دکتر علی کرمی، استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی، متخصص بیوتکنولوژی پزشکی و فوق‌تخصص مهندسی ژنتیک در مطلبی به بررسی محصولات غذایی تراریخته موجود در بازار کشورمان پرداخته است؛ در ادامه مشروح این گزارش آمده است:
اخیرا برخی افراد چه در سخنان خود و چه در رسانه‌ها اعلام می‌کنند هیچگونه محصول تراریخته‌ای در سفره غذایی مردم ایران وجود ندارد! این نشان می‌دهد یا این افراد اطلاعات کافی ندارند یا با انکار، قصد پاک کردن صورت مسئله را جهت پیشگیری از استمرار مطالبات مردمی در این مورد دارند بنا براین لازم دیده شده مطلب زیر خدمت مردم و آگاهی این افراد نوشته شود.
با توجه به اطلاع‌رسانی‌های گسترده‌ای که در مورد محصولات تراریخته در چند سال گذشته در ایران صورت گرفته، آگاهی مردم در زمینه توجه به سبک زندگی سالم و بخصوص تغذیه سالم بسیار افزایش یافته و با توجه به نگرانی‌هایی که در مورد خطرات محصولات تراریخته برای سلامت انسان، محیط زیست، منابع طبیعی و ذخایر ژنتیکی وجود دارد مردم نگرانی‌ها و سؤالات مهمی در این زمینه دارند که لازم است بطور شفاف به آنان پاسخ داده شود.
مهمترین سؤالی که مردم در مورد محصولا می‌پرسند این است: چه محصولات تراریخته‌ای در سبد غذایی مردم ایران وجود دارد؟
برای روشن‌تر شدن موضوع، این سؤال را به چند سؤال زیر تقسیم می‌کنیم:
آیا محصولات تراریخته در ایران وجود دارند؟ آیا در سبد غذایی مردم وارد شده؟ چگونه مردم این محصولات را تشخیص دهند؟
پنهان‌سازی واردات محصولات تراریخته
عضو اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به واردات سالانه ۵ میلیارد دلار محصولات تراریخته به کشور بدون اینکه مردم آگاه باشند این محصولات وارد سفره آنان شده است ضمن اینکه جز در شش ماه اخیر مسئولان مربوطه هیچگونه اطلاع‌رسانی صحیحی در این زمینه نداشته‌اند!
صد‌ها کشاورز ایرانی سال ۸۳ برنج تراریخته کشت کردند
وی درباره تولید محصولات تراریخته در کشور نیز اظهار کرد: مقداری از این محصولات به شکل آزمایشی در کشور تولید و حتی برنج در سال ۸۳، در طبیعت رهاسازی شده است؛ به گفته عمرانی با استناد به گزارش مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، صد‌ها کشاورز در سال ۸۳، این نوع برنج را کشت کرده‌اند!
فقط ۳ محصول تراریخته در ایران مجوز مصرف دارند
قائم‌مقام وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: تاکنون فقط ۳ محصول تراژنی یا تراریخته شامل دانه‌های روغنی کلزا، سویا و ذرت در ایران مجوز مصرف دارند و هیچ محصول یا فرآورده دستکاری ژنتیک شده دیگری در بازار کشور وجود ندارد.
حریرچی گفت: اکنون فقط سه محصول تراژنی دانه‌های روغنی سویا، کلزا و ذرت وارد کشور می‌شود البته مطمئن نیستم که فقط دانه روغنی مورد نیاز در صنعت روغن وارد می‌شود یا محصول آماده روغنی آن نیز وارد می‌شود، اما در هر صورت حتی مجوز کشت این نوع دانه‌ها نیز به جز در موارد محدود تحقیقاتی در کشور داده نشده است.
محصولات تراریخته مجاز کشور کدامند؟
رئیس سازمان غذا و دارو اعلام کرد فقط دو محصول سویا و ذرت به صورت تراریخته یا اصلاح ژنتیکی شده در بازار کشور وجود دارد و درج برچسب تراریخته بر روی این محصولات نیز اجباری شده است.
تمام سویای وارداتی به ایران تراریخته است و از سوی دیگر بیش از ۶ میلیون تن ذرت همچنین بخش اعظم غذای دام و طیور ما که وارداتی است تراریخته است.
مردم ایران از ۲۰ سال پیش محصولات تراریخته مصرف می‌کنند!
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نمایندگان مجلس معتقد به ممنوعیت ۱۰۰ درصدی محصولات تراریخته نیستند، گفت: مصرف محصولات تراریخته مربوط به امروز و دیروز نیست بلکه ۲۰ سال است که مردم ایران این محصولات را استفاده می‌کنند!
همچنین محمود تولایی؛ رئیس انجمن ژنتیک ایران نیز معترف است ۱۵ سال است مردم تراریخته مصرف می‌کنند و حدود ۹۰ درصد روغن مصرفی کشور ما وارداتی است که از آرژانتین و برزیل وارد می‌شود و بطور ۱۰۰ درصد تراریخته است.
اگر تراریخته بد است چرا در ۱۵ سال گذشته که مصرف می‌شد این دعوا‌ها و مخالفت‌ها نبود؟
کشت محصولات تراریخته در هیچ نقطه‌ای از اتحادیه اروپا انجام نمی‌شود
رستگار؛ مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو نیز می‌گوید: اخیرا دو گروه از مواد غذایی یعنی روغن‌های وارداتی تراریخته یا همان دستکاری شده ژنتیکی به طور رسمی و با تایید سازمان غذا و دارو به بازار عرضه شده است.
هرچند کشور‌های زیادی محصولات تراریخته تولید می‌کنند، اما برخی کشورها، این محصولات را خودشان استفاده نمی‌کنند بلکه آن‌ها را صادر می‌کنند؛ کشت محصولات تراریخته در هیچ نقطه‌ای از اتحادیه اروپا انجام نمی‌شود؛ اما واردات این محصولات را انجام می‌دهند و حتی برچسب‌گذاری می‌کنند و می‌گویند مردم حق انتخاب دارند.
اگر در محصولات تراریخته، تغییرات ژنتیکی حتی یک درصد، بیشتر از استاندارد‌های موجود باشد، اجازه واردات نمی‌دهیم؛ ضوابط برچسب‌گذاری محصولات تراریخته را اعمال کرده‌ایم و همچنان ادامه می‌یابد.
زهرا عبداللهی؛ رئیس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت می‌گوید مصرف محصولات تراریخته ممکن است در درازمدت باعث جهش‌های ژنتیک، افزایش تومور‌های سرطانی و حتی ناباروری شود.
کافی است سری به بازار فروش مواد غذایی و فروشگاه‌های سطح شهر بزنید تا متوجه شوید روغن‌های توزیع شده در بازار، اکثرا و بنا به قولی، همگی از مواد اولیه تراریخته تولید شده‌اند! این خوشبینانه‌ترین حالتی است که می‌توان برای محصولات کشاورزی و مواد غذایی متصور بود و امیدوار بود که هیچ محصول تراریخته‌ای غیر از روغن‌ها در سبد غذایی ایرانیان جای‌گذاری نشده باشد.
این در حالی است که چندی پیش، رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و دارو تاکید کرده بود: تا جایی که وزارت بهداشت اطلاع دارد هیچ محصول تراریخته‌ای در ایران کشت نمی‌شود و ما برنج دستکاری شده نداریم، فقط واردات ما در دو مورد ذرت و مشتقات آن و سویا (کنجاله و روغن) است.
تصویر برخی از روغن‌های تراریخته در فروشگاه‌های سراسر کشور
حجتی واردات محصولات تراریخته را تایید کرد
وزیر جهاد کشاورزی نیز با تایید واردات محصولات تراریخته به کشور می‌گوید: ما محصولی که تراریخته باشد، در کشور تولید نمی‌کنیم، اما بخشی از محصولات تراریخته مانند سویا و ذرت و کمابیش برخی دیگر از محصولاتی که وارد می‌شوند، تراریخته هستند.
علی‌رغم ممنوعیت قانونی برای کشت محصولات تراریخته در کشورمان، نفر اصلی که ۲۰ سال است قصد تراریخته کردن ایران را دارد در کانال لینکدین خود خبری مبنی بر تولید انبوه برنج تراریخته منتشر کرد؛ او ذیل عکس یک برنجکار نوشت: «آقای منتظری شالیکار پیشتاز تراریخته کار در استان گلستان در سال ۱۳۹۴ که محصول پربار خود را که بدون سم تولید شده نشان می‌دهد.»
ایران نخستین کشور قربانی کشت صنعتی "برنج تراریخته"
سال ۸۴، زمانی که سرکرده تراریخته ایران مسئولیت پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی را به‌عهده داشت، همراه با فرامرز علی‌نیا، رئیس مؤسسه تحقیقات برنج به کشت غیرقانونی گسترده و بدون حصار (غیرآزمایشگاهی) برنج تراریخته اذعان داشته است.
هم‌اکنون برخی از محصولات غذایی موجود در بازار کشورمان "تراریخته" است، اما به‌دلیل عدم درج اطلاعات تراریختگی این محصولات، مصرف‌کنندگان امکان تشخیص این محصولات را ندارند.
متاسفانه با همه درخواست‌هایی که مردم در چند سال گذشته داشته‌اند که چرا مسئولان اطلاعات شفافی از لیست محصولات تراریخته موجود را بازار به مردم ایران نمی‌دهند، هنوز هم لیست دقیقی از این محصولات یا فرآورده‌های واجد تراریخته‌ها منتشر نمی‌شود!
با تحقیق و بررسی و گرد‌آوری اطلاعات پراکنده موجود می‌توان گفت که محصولات تراریخته زیر در سفره غذایی مردم ایران وجود دارد، اما متاسفانه به‌دلیل نزدن برچسب تراریخته، مردم واقعا سردرگم در تشخیص آن‌ها هستند و فقط بروی چند نوع روغن نباتی که برخی از آن را در تصاویر بالا مشاهده شد، نوشته شده: "دستکاری ژنتیکی شده یعنی تراریخته"
پس تقریبا اکثر روغن نباتی‌های بازار تراریخته است و محصولات دیگری چون، ذرت، سویا و پنبه‌های وارداتی و احتمالا درصد کمی برنج تراریخته در بازار وجود دارد.
با توجه به ابلاغ قانون مصوب مجلس و دستور برچسب‌زنی اجباری توسط سازمان غذا و دارو، اما متولیان امر مانند وزارت بهداشت همچنان از اجرای این قانون امتناع می‌کنند.
با توجه به اینکه مردم بدون برچسب زنی به هیچ وجه قادر به شناسایی محصولات تراریخته نیستند بنابراین لازم است این برچسب‌زنی سریعا اجرا شود؛ مردم کشورمان از مسئولان انتظار دارند با احترام به حقوق شهروندی مردم، حق انتخاب آنان، حق دانستن شفاف حقیقت، اهمیت سلامت و کشاورزی و داشتن غذای سالم، به این سؤالات در مورد محصولات تراریخته روشن و شفاف پاسخ دهند.
