بوی بد دهان که میتواند علل مختلفی داشته باشد، یکی از مشکلات بهداشتی گریبانگیر اغلب افراد جامعه است. همین مسئله باعث میشود این دسته از افراد به خصوص آنهایی که به شدت گرفتار این مشکل بهداشتی هستند، کمتر در جمع دوستان، فامیل و…، صحبت کنند. زیرا، تلاش میکنند این مشکل را از نگاه دیگران دور نگه دارند. اما، واقعیت این است که بوی بد دهان، میتواند علتهای مختلفی داشته باشد که یکی از آنها مربوط به سلامت دهان و دندان است. چه بسا، بوی بد دهان میتواند ناشی از سایر بیماریهایی باشد که فرد به آنها توجه ندارد.
راحله زندی مسئول آموزش به بیمار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به اینکه عوامل متعددی در پوسیدگی دندان مؤثر هستند، گفت: استفاده از مسواک و خمیردندان، نخ دندان و محلول دهان شویه (به تعداد کافی و به روش صحیح)، تغذیه صحیح، عدم مصرف سیگار و مواد مخدر، سلامت عمومی فرد (وجود بیماریهای زمینهای مثل دیابت، سرطان و…)، شکل و فرم دندانها، وضعیت بزاق، مقاومت دندانها در جلوگیری از بروز پوسیدگی دندانها تأثیرگذار هستند.
وی افزود: شیارهای سطح جونده، سطوح بین دندانی و طوق دندان از محلهای شایع پوسیدگی هستند. تغییر رنگ دندان، سوراخ شدگی، حساس شدن یا درد گرفتن دندان، بوی بد دهان، گیر کردن مواد غذایی بین دندانها و پاره شدن نخ دندان، از نشانههای پوسیدگی دندان هستند.
زندی، دو عامل دهانی و خارج دهانی را در بوی بد دهان دخیل دانست و گفت: عدم رعایت بهداشت، پوسیدگی دندان، کاهش جریان بزاق، تغذیه، بیماریهای لثه و زبان، بیماریهای دستگاه تنفسی فوقانی، بیماریهای ریوی، بیماریهای دستگاه گوارش، تغییرات هورمونی (بلوغ و حاملگی) دیابت، صرف الکل و دخانیات، سایر بیماریهای سیستمیک در بروز بیماریهای دهان و دندان تأثیرگذار هستند.
وی، درمانهای دندان پزشکی برای پوسیدگی را فلوراید تراپی، فیشورسیلنت، ترمیم دندان، پالپوتومی، کشیدن دندان، جرم گیری و برساژ، ارتودنسی، فضا نگهدارنده عنوان کرد. همچنین روشهای مختلف استفاده از فلوراید را روشهای موضعی (دهان شویه، خمیردندان، ژل و وارنیش) و روشهای خوراکی (افزودن فلوراید به آب آشامیدنی، نمک و شیر، استفاده از قرص و قطره فلوراید) بیان کرد.
سید زهره طبیب زاده نوری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، گفت: بوی بد دهان علل مختلفی دارد که یکی از دلایل آن میتواند پلاک میکروبی و جرم باشد، جرم گیری دندانها و از بین بردن مشکلات لثهای و ترمیم پوسیدگیهای دندانی از مهمترین راههای رفع بوی بد دهان است، در واقع جرم گیری به عنوان درمان مادر در دندانپزشکی تلقی میشود.
این متخصص بیماریهای لثه، اظهار کرد: یکی از درمانهای اولیه و مقدماتی برای تمام درمانهای آینده دندانپزشکی، در صورتی که بیمار جرم دندانی داشته باشد، جرم گیری است.
وی ادامه داد: اگر دندان بیماری جرم داشته باشد، باعث میشود که بافتهای پشتیبانی کننده دندان که سلامت ریشههای دندانها را تضمین میکنند آسیب ببینند، چرا که جرم باعث تجمع پلاکهای میکروبی اطراف بافتهای دندانی میشود و به تدریج باعث صدمه به سایر بافتهای دندان میشود.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه جرم گیری کاری اساسی و اصولی در حوزه درمان بیماریهای دهان و دندان است، خاطرنشان کرد: جرم گیری برای سایر درمانهای دندان پزشکی، درواقع به عنوان درمان مادر تلقی میشود، بنابراین جرم گیری ضروری است و هیچ اثر منفی بر مینا و ریشه دندانها ندارد.
طبیب زاده نوری افزود: چنانچه جرم گیری به درستی انجام شود، بافتهای محافظی که در سطح ریشه هستند و در اثر جرم گیری از سطح ریشه برداشته میشوند به تدریج طی هفتههای آتی و ماههای اول ترمیم میشوند و هیچ آسیبی به بافتهای پشتیبان دندان وارد نمیشود.
وی با بیان اینکه یکی از دلایل بوی بد دهان میتواند پلاک میکروبی و جرم باشد، اضافه کرد: بوی بد دهان علل مختلفی دارد که یکی از دلایل آن میتواند پلاک میکروبی و جرم باشد، پس از تشخیص، جرم گیری دندانها، از بین بردن مشکلات لثهای و ترمیم پوسیدگیهای دندانی از مهمترین راههای رفع بوی بد دهان است.
این متخصص بیماریهای لثه بیان کرد: زمانی که به بهداشت دندان توجهی نشود، جرمهای دندان به مرور روی هم انباشته شده و حالت ناهموار و زبری ایجاد میکند در نتیجه میکروبهای جدید تر راحت تر رسوب کرده و تشکیل پلاک میکروبی بر روی جرمها تسریع میشود و به سمت تحلیل ریشه میرود.
وی، زمان انجام جرم گیری را بسته به جرم تشکیل شده در دهان دانست و گفت: اگر فردی جرم تشکیل شده داشته باشد باید جرم را در اسرع وقت بردارد و در مقابل اگر فردی بهداشت دهان و دندان مناسبی دارد نیازی به جرم گیری ندارند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در خصوص مراقبت از دندان، استفاده از مسواک و خمیردندانهای مناسب، افزود: مهمترین وسیلهای که برای از بین بردن پلاک میکروبی وجود دارد، مسواک زدن به روش صحیح و با خمیر دندان مناسب است.
طبیب زاده نوری گفت: خمیر دندانهای سفید کننده به دلیل دارا بودن مواد ساینده معمولاً سطح تمیزتری را ایجاد میکنند و این در حالی است که لزوماً برای استفاده مداوم مناسب نیستد و بیشتر جنبه تبلیغاتی دارند.
وی استفاده از مسواکهای نرم و متوسط، نخ دندان و خمیر دندان معمولی با سایندگی کم را توصیه کرد و افزود: جرم گیری معمولاً دردناک نیست ولی اگر چنانچه آستانه تحمل درد بیمار پایین باشد و جرم گیری زیر لثهها انجام شود ممکن است این عمل برای بیمار خوشایند نباشد، البته در این موارد جرم گیری با بی حسی انجام میشود.
این متخصص بیماریهای لثه، درباره روش بروساژ دندانی، توضیح داد: یکی از روشهای از بین بردن زردی و جرمهای دندان بعد از جرم گیری بروساژاست، بروساژ به برق انداختن دندانها کمک میکند و روشی تکمیلی برای جرم گیری دندان است.