دکتر وحید مفید - مدیرکل فرآورده های غدایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو با اشاره به اینکه رویکردهای کلی حوزه غذا در دنیا تضمین سلامت خوراک از مزرعه تا سفره است، اظهار داشت: برای احقاق این مهم، تنها تمرکز روی کارخانههای تولید مواد غذایی نیست، بلکه نظارت به معنای جامع بر زنجیره تولید مواد غذایی است.
وی افزود: باید ساختاری برای پوشش نظارتها در تمام سطوح تعریف می کردیم که جزو برنامههای اصلی وزارت بهداشت و درمان بود. بر این اساس، تدوین «سند جامع ایمنی غذا» در دستور کار سازمان غذا و دارو قرار دارد که محور اصلی آن کنترل مواد غذایی از مزرعه تا سفره است. میزان سموم مصرفی، انواع کودهای مصرف شده، چگونگی حمل مواد غذایی و توزیع آن، در این سند تعریف میشود.
وی در مورد کمبود ویتامینD در مردم هم، اظهار کرد: مطالعات نشان میدهد که کمبود ویتامینD در اقشار مردم جامعه به شدت وجود دارد، بنابراین تصمیم گرفته شد مکمل یاری توسط اداره بهبود تغذیه انجام شود. بر این اساس 3 ماده غذایی شیر، روغن و آرد برای غنی شدن با ویتامین D معرفی و نهایتا مقرر شد تا غنی سازی با این ویتامین بر روی آرد در یکی از استان های کشور به صورت پایلوت انجام گرفته و پس از بررسی نتایج آن بر روی مصرف کنندگان، در صورت بهبود یافتن شاخصها به عنوان طرح جامع اجرایی شود.
مدیرکل فرآوردههای غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو تصریح کرد: سند ملی ایمنی غذا برگرفته از تجربههای موفق جهانی بوده و نقطه عطفی در سلامت غذایی محسوب خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه در کنار این صنعت نهاد مجری آن نیز با عنوان «نهاد ملی ایمنی غذا» باید تعریف شود، گفت: این نهاد در حوزه سیاستگذاری و نظارت در بستر سیاست گذاری فعالیت خواهد کرد تا مواد غذایی در یک بسته از مزرعه تا سفره تحت کنترل و پایش قرار گیرند، که در این صورت میتوانیم مدعی تامین ایمنی مواد غذایی باشیم.
مفید محوریت سند ملی ایمنی غذا را تعریف نحوه پایش فرآوردههای خوراکی از مزرعه تا سفره عنوان کرد و اظهار داشت: تلاش میکنیم این سند همزمان با روز جهانی غذا در مهرماه رونمایی شود.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر کنترل مواد غذایی قاچاق به کشور نیز، گفت: سازمان غذا و دارو در حوزه ساماندهی ورود مواد غذایی با کنترل مجوزها، صدور برچسب اصالت و کنترل سطح عرضه توسط دانشگاههای علوم پزشکی فعالیت دارد. همچنین برنامه داریم تا با همکاری بیشتر با ستاد مبارزه با قاچاق کالا اقدامات مشترکی را برای کنترل بیشتر مواد غذایی قاچاق داشته باشیم.
وی با تاکید بر اینکه محصولات غذایی قاچاق علاوه بر پیامدهای اقتصادی در مورد سلامت مردم نیز مورد اهمیت است، تاکید کرد: در حال حاضر به دلیل بالا رفتن قیمت ارز، میزان برخی از اقلام خوراکی قاچاق از مرزهای غیررسمی کاهش یافته است.
معرفی مزارع و باغات شناسنامه دار
مدیرکل فرآوردههای غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو در مورد باقیمانده سموم بر روی محصولات کشاورزی نیز توضیح داد: شناسنامه دار کردن مزارع و باغات، یکی از اقداماتی است که براساس قوانین و مصوبات شورای عالی سلامت و برنامه های پنجم و ششم توسعه دنبال میشود و وزارت جهاد کشاورزی اقدامات مناسبی را در این حوزه انجام داده است، بر این اساس در چند ماه آینده اولین مزارع شناسنامه دار شده به سازمان غذا و دارو معرفی میشود.
مفید ادامه داد: در فاز اول اجرای شناسنامه دار شدن مزارع و باغات به صورت تشویقی و تربیتی اعمال خواهد شد تا محصولاتی که با مشکلاتی مواجه هستند ردیابی شود، سپس در فازهای بعدی از اهرم های تنبیهی نیز استفاده خواهد شد.
وی با اشاره به نمونه برداریهای صورت گرفته از محصولات کشاورزی عنوان کرد: امسال 24 محصول از نظر باقیمانده سموم آفت کش و 15 محصول از نظر نیترات و فلزهای سنگین (سرب و کادمیوم) نمونه برداری شدهاند و در سال گذشته نیز 15 محصول از نظر باقیمانده سموم آفت کش و 10 محصول از نظر باقیمانده نیترات و فلزات سنگین مورد پایش قرار گرفت.
مدیرکل فرآوردههای غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو عنوان کرد: برخلاف برخی اخبار نگران کننده در مورد وجود باقیمانده سموم و فلزات سنگین بر روی محصولات کشاورزی، شرایط مناسبی در کشور وجود دارد و از سال آینده بر اساس اعداد مستند میتوان بر روی این موضوع اظهار نظر کرد.
اندازه گیری سموم باقی مانده برنج در سه استان
وی درخصوص پایش باقیمانده سموم بر روی برنج، عنوان کرد: باقیمانده سموم بر روی برنج از سال 93 کنترل میشود و امسال طرح جامعی برای باقی مانده سموم بر روی برنج در سه استان گیلان، مازندران و گلستان به عنوان مناطق که این محصول در آنها کشت می شود، در مرحله شالیکوبی پایش خواهند شد، پس از این طرح در مورد میزان باقیمانده سموم، نمای کلی خواهیم داشت.
مفید با اشاره به اینکه وضعیت سلامت برنج در کشور مطلوب است، عنوان کرد: آرسنیک موجود در برنج طبق استانداردهای کدکس در دنیا بر اساس 200ppb در نظر گرفته می شود. این عدد در اتحادیه اروپا ppb 160 اعلام شده است، اما طبق استانداردهای ایران این عدد ppb 150 بوده که وزارت بهداشت عدد 120 را برای کنترل برنج های وارداتی در نظر گرفته است که دلیل عمده آن میزان بالای سرانه هر فرد بین 35 تا 40 کیلو در سال، مصرف برنج در کشور است.
به گفته مدیرکل فرآوردههای غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو براساس ارزیابیهای صورت گرفته بر روی برنجهای وارداتی در سال 94 میزان آرسنیک تنها 0.87 درصد عدم انطباق داشت که نشان دهنده وضعیت مناسب برنج های وارداتی در کشور است.