بیماری پارکینسون به عنوان یکی از مشکلات رایج قرن اخیر در سالمندان تا آنجا پیش رفته که آمارهای جهانی نشاندهندهی ابتلای یک نفر از هر صد نفر افراد بالای ۶۰ سال به این بیماری است.
این بیماری پیشرونده به گونهای عمل میکند که علاوه بر کاهش کیفیت زندگی وابسته به سلامتی (HRQL) در افراد مبتلا به وسیله مهار و یا جلوگیری از محرکهای عملکردی در بدن، نهایتاً منجر به مرگ بیماران مبتلا خواهد شد.
مطالعاتی که اخیراً انجام شده نشان میدهد، افرادی که به طور مرتب ورزش میکنند، به طور قابل ملاحظهای کمتر از سایر مبتلایان دچار کاهش کیفیت زندگی وابسته به سلامت (HRQL) و بی ثباتی حرکتی میشود.
نتایج این تحقیقات نشان میدهد که فعالیت بدنی میتواند موجب تأخیر در بروز بیماری پارکینسون گردد.
این مطالعه که بر روی دادههای مربوط به ۳۴۰۰ بیمار مبتلا به پارکینسون به مدت دو سال انجام گرفت نشان داد بیمارانی که به مدت حداقل ۱۵۰ دقیقه به صورت منظم در هفته ورزش میکنند، میزان کمتری از کاهش کیفیت زندگی وابسته به سلامتی (HRQL) را برای مدت ۲ سال، در مقایسه با کسانی که مدت زمان کمتری ورزش کرده و یا اصلاً ورزش نمیکنند، دارند.
از جمله پارامترهای مورد مطالعه و بررسی در این تحقیق میتوان به جمعیت شناسی، مدت زمان ابتلا به بیماری، مدیریت دارویی و غیر دارویی، علائم بیماری و برخی از ارزیابیهای شناختی اشاره نمود.
بنا بر توصیه محققان، انجام حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش در هفته، میتواند وسیلهای برای کاهش پیشروی بیماری پارکینسون و یا به تأخیر انداختن آن باشد. البته هنوز هم محققان قادر به تشخیص اینکه چه نوع ورزشی بیشترین اثر و فایده را برای این منظور به دنبال خواهد داشت، نیستند.
حقایقی در مورد بیماری پارکینسون
* هیچ نوع آزمایشی برای تشخیص بیماری پارکینسون وجود ندارد. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است مورد معاینهی چندین پزشک در طی سالهای مختلف، بدون دریافت یک تشخیص مناسب قرار گرفته باشند.
* علت دقیق بیماری پارکینسون معلوم نیست، اما اینطور به نظر میرسد که ژنتیک و محیط از جمله عوامل بزرگ دخیل در بروز این بیماری باشند.
* بیماری پارکینسون بیماری سیستم عصبی است، بنابراین رژیمهای غذایی که به حفظ و پایداری سیستم عصبی سالم در انسان کمک میکنند ممکن است بتوانند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش داده و یا اثرات مربوط به آن را تقلیل بخشند.
* داروهای تجویزی برای این بیماری باعث ایجاد عوارض جانبی نظیر دیسکینزی (حرکات ناخواستهی عضلانی) میشوند که برای مبتلایان به این بیماری، میتواند حتی بیش از پارکینسون موجب بروز ناتوانی و ضعف شوند.
* تعدادی از مطالعات انجام شده نشان میدهد که بیماری پارکینسون را میتوان با استفاده از یک شیوه و سبک زندگی سالم مدیریت نمود. این شیوهی زندگی درست میتواند شامل تغذیه سالم، استفاده از غذاهای طبیعی و مشارکت داشتن در فعالیتهای منظم بدنی باشد که پیشتر نیز به آن اشاره گردید.
* ورزش و یا درمان فیزیکی میتواند به کم کردن کاهش مخرب عملکرد حرکتی این بیماران کمک کند. این افراد باید فعالیتهای ورزشی نظیر انعطافپذیری یا حرکات کششی، فعالیت هوازی، تمرینات مقاومتی و تقویتی را مدنظر داشته و به طور منظم انجام دهند. برخی از نمونههای مفید ورزشی برای مبتلایان به این بیماری عبارت است از: دوچرخه سواری، دویدن، تای چی، یوگا، پیلاتس، بوکس (بدون اعمال درگیری و تماس) و چی گونگ. با این حال توجه داشته باشید که انجام این فعالیتهای بدنی باید حتماً تحت نظر اساتید و یا درمانگرهای فیزیکی (ورزشی) انجام گیرد تا مطمئن شوید که آسیبی به این بیماران وارد نخواهد شد.
هنگام کمک به یک بیمار مبتلا به پارکینسون در انجام فعالیتهای ورزشی، اول از همه مطمئن شوید که وی از لباسی مناسب و راحت را برای این کار استفاده مینماید. از پوشیدن لباسهای تنگ که موجب اختلال عملکرد سیستم تنفسی و کارکرد رگهای خونی میشود حتماً اجتناب کنید. گام شمار نیز برای پیگیری و ارزیابی مراحل پیشرفت بیمار به صورت روزانه میتواند مفید و کاربردی باشد. تعامل میان فعالیتهای داخلی و خارجی نه تنها موجب تشویق بیشتر این افراد به انجام فعالیتهای بدنی و ورزش میگردد، بلکه سبب افزایش سلامت روانی آنها نیز خواهد شد. همچنین باید توجه داشته باشید که استفاده از موسیقی در هنگام ورزش (موسیقی درمانی) میتواند بیماران پارکینسونی را به انجام فعالیتها و حرکات بدنی بیشتر ترغیب نماید.