سرطانها از مهمترین بیماری های غیرواگیر است که بار درمانی عمدهای را به جامعه تحمیل میکند. بر اساس آمار رسمی سرطان دومین عامل شایع مرگ و میر در کشورهای توسعهیافته و سومین عامل در کشورهای در حال توسعه است در حال حاضر سرطان عامل ۱۲ درصد مرگ و میر در سراسر جهان است.
سرطان به عنوان یکی از بیماریهای مزمن و شایع در بسیاری از کشورهای جهان شناخته شده است. محققان میگویند عوامل بسیاری در شیوع این بیماری نقش دارد که رژیم غذایی نامناسب، سبک زندگی نادرست، نداشتن تحرک و افزایش آلایندهها بخشی از آن است.
دانشمندان حوزه سرطان بر این نکته تأکید میکنند که میتوان از بروز بسیاری از سرطانها پیشگیری کرد و عامل اصلی زمینهساز بروز آن را از بین برد. علاوه بر این اطلاعرسانی درباره عواملی که در طول زمان و در سالیان متمادی به بروز سرطان منجر میشود، ضروری است.
هماکنون سرطان در برخی از استانهای کشور به عنوان دومین عامل مرگ و میر و در برخی دیگر سومین عامل مرگ محسوب میشود. بر اساس پیشبینی سازمان بهداشت جهانی آمار سرطان از ۱۴ میلیون مورد در سال ۲۰۱۲ به رقم ۲۷ میلیون مورد در سال ۲۰۳۰ خواهد رسید و این رقم در تمامی سطوح جامعه بشری کشورهای مختلف اتفاق خواهد افتاد.
سازمان بهداشت جهانی در سالهای اخیر سرطان را از نظر میزان بروز و شیوع رتبهبندی کرده است که در این رتبهبندی ایران در رده چهارم قرار دارد.
سرطان سومین عامل مرگ و میر در ایران است
حجتاله تنهایی با بیان اینکه سرطان قابل پیشگیری و درمان است و با خودمراقبتی و امید میتوان به جنگ آن رفت، اظهار داشت: سرطان سومین عامل مرگ و میر در ایران است و ۷۰ هزار نفر سالانه به آن مبتلا میشوند.
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرضا با اشاره به غربالگری سرطان در برنامه ایراپن در شهرضا افزود: در این برنامه زنان و مردان از نظر سرطان کولورکتال، روده بزرگ، پستان غربالگری میشوند.
وی با بیان اینکه زنان و مردان ۵۰ تا ۶۹ سال از نظر سرطان کولورکتال در شهرضا غربالگری شدند، گفت: ۱۹ هزار و ۳۵۱ نفر معادل ۱۴.۱ درصد از کل جمعیت و ۷۸ درصد جمعیت ۵۰ تا ۶۹ سال در شهرضا غربالگری شدند که ۳.۵ درصد از آن آزمایش fit آنها مثبت بود.
تنهایی با اشاره به اینکه ۲۷۷ نفر از این جمعیت کولونوسکوپی انجام دادند که در ۸ نفر از آنها سرطان کولورکتال شناسایی شد، بیان کرد: زنان ۳۰ تا ۶۹ سال ۴۹ درصد کل جمعیت هستند که ۳۳ هزار و ۲۷۱ نفر هستند که در غربالگری ۵ درصد از آنها از ماما به متخصص ارجاع شدند.
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرضا با اشاره به ارجاع ۱۳۵ نفر برای بررسی سرطان پستان به متخصص تصریح کرد: ۱۵ هزار و ۶۴۶ از زنان ۳۰ تا ۵۹ سال در شهرضا برای سرطان دهانه رحم ارزیابی شدند که ۵.۲ از این جمعیت به ماما ارجاع داده شدند.
معرفی ۱۰ عامل سرطان در ایران توسط مرکز ملی پویش مبارزه با سرطان
وی با بیان اینکه مرکز ملی پویش مبارزه با سرطان برای نخستین بار عوامل سرطانزای اصلی را در ایران شناسایی و براساس آخرین اطلاعات دقیق علمی، منطقه به منطقه و براساس میزان شیوع اعلام کرده است، عنوان کرد: در این پویش ملی سیگار و قلیان با عنوان عامل مهم سرطانزا ۳۰ درصد از سرطانها را به خود اختصاص داده است.
تنهایی با بیان اینکه استانها بوشهر، سیستان و بلوچستان، کهکیلویه و بویراحمد، هرمزگان و فارس در صدر سرطانهای با عامل قلیان و سیگار قرار دارند، تصریح کرد: عامل دوم سرطان تریاک است که حداقل ۱۰ درصد سرطان بعد از ۳۵ سالگی مربوط به این ماده مخدر است.
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرضا با بیان اینکه الکل سومین عامل سرطان است که ۱۰ درصد از سرطانها را به خود اختصاص داده است، اظهار داشت: سرطانهای دهان و حنجره و حفره گلو به این عامل مربوط میشود.
چهارمین عامل سرطان در ایران چاقی است
وی با بیان اینکه چهارمین عامل سرطان در ایران چاقی است، گفت: درصد بالایی از مردم ایران یا چاق هستند یا اضافه وزن دارند، ۳۰ تا ۴۰ درصد از غذاهایی که میخوریم اضافه است و قند بالای ۱۰۰ نشان دهنده چاقی است.
تنهایی با اشاره به اینکه چاقی عامل و اساس بیماریهای غیرواگیر است که ۳۰ تا ۳۵ درصد از سرطانهای مربوط به بیماریهای غیرواگیر است، افزود: پنجمین عامل سرطان مصرف بیش از حد نمک و شیرینی است مصرف نمک در ایران سه برابر جهانی است.
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرضا با بیان اینکه مصرف غذاهای شور و پرنمک و نمک سود شده احتمال بروز سرطان معده را افزایش میدهد، افزود: حداکثر میزان مجاز مصرف نمک در روز حدود ۵ گرم در افراد زیر ۵۰ سال و کمتر از ۳ گرم در افراد بالای ۵۰ سال، کودکان، مبتلایان به فشارخون بالا و بیماریهای قلبی عروقی است که شامل نمک موجود در مواد غذایی به طور طبیعی، نمک اضافه شده به غذا و نمک موجود در محصولات صنعتی است.
ششمین عامل سرطان مصرف کم میوه و سبزی است
وی با بیان اینکه ۷۰ درصد از کالری روزانه مردم ایران از طریق قند به دست میآید که باید اصلاح شود، عنوان کرد: ششمین عامل سرطان مصرف کم میوه و سبزی است، میوه و سبزی کاهنده سرطان است.
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرضا با اشاره به اینکه هفتمین عامل سرطان مصرف آجیلهای شور و پر نمک است، بیان کرد: هشتمین عامل سرطان آلودگی هوا است که یک تا ۴ درصد از سرطانها را به خود اختصاص داده است.
وی با بیان اینکه نهمین علت سرطان عفونتها هستند که منجر به بیماریهای هپاتیت میشود، ادامه داد: مصرف مایعات داغ عامل دهمین عامل سرطان است، نوشیدن چای داغ ابتلاء به سرطان را دو برابر میکند.
تنهایی با تأکید بر این که نوشیدنیها باید ولرم باشد، اضافه کرد: محققان میگویند نوشیدن چای داغ یا چای داغ سوزان با دو تا پنج برابر شدن احتمال ابتلاء به سرطان مری در ارتباط است این سرطان هشتمین سرطان رایج در جهان به شمار میرود.
بیش از ۴۰ درصد از سرطانها را میتوان پیشگیری کرد
زهره کمائی با اشاره به اینکه در ایران ۸ تا ۱۵ بهمن ماه هفته ملی مبارزه با سرطان نامگذاری شده است گفت: اعضای اداری شهرستان شهرضا باید صد درصد از نظر خطرسنجی بیماریهای قلبی و عروقی و سرطان غربالگری شوند.
رئیس مرکز بهداشت شهرضا با اشاره به برنامههای هفته سرطان در شهرضا گفت: برگزاری مسابقات ورزشی و نقاشی، آموزش داوطلبان سلامت و مردم، آموزش پیشگیری از سرطان به زنان، آموزش تغذیه در مهدکودکها از جمله این برنامهها است.
وی با اشاره به اینکه علل بسیاری برای سرطان وجود دارد، بیان کرد: تحقیقات نشان میدهد بیش از ۴۰ درصد از سرطانها را میتوان پیشگیری کرد، مصرف الکل، وزن بدن، فعالیت فیزیکی و تغذیه از علل قابل پیشگیری هستند، اما مهمترین عامل خطر غیر قابل پیشگیری، سن است.
کمائی با تأکید بر اینکه با پیشگیری، کشف زودرس، تشخیص و درمان و مراقبت میتوان از سرطان پیشگیری کرد، تصریح کرد: برای پیشگیری در سطوح مختلف فردی، اجتماعی و کشوری نیازمند به سرمایهگذاری، حمایتها و همکاری بخشهای مختلف حوزه سلامت در کشور هستیم.
وی با بیان اینکه ۴۰ درصد سرطانها در کشور را میتوان پیشگیری کرد، افزود: با اصلاح برخی رفتارها و دوری از عوامل خطر و تغییر سبک زندگی میتوانیم عوامل زمینهساز و ابتلاء به سرطان را کنترل کنیم.
کمائی با اشاره به اینکه رژیم غذایی سالم، کنترل دخانیات، تحرک کافی و پرهیز از چاق شدن از عوامل پیشگیری از سرطان است، خاطرنشان کرد: افراد باید چند دقیقه در روز را به ورزش کردن اختصاص دهند و سعی کنند در رژیم غذایی خود از میوه و سبزیجات به میزان کافی استفاده کنند و حجم نمک و روغن و چربی موجود در غذای خود را کنترل کنند.
رئیس مرکز بهداشت شهرضا با بیان اینکه مصرف قند و شکر را کاهش داده و به جای شکر سفید از شکر قهوهای استفاده کنید، افزود: صرف غذاهای آماده و کنسرو شده را کاهش دهید، نمکدان را از سفره حذف کنید، غذاهای نمک سود و دودی مصرف نکنید و غذاها را به شکل سالم تهیه، نگهداری و مصرف کنید.
صدای زنگ هشدار را بشنویم
گفته میشود حدود ۳۰ درصد مواد غذایی مصرفی مردم دور ریخته میشود. همزمان اضافه مصرف ۳ برابری نمک، مصرف ۳.۵ برابری شکر بیش از حد مجاز و مصرف بیش از حد چربی به خصوص مصرف بالای چربیهای اشباع در غذاهای آماده و شیرینیها استفاده میشود؛ در کنار کم مصرف کردن میوه و سبزی و کم تحرکی، جامعه ایران را به سمت اپیدمی خطرناک بیماریهای مرگآور غیر واگیر سوق داده است.
زنگ خطر هشدار مدتها است که به صدا درآمده اما کسی این صدا را نمیشنود تنها با اصلاح سبک زندگی و خودمراقبتی میتوان از سرطان پیشگیری کرد.