ساکنان محله بریانک جانشان از مشکلات قدیمی محل به لب رسیده است، اما در این میان هنوز ریش سفید و قدیمی تر های زیادی هستند که محله «بریانک» را با تمام قدمتش دوست دارند و خم به ابرو نیاورده اند. محله خوش آب و هوای «بریانک» با چنارهای سر به فلک کشیده اش تنها به یاد عده معدودی از ساکنان و البته تاریخ مانده است.هفته نامه «طهران شهر» در گزارشی که از وضعیت محله بریانک تهیه کرده است به مشکلات این محله قدیمی پرداخته است.
تفرجگاه «بریانک» زمانی چنان مشهور بود که اولین مکان برای بریانی های مرغ و بره در این تفرجگاه انجام می شد. اما حالا نه تنها جوان ها بلکه بسیاری از سن و سال داران آنقدر در محله «بریانک» سختی کشیده اند و هزینه داده اند که حالا به گفته خودشان تسلیم حکمت خداوند هستند تا ببینند چه بلایی بر سر زمین و زندگی شان می آید. هر از چند گاهی محدوده ای از «بریانک» در طرح های شهرداری قرار می گیرد و باید تخلیه شود. تخلیه یک سوی ماجرا است و بدقول بودن شهرداری در پرداخت پول زمین ها از سوی دیگر نگرانی اهالی را زیاد کرده است... اگر با حمایت شهرداری خانه ها باز سازی شود که جای شکر دارد. از سوی دیگر خاک محله «بریانک» به دلیل فرسایشی بودن، بلای جان بسیاری از ساختمان ها شده است و ساختمان های زیادی از نوسازهای محله را در خود بلعیده است. داستان کج شدن ساختمانی نوساز در محله «بریانک» هر شب بین خانواده ها رد و بدل شده و به خصوص بین بچه ها به یک هراس تبدیل شده است. این داستان رویا نبوده و صحنه کج شدن خانه و گله و شکایت اهالی روایتی واقعی از فرسایشی بودن خاک تمام محله دارد که امید ساکنان را برای نوسازی و بازسازی به نا امیدی تبدیل کرده است.
«بریانک» یا دژی مخفی
«رحمت الله خادم حسینی» دبیر محله «بریانک» با اشاره به معضل بافت فرسوده در محله تصریح می کند: «محدوده بریانک از نظر کلی زمین زراعی بوده و از تریبون های مختلف و در جلسات زیادی اعلام کرده ایم که۷۰ درصد از محله فرسوده است. در مورد معضلات محله انقدر اطلاع رسانی شده که کمتر مسئولی در شهرداری، شورای شهر و حتی دولت یا مجلس از معضلات ما بی خبر هستند. وضعیت در ضلع جنوبی محله و پشت امام زاده معصوم که زمین های کشاورزی بوده، بسیار اسف بار است؛ خانه های زیادی تا یک متر به سمت زمین نشست کرده اند و آتش نشانی بارها از این محدوده بازدید و هشدار داده است که این محدوده قابل سکونت و ایمن نیست. محله ورود و خروج ندارد و یک دژ مخفی شده است. اگرلاین کندروی «نواب» به هر دلیلی بسته شود، بریانک به یک گورستان متروک تبدیل خواهد شد که امکان ورود و خروج به منظور امداد رسانی و کمک به آن غیر ممکن می شود. »
اکنون کالبد این محله به جایی رسیده است که با عبور خط مترو از کنار این محله دیوارهای زیادی از خانه ها فرو می ریزد و ترک برداشته اند. مانند خانه هایی که درست درکنار ایستگاه مترو بریانک قرار دارند و به دلیل عبور مترو و سست بودن خاک ای محدوده خانه های زیادی در آستانه ریزش قرار داشتند و حالا نیز با توقف فعالیت مترو، مشکلات دیگری گریبان گیر محله نشینان شده است.
سردرگمی خانه های مجاورایستگاه مترو
«فاطمه زینالی» که زمانی سرپرست شورایاری محله «بریانک» بوده و در حال حاضر به عنوان مشاور در امور مناطق فعالیت دارد به خبرنگار ما یادآور می شود: «طبق گفته شهرداری قرار بود که خط ۷ مترو زود تر از موعد انجام شود که نه تنها با مشکلاتی رو به رو شده است، بلکه به عامل خطرناکی برای خانه های مجاور به ویژه خیابان «گلبن جنوبی» تبدیل شده است. مردم بلاتکلیف هستند و نمی دانند که باید چه کنند. از طرفی وقتی قصد نوسازی دارند، با دوندگی های فراوان اعلام می کنند که خانه ها در طرح هستند و امکان بازسازی یا تجمیع ندارند و صاحبان این املاک در سردرگمی به سر می برند. املاک زیادی در مجاورت مترو بدون نوسازی رها شده اند و مالکان زیادی هنوز در این خانه ها زندگی می کنند و توان مهاجرت یا جابه جایی ندارند. اتمام کار مترو وسرعت بخشیدن به اقدامات عمرانی از سویی تردد شهروندان را آسان تر کرده و از سوی دیگر اهالی را از بلاتکلیفی رها می سازد. نشست خاک در محله و فرسوده بودن بافت های مسکونی همگی به عوامل نگران کننده ای در محله تبدیل شده است که نیازمند توجه جدی مسئولان است. ساخت و ساز بر روی خاک فرسایشی به دقت و توجه بیشتری نیاز دارد و در زمان ساخت و ساز باید نظارت دقیقی بر روند کار اعمال شود تا کار بتن ریزی با دقت بیشتری همراه شود. »
تمام کوچه ها در انتظار بازسازی!
ضرورت اصلاح معابر شهری و کوچه های باریک یکی از مهمترین مواردی است که اعتراض اهالی را زیاد کرده است... ساخت و ساز های صورت گرفته در کوچه های ۶ متری و احداث ساختمان های ۴ طبقه در برخی از کوچه ها از موارد اشاره شده توسط شهروندان است که بعد از نیمه کاره رها شدن خط ۷ متروی تهران و بلاتکلیف ماندن ایستگاه بریانک به آن اشاره شده است.
«خادم حسینی» دبیر و قدیمی ترین شورایار محله تاکید می کند: از تمام پیگیری های صورت گرفته در مجلس، شهرداری و دولت عکس و نامه های مستند موجود است که تا چه اندازه برای محله «بریانک» پیگیری و رایزنی شده است. منطقه ۱۰ با داشتن امکانات مالی بسیار محدود مشکلات فراوانی دارد و محله نیز با داشتن حدود ۹۴ هزار جمعیت از مشکل دارترین محلات در منطقه ۱۰ به شمار می آید و اهالی آن با سختی های زیادی دست و پنجه نرم می کنند. متاسفانه تمام خیابان ها و کوچه های محله نیازمند تعریض و اصلاح هستند و صدای ما در این ارتباط به جایی نرسیده است. آن میزان که رسیدگی به محلات بالای تهران زیاد و چشم گیر است، اما به محلات پایین تهران کمترین رسیدگی نمی شود و این تفاوت بسیار مشهود است. متاسفانه شهردار جدید تهران نیزهنوز اقدام مثال زدنی و موثری در محله نداشته است که بخواهیم به آن اشاره کنیم و امیدوار باشیم. حتی هنوز سعادت دیدار با ایشان نصیبمان نشده است تا از نزدیک درمورد مشکلات با ایشان صحبت کنیم. صحبت ما هم چیزی جز صحبت اهالی و مردم نیست و مردم هم درتمام صحبت ها و اعتراض هایشان خواستار توجه به سطح رفاه اهالی و مردم هستند و خواسته و تقاضای منطقی دارند.
معابر تاریک مهمان آسیب های اجتماعی
وقتی اهالی در مورد مشکلاتشان صحبت می کنند، آنقدر مسایل ریز و درشت دارند که می گویند حتی توجه به یکی از مشکلات و مسایل می تواند گره گشای خوبی در مسایل دیگر باشد... د. « صحبت همیشگی ما در مورد کم نور بودن معابر و بوستان های کوچک... خیابان «صفدری» «محبوب مجاز» و ... سال ها نور مناسب ندارد و ما بارها در این مورد با اعضای شورایار صحبت کرده ایم اما انقدر به مشکلات دیر رسیدگی شده و یا فراموش شده که ترجیح می دهیم کمتر مشکلات را مطرح کنیم. مشکل روشنایی از زمانی بسیار حاد شده که درست همین کوچه های فاقد نور، به محل وقوع بسیاری خلاف ها تبدیل شده است. وقتی محل تردد مردم نور کافی نداشته باشد، خفت گیری و سرقت در آن راحت تر انجام می شود... درصد زیادی از کوچه های محله که کم عرض هستند واتفاقات چندان خوشایندی در برخی از کوچه ها رخ می دهد و خانواده های زیادی همیشه نگران تردد بچه ها هستند... مشکلات ما یکی دو تا نیست... محله پارک ندارد و بوستان های بسیار کوچک هم محل تردد معتادان و کارتن خواب ها شده است... چرا مردم باید اول صبح شاهد تزریق مواد مخدر یک معتاد در معابر باشند؟ چرا محله پارکینگ ندارد و هر روز مناقشه و دعوا بر سر جای پارک میان اهالی وجود دارد؟ اگر دعوایی هم نباشد، باید یک ساعت دنبال جای پارک باشند و استرس و نگرانی حاصل از جستجو برای پارک، همیشگی وهر روزه شده است... محله درمانگاه شبانه روزی و بازار روز ندارد و مردم نمی دانند که اگر شبانه دردی به سراغشان آمد کجا بروند... و از کجا کمک بخواهند...»
بیکاری و صدقه بگیری در «بریانک»
«معصومه سلیمانی» عضو شورایاری محله «بریانک» می گوید: «زنان بد سرپرست و بی سرپرت زیادی در محله به ما مراجعه می کنند و مرجع دیگری را برای کمک خواستن نمی شناسند... این زنان در صورت عدم حمایت با مشکلات زیادی روبه رو خواهند شد و به اقدامات حمایتی چند جانبه نیازمند هستند که اگر با کار آفرینی و کاریابی جذب نشوند، همچنان باید با صدقه مختصر مردم امورات را گذرانده ضمن اینکه به دریافت صدقه های ناچیز نیز عادت می کنند. متاسفانه معضل اعتیاد در محله «بریانک» به خوبی در پارک ها مشهود بوده و کافی است مسئولان شهری تنها از همین بوستان های محدود محله بازدید کنند تا به عمق فاجعه در محله پی ببرند. بسیاری از اهالی و خانواده های نگران و دلسوز در مراجعه با اعضای شورایاری اعلام می کنند که فرزندشان با داشتن مدرک دانشگاهی لیسانس یا فوق لیسانس بیکار هستند و حتی تقاضای شغل دارند...موارد این چنین در محله بسیار زیاد است در حالیکه شورایاران از اختیارات و توان لازم برای حل بسیاری از مشکلات برخوردار نیستند...»
بریانک ضعف فرهنگی دارد!
«رامین مازندرانی» که اشراف خوبی نسبت به مشکلات محله داشته و زمانی دبیر شورایاری بوده تاکید می کند: «اولین مشکلی که باید به آن در محله اشاره کرد، ضعف شدید فرهنگی در بافت محله است... محله به اقدامات فرهنگی و اطلاع رسانی های گسترده نیاز دارد. اولین آفت این است که بسیاری از مردم هنوز با شورایاران و اهمیت آن آشنا نیستند... شورایاران آن طور که باید و شاید در شناخت وظایف به اهالی موفق نبوده اند... جای خالی اقدامات فرهنگی زیادی در محله احساس می شود. توان مالی خانواده ها آنقدر کم است که قدرت پرداخت شهریه برای شرکت در کلاس ها را نداشته و حتی برای پرداخت ۲۰ هزار تومان نیز مشکلات زیادی دارند. محله به اقدامات رایگان فرهنگی و اطلاع رسانی در مورد موضوعات فراوانی مثل فرهنگ آپارتمان نشینی، همسایه داری، حفظ خونسردی در برابر ترافیک در محله یا زمان پیدا کردن جای پارک، جداسازی زباله های خشک از تر و ... نیاز دارد. برگزاری کلاس های رایگان از ضرورت های اصلی است که حداقل باید از سوی سراهای محله در این ارتباط اقدام شود. این در حالیکه است که سرای محله بریانک با داشتن معضلات فراوانی نیازمند اصلاح و سروسامان است. »
اگر بریانک نیاوران بود!
وی ادامه می دهد: «از اعضای شورای شهر تهران همچنان تقاضا داریم که به مسایل فرهنگی محله توجه داشته و در بودجه های مناطق به این موضوع توجه کنند. در آن بخش که خودشان پیگیر هستند و در محلات بازدید کرده و از نزدیک با مشکلات آشنا می شوند بحثی وجود ندارد اما استفاده از راهنمایی و تجربیات چندین ساله شورایارن نیز می تواند گره گشا باشد. متاسفانه شورایاران از جانب ستاد شورایاری ها حمایت نشده و شورای شهر وشهرداری نیز در این ارتباط کاستی هایی دارند.
بارها در برابر خواسته ای شهروندان که از سوی شورایاران مطرح شده است اعلام می کنند که بودجه کافی وجود ندارد اما درست مقابل همین مردم، برای محلات دیگر در زمینه ها و پروژه های دیگر هزینه می شود که قابل توضیح و وصف نیست به همین دلیل اعلام می شود که حرف مردم و شورایاران که نماینده های همین مردم هستند خریداری ندارد؛ در شورای شهر سابق بارها اعلام کردیم که اگر محله «بریانک»، «نیاوران» بود، بافت فرسوده ای وجود نداشت و برج های لوکس جایش را گرفته بود اما متاسفانه تفاوت میان مردمی که همیشه زحمت کشیده و حق و حقوقشان را مطالبه کرده اند، وجود داشته است. مردم برای نوسازی بافت های فرسوده که باید در محله بریانک طبق اصول خاصی انجام شود، کمک های بلا عوض داشته و با تسهیلات کافی تشویق شوند نه اینکه مردم سالها به قرض و سختی بیافتند و در نهایت نا امید شوند. اگر خدای ناکرده بریانک درگیر یک حادثه مثل آش سوزی شود، این محله با ورودی ۶ متری و خروجی ۶ متری، هیچ فضای قابل دفاعی نداشته و دچار فاجعه می شود و بحث امداد رسانی توسط ماشین های امداد رسان بی معنی خواهد شد و عملا کارایی خود را از دست می دهند... سالهای سال است که درخواست تعریض و خریداری پلاک هایی از سر خیابان شهید «دعوتی» تا سر خیابان «خوش» روی میز مسئولان خاک خورده و بی نتیجه مانده است...»
