردن از سفر اقلامی همراه داشته باشند. شاید بهتر باشد بگوییم هر کسی می‌خواهد سفری ایمن و بدون استرس داشته باشد، بهتر است به موارد زیر توجه کند. چاقوی چندکاره، کبریت یا فندک از مهمترین اقلام است؛ فندک از کبریت بهتر است، چون کبریت ممکن است رطوبت بگیرد. اگر فندک اتمی باشد که چه بهتر. مقداری ریسمان یا طناب حتما همراهتان باشد. چراغ قوه و چند باتری اضافه که پیشنهاد ما چراغ قوه ال‌ای دی است که مصرفش کمتر و نورش بیشتر است. آب برای رفع نیاز هر فرد باید همراه داشته باشید؛ آب بسته‌‌بندی وکیوم شده یک لیتری به تعداد تمام اعضای خانواده و افرادی که در سفر با هم هستند. دقت کنید که در طول هر روز سفر ، باید به ازای هر نفر یک لیتر همراه داشته باشید. در خودرو در فصل بهار، تعرق بدن بیشتر است پس حتما آب بنوشید تا دچار مشکل سلامت نشوید. »
کله قندی شبرنگ همراه داشته باشید
سوت، دربازکن و وسایل پخت و پز از دیگر موارد ضروری است که باید در سفر همراه خانواده‌ها باشد. مواد خوراکی فاسدنشدنی برای رفع نیاز اعضای خانواده شامل نان‌های خشک، کنسرو‌ها به علاوه رادیو یا تلویزیون دستی و چند باتری اضافه از مواردی است که سپهری‌کیا به آن اشاره می‌کند: «سایر ملزومات مخصوص خانواده را هم باید در نظر گرفت. اگر هوا سرد باشد باید به فکر تهیه وسایل گرمایشی بود. لازم است به فکر لباس و رختخواب مورد نیاز بود. باید برای هر نفر امکان تعویض کامل لباس و کفش را در نظر بگیرید. مثل ژاکت یا کت، شلوار، پیراهن آستین‌دار، کفش محکم، کلاه، دستکش و شال گردن، کیسه خواب و پتو. با توجه به نیاز‌های خاص خانواده می‌توان به این فهرست باز هم اضافه کرد.» او ادامه می‌دهد: «کله قندی شبرنگ یا مثلث خطر حتما در خودرو داشته باشید. زاپاس را حتما چک کنید که سالم باشد و قابل استفاده. قبل از سفر خودروی خود را حتما سرویس کنید. همسایه‌ها را از مدت سفر مطلع کنید و این‌که خانه‌تان خالی است.
شیر آب و برق را حتما چک کنید و ببندید. فیوز‌ها را چک کنید تا مطمئن شوید سالم است.» توصیه دیگر او به احتمال قطع برق اشاره دارد: «یک ظرف یخ را در فریزر بگذارید و روی آن یک سکه بگذارید. اگر برق قطع و وصل شود سکه پایین می‌رود. این کار برای جلوگیری از استفاده غذا‌های فاسد شده است.»
