بنابه گفته محققان دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، حتی یک شب خوب نخوابیدن، فرد را به درد، حساس‌تر می‌کند. بیدار ماندن در شب، عصب‌های ناحیه ماده خاکستری مغز که درد را حس می‌کنند، فعال می‌کند و آن بخش از اعصاب سرکوب‌کننده درد را از کار می‌اندازد.
محققان برای اولین بار متوجه شدند که مغز چگونه موجب ارتباط بین خواب و درد می‌شود. آن‌ها معتقدند بیمارانی که در بخش ریکاوری بیمارستان قرار دارند، باید خواب شبانه خوب و راحتی داشته باشند تا از دردهایشان کاسته شود. سروصدا و نبود خواب مناسب شبانه، احساس درد و بیماری‌های آن‌ها را طولانی‌تر می‌کند.
محققان روی تعدادی بزرگسال جوان و البته سالم، آزمایش‌هایی انجام دادند. آن‌ها پای این افراد را در برابر حرارت دردناک قرار دادند و در همان حال عملکرد مغزشان را اسکن کردند. اسکن‌های مغزی نشان داد که وقتی این افراد خواب شبانه کافی نداشتند، علایم طبیعی مربوط به احساس درد در آن‌ها بیش از حد معمول می‌شد.
البته افزایش حساسیت به درد در قشر مخی حسی‌تنی (somatosensory)، جای تعجبی ندارد. اما آنچه که این محققان را شگفت‌زده کرد، کاهش واکنش در هسته آکومبانس بود. این هسته نوعی مدار پاداش است که ماده شیمیایی حال خوب، یعنی دوپامین را برای کاهش درد، ترشح می‌کند.
محققان می‌گویند، بی‌خوابی نه تنها شدت احساس درد در نواحی مربوط به آن در مغز را افزایش می‌دهد، بلکه جلوی ترشح طبیعی مواد آرام‌کننده درد را هم می‌گیرد.
این بررسی، علت شدت چرخه کم‌خوابی و درد مزمن و حتی اعتیاد به مسکن‌ها را نشان می‌دهد. هر قدر افراد خواب شبانه بدی داشته باشند، درد‌های مزمن‌شان شدت می‌یابد و با مصرف مسکن‌ها، در مسیر اعتیاد به این مواد هم قرار می‌گیرند.
محققان در بررسی بیشتر ارتباط خواب شبانه و درد، بیش از ۲۳۰ بزرگسال را مورد بررسی قرار دادند. محققان از آن‌ها خواستند که تعداد ساعات خواب شبانه‌شان و مقدار درد‌های احتمالی که در روز حس می‌کردند را بگویند. نتایج نشان داد که حتی تغییر جزئی در خواب شبانه، احساس درد در روز را افزایش می‌داد.
محققان می‌گویند، خواب شبانه با کیفیت می‌تواند اثر بسیار خوبی روی درمان درد‌های مزمن داشته باشد. این موضوع در بیمارستان‌ها بسیار مهم است و باید برای بهتر شدن حال بیماران، محیط استراحت راحت و آرامی برای آن‌ها ترتیب داده شود تا با خواب شبانه خوب، بتوانند درد‌های مزمن‌شان را تحمل کنند و بهبود یابند.
