این دارو چند سالی است که به عنوان پر مصرفترین دارو در ایران معرفی میشود. به گونه ای که بر اساس آمار، ایرانیان سالانه به طور متوسط حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون قرص استامینوفن مصرف می کنند.
استامینوفن از بین مسکنهای موجود، به عنوان یک داروی ضددرد کم عارضه در میان مصرف کنندگان دارو شناخته شده است و در نتیجه این باور غلط، برخی افراد به صورت خودسرانه و بیرویه این دارو را مصرف می کنند، در حالی که این دارو در موارد مصرف با مقادیردرمانی نیز ایجاد عارضه کرده و در صورت مصرف بیش از حد و بیرویه و نیز خارج از کنترل، عوارض دارو به صورت بارز و برجسته ظهور میکند، لذا مصرف دارو باید با احتیاط و فقط در مواقع نیاز صورت گیرد.
خانم ها بیشتر از آقایان مسکن مصرف می کنند
رییس جامعه متخصصان داخلی ایران در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس گفت: داروهایی که در میان ایرانیان با اقبال زیادی رو به رو شده اند، مسکن ها هستند. مسکن ها چند نوعند که در بین آنها مواد مخدر و غیرمخدر وجود دارد. مواد مخدر شامل استروئیدها و غیراستروئیدها می شود.
ایرج خسرونیا افزود: موضوع دیگر این است که، خانم ها به دلیل مسایلی که دارند بیشتر از آقایان این داروهای مسکن را مصرف می کنند. چرا که، در دوره های ماهیانه و به دنبال آن زمینه های عصبی که برای خانم ها بیشتر اتفاق می افتد، دچار سر درد شده و برای رفع این دردها به مسکن پناه می برند.
وی ادامه داد: برخی از داروها دارای مواد مخدر هستند مثل کدئین که در افراد عادت مصرف ایجاد می کند. به طوری که مواد مخدر علاوه بر اینکه مسکن هستند، روی سیستم عصبی هم اثر می گذارد و اگر مدت ها مصرف شود، فرد را به خود وابسته می کند. یعنی بیمار به محض اینکه کوچک ترین دردی حس کند، سراغ این مسکن ها می رود. حتی مواقعی هم که درد ندارد، باز این داروها را مصرف می کند.
خسرونیا تصریح کرد: مصرف سرانه داروهای مسکن در ایران از تمام کشورها بیشتر است که به نظر می رسد کسب رتبه اول کشورمان در این حوزه دلایل واضحی داشته باشد. اولین دلیل این موضوع ارزان بودن قرص های مسکن است به گونه ای که قیمت این داروها از ورقی ۳۰۰ تومان شروع شده و حداکثر ورقی دوهزار تومان است
اگر سردرد یا دل درد ناشی از سرماخوردگی داریم، می توانیم از یک قرص استامینوفن ساده استفاده کنیم، ولی بیشتر افراد در این مواقع از استامینوفن کدئین استفاده می کنند..
علاوه براین، فروش بدون نسخه این داروها توسط پزشک و در دسترسی آسان به آنها از دیگر مواردی است که مصرف این دارو را تسهیل می کند. البته، عدم آگاهی فرد مصرف کننده از عوارض این داروها و اینکه نمی داند با مصرف خوسرانه قرص های مسکن چه بلایی سر خودش می آور، از دیگر دلایل مصرف بالاست.
رییس جامعه پزشکان داخلی توضیح داد: باید بدانیم اگر سردرد یا دل درد ناشی از سرماخوردگی داریم، می توانیم از یک قرص استامینوفن ساده استفاده کنیم، ولی بیشتر افراد در این مواقع از استامینوفن کدئین استفاده می کنند. در حالی که این قرص اعتیاد آور است. به همین دلیل اصلاً توصیه نمی کنیم که شخص خودش دارو را انتخاب کند.
وی ادامه داد: در برخی قرص ها مثل آسپرین و استامینوفن کدئین مخدر وجود دارد و در برخی از داروها هم وجود این ماده در آن ذکر نشده اما در ترکیب آنها مخدر وجود دارد که مصرف کننده ترکیب آن را نمی داند و یا خیالی آسوده آن را مصرف می کند.
خسرونیا در رابطه با این باور افراد که گمان می کنند برخی از داروهای مسکن مانند استامینوفن و یا آسپرین عوارض کمتری دارند، گفت: همه داروهای مسکن مضرند و عوارض سوء روی سیستم گوارش گذاشته و همچنین، موجب کم خونی، میکروب کبدی شده و عارضه های زیادی برای مخاط معده به وجود می آورند. مسکن هایی که مصرف می شود، باعث از بین رفتن انعقاد خون و حتی خونریزی در مغز و داخل شکم می شود، چون روی پلاکت های بدن اثر منفی گذاشته و از فعالیت های آنها جلوگیری می کند.
این متخصص خاطرنشان کرد: باید در این رابطه از طریق فرهنگ سازی مردم را آگاه کرده و مشکلات مصرف خودسرانه دارو و به ویژه قرص های مسکن را به آنها تذکر داد. از سوی دیگر به نظر می رسد وجود قوانینی در رابطه با فروش بدون نسخه این داروهای مسکن بتواند بسیاری از مشکلات را برطرف کند. چرا که، خیلی از افراد به دلیل همین سهل انگاری با مسائل پیچیده ای از قبیل بیماری های لاعلاج و انجام جراحی های خاص مواجه می شوند.