مصرف هر دارویی می تواند در دوران بارداری عوارض جانبی بر روی مادر و جنین داشته باشد و باید در این دوران تمام داروهایی که مصرف می کنید تحت نظر پزشک بوده و از هرگونه مصرف خودسرانه خودداری کنید.داروهای ضد افسردگی یکی از روش های اولیه درمان افسردگی و اضطراب در دوران بارداری است که می تواند عوارض و فوایدی در بر داشته باشد. بیشتر اوقات توصیه می شود در صورتی که تحت درمان با داروهای آرامبخش و ضد افسردگی هستید ، در طول دوره درمان از روش های مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده کنید.
در صورتی که در دوران درمان با داروهای ضد افسردگی متوجه بارداری ناخواسته خود شدید ، از قطع خودسرانه دارو خودداری کنید و سریعا با پزشک خود تماس بگیرید .در ادامه این مطلب به برخی از داروهای آرامبخش مجاز و غیر مجاز در دوران بارداری اشاره شده است.
چرا درمان افسردگی در دوران بارداری مهم است ؟
اگر افسردگی مادر در دوران بارداری درمان نشود می تواند عوارض جانبی زیادی در بر داشته باشد . برای مثال ممکن است مادر از خود و کودک خود در رفتار های روزانه به خوبی مراقبت نکند و باعث آسیب رسیدن به جنین شود.یا ممکن است رژیم غذایی خود را حفظ نکرده و خوراکی هایی مصرف کند که برای سلامت جنین مضر باشد .از طرفی اضطراب و استرس در دوران بارداری می تواند با ایجاد تغییراتی در بدن مادر باعث زایمان زودرس ، کم وزن بودن جنین ، مشکلات رشد جنین ، نقایص مادر زادی جنین و همچنین افزایش خطر افسردگی بعد از زایمان برای مادر شود.
داروهای آرامبخش و ضد افسردگی در دوران بارداری بی خطر هستند ؟
مصرف داروهای ضد افسردگی و آرامبخش در دوران بارداری انتخاب بین بد و بدتر است .پزشک شما مزایا و عوارض جانبی این داروها را در نظر می گیرد و اگر تشخیص دهد که مصرف داروهای ضد افسردگی برای شما و جنین فوایدی بیشتر از عوارض جانبی آن دارد ، این داروها را برای شما تجویز خواهد کرد.از طرفی برخی از داروهای ضد افسردگی موجود عوارض جانبی خیلی کم و نادری بر روی جنین دارند.البته معمولا مصرف این داروها در سه ماهه اول بارداری باید با احتیاط و در کمترین دوز ممکن باشد.
کدام داروهای آرامبخش و ضد افسردگی در دوران بارداری مجاز هستند ؟
برخی از داروهای مهارکننده باز جذب سروتونین (SSRIs) در دوران بارداری گزینه مناسب تری هستند.مانند سیتالوپرام ، فلوکستین ، سرترالین و… که عوارض جانبی بسیار کمتری برای جنین دارند و احتمال افزایش خونریزی زایمان و پس از زایمان با مصرف این گروه از داروهای ضد افسردگی بسیار کم است .بیشتر مطالعات و تحقیقات نشان داده اند که احتمال ایجاد نقایص مادرزادی در جنین با مصرف این گروه از داروها بسیار کم است.در بین داروهای .موجود در این گروه فقط پاروکستین ممکن است با احتمال کم موجب افزایش خطر نقص قلبی جنین شود
گروه دارویی بعدی داروهای ضد افسردگی مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRI این گروه از داروهای ضد افسردگی هم گزینه خوبی برای مصرف در دوران بارداری هستند و در صورتی مورد استفاده قرار می گیرند که به هر دلیلی مصرف داروهای گروه اول ، برای مشکل شما جوابگو نباشد. تحقیقات نشان می دهد مصرف این گروه از داروهای آرامبخش ، با خطر افزایش خونریزی در زایمان و بعد از زایمان همراه است . .دولوکستین و ونلافاکسین از داروهای موجود در این گروه دارویی هستند
گزینه بعدی برای مصرف داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری بوپروپیون است .به طور کلی بوپروپیون جزو اولویت های درمانی نیست و فقط زمانی باید مصرف شود که سایر داروهای آرامبخش برای شما موثر نباشند. تحقیقات نشان داده است که مصرف بوپروپیون در دوران بارداری می تواند با .خطر نقص در قلب جنین همراه باشد
گزینه آخر ،داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای هستند و این داروها نیز فقط زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که به هر دلیلی گزینه های قبلی برای مشکل شما پاسخ نداده باشند.داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای می تواند با نقص های مادر زادی جنین همراه باشند و در صورتی که این داروهای ضد .افسردگی در سه ماهه دوم و سوم بارداری مصرف شوند موجب افزایش خونریزی زایمان و بعد از زایمان خواهند شد
مصرف کدام داروهای آرامبخش و ضد افسردگی در دوران بارداری مجاز نیست ؟
برخی از تحقیقات نشان داده است که پاروکستین می تواند خطر نقص های قلبی جنین را کمی افزایش دهد.همچنین مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) مانند : فنلزین می تواند عوارض جانبی در پی داشته باشد.
مصرف داروهای آرامبخش در دوران بارداری چه عوارض برای نوزاد بعد از زایمان دارند؟
این داروها اگر در طول سه ماهه آخر بارداری مصرف شوند می تواند بر روی نوزاد تاثیر گذار باشند و بعد از زایمان ، نوزاد باید برای مدتی تحت درمان ها و مراقبت های پزشکی باشد .ارتباط بسیار کمی بین مصرف داروهای آرامبخش و ابتلا نوزاد پسر به اوتیسم وجود دارد .
آیا در دوران بارداری باید داروهای ضد افسردگی خود را تغییر دهم ؟
تصمیم گیری در این مورد بر عهده پزشک است و شما به صورت خودسرانه مجاز به تغییر و یا قطع مصرف داروهای ضد افسردگی در دوران حاملگی نیستید
:نکته
کارشناسان و متخصیص امریکایی توصیه می کنند که در دوران بارداری فقط در صورت ابتلا به افسردگی شدید از داروهای ضد افسردگی استفاده کنید و در موارد متوسط افسردگی از روش های غیر دارویی برای درمان بهره مند شوید. مانند ورزش کردن ، روان درمانی ، تغییر رژیم غذایی ، یوگا و …
