در استان کرمان به دلیل وسعت بسیار زیاد استان هنوز بسیاری از روستاها و شهرها به خصوص در نیمه جنوبی استان از نعمت شبکه گازرسانی بی بهره مانده اند اما در بخش های غربی و شمالی استان در سال های اخیر با افزایش استفاده از گاز به جای نفت و تغییر رفتار جامعه در راستای استفاده از وسایل گرمایشی گازی به جای نفتی پای مرگ خاموش و یا همان گاز گرفتگی هم به خانه های کرمانی ها باز شده است.
در حالیکه تا ۱۷ دی ماه سال جاری هنوز کرمان سرد نشده بود و حتی یک شب یخ بندان هم در استان روی نداده است اما آمارها در خصوص گازگرفتگی قابل توجه است. این در حالیست که بارش برف در روز جاری و کاهش ناگهانی دما استفاده از وسایل گرمایشی در کرمان را بیشتر هم می کند.
افزایش ۸ برابری گاز گرفتگی در کرمان
قاتل خاموش در کرمان نسبت به سال گذشته هشت برابر بیشتر قربانی گرفته است.
طبق آمار رسمی در سال ۹۶ تاکنون ۱۷ نفر بر اثر این حادثه جان خود را از دست داده اند و ۲۹۰ مورد گازگرفتگی منجر به مسمومیت و یا فوت در استان گزارش داده شده است و این در حالیست که هنوز سردترین ماههای سال پیش روی کرمانی ها قرار دارد.
طبق آمار رسمی در سال ۹۶ تاکنون ۱۷ نفر بر اثر این حادثه جان خود را از دست داده اند و ۲۹۰ مورد گازگرفتگی منجر به مسمومیت و یا فوت در استان گزارش داده شده است
بی توجهی به تذکرات پی در پی دانشگاه علوم پزشکی و آتش نشانی کرمان بسیاری از این افراد را گرفتار حادثه ای کرده است که با کمی توجه و دقت می شد جلوی آن را گرفت.
استفاده از وسایل غیر استاندارد گرمایشی و عدم توجه به باز بودن سیستم تهویه هوا و بستن همه راه های نفوذ هوا به داخل ساختمان از جمله دریچه های کولر یکی از مهمترین دلایل گاز گرفتگی در زمستان است.
اما آنچه که در سال جاری موجب افزایش قابل توجه موارد مرگ و میر ناشی از گاز co شده است زمین لرزه های پی در پی در استان کرمان بوده است.
نقش زمین لرزه در گاز گرفتگی
دقیقا بعد از نخستین زمین لرزه ۶ ریشتری کرمان یک واحد تجاری در خیابان جهاد کرمان دچار انفجار ناشی از نشت گاز شد و این آغازی بر ماجرا بود، پس از نخستین زمین لرزه بیش از هزار و ۴۰۰ پس لرزه که شامل دو زمین لرزه ۶ ریشتری و زمین لرزه های متعدد بالای ۵ ریشتر بود موجب سست شدن اتصال های وسایل گرمایشی در مناطق زلزله زده شد.
پس از نخستین زمین لرزه بیش از هزار و ۴۰۰ پس لرزه که شامل دو زمین لرزه ۶ ریشتری و زمین لرزه های متعدد بالای ۵ ریشتر بود موجب سست شدن اتصال های وسایل گرمایشی در مناطق زلزله زده شد
علیرغم تذکرهای پی در پی مردم آنقدر تحت تاثیر زمین لرزه بودند که کمتر به عواقب ثانویه ای زلزله توجه می کردند و در همین بازه زمانی بخش قابل توجهی از حوادث روی داد.
از سوی دیگر ترس از زمین لرزه در شب های سرد زمستانی بسیاری از مردم را در این ایام چادر نشین کرد و تعدادی از افراد مسموم و فوت شدند به دلیل استفاده از وسایل گاز سوز در چادر ها جان خود را از دست دادند.
از جمله می توان به مصاحبه مدیر اورژانس کرمان در این خصوص اشاره کرد؛ مدیر مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی کرمان اعلام کرد: سه نفر از همشهریان کرمانی که به دلیل ترس از زلزله در چادر به سر می بردند بر اثر گاز گرفتگی دچادر مسمومیت شدند.
سیدمحمد صابری افزود: در ساعت یک و ۵۱ دقیقه یکشنبه دوازدهم آذرماه این حادثه به علت ترس از زلزله و استفاده از وسایل گرمایشی غیر استاندارد در چادر برای گرم کردن فضای درون چادر به وقوع پیوسته است .
مدیر مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی کرمان ادامه داد: سه نفر زن این حادثه به بیمارستان حضرت فاطمه(س) منتقل شدند و خوشبختانه حال عمومی آنها مساعد است.
اما نکته قابل توجه این بود که در همه موارد زلزله مرگ بار نبوده است؛ در زمان بروز زمین لرزه سوم ۶ ریشتری کرمان اعضای یک خانواده که به دلیل زمین لرزه نیمه شب بیدار و به خارج از خانه فرار کرده بودند پس از مدتی متوجه گیجی و کاهش سطح هوشیاری می شوند و پس از مراجعه تیم های تخصصی امداد مشخص می شود تمامی اعضای خانواده دچار گاز گرفتگی شده بودند و به دلیل شدت زمین لرزه از خواب بیدار و از مرگ حتمی نجات می یابند. نکته اصلی این حادثه این بوده که اتصالات دستگاه گرمایشی در زمین لرزه های اولیه از هم جدا شده و به همین دلیل گاز گرفتگی روی داده است.
شدت زمین لرزه های شهر کرمان منجر به ترک خوردگی بسیاری از خانه ها شده است همچنین اتصالات بسیاری از دستگاههای گرمایشی جدا شده است که در صورت عدم توجه و اصلاح اتصالات شاهد حوادث مرگ بار خواهیم بود.
شدت زمین لرزه های شهر کرمان منجر به ترک خوردگی بسیاری از خانه ها شده است همچنین اتصالات بسیاری از دستگاههای گرمایشی جدا شده است که در صورت عدم توجه و اصلاح اتصالات شاهد حوادث مرگ بار خواهیم بود
در این خصوص با یکی از خانواده های حادثه دیده به گفتگو نشستیم. سرپرست این خانواده در گفتگو با مهر اظهارداشت: پس از زمین لرزه های اول پس از چند روز در طول شب شاهد گیجی و حالت تهوع در فرزندانم بودم که هیچ علتی برای این موضوع پیدا نمی کردم و تصور می کردیم که به دلیل بیماری سرما خوردگی و یا مسموم شدن به دلیل استفاده از مواد غذایی چنین مشکلی پیش آمده است.
وی افزود: بعد از تدوام این مشکل به صورت تصادفی آبگرم کن گازی را خاموش کردیم و دقیقا در آن شب مشکل حل شد، روز بعد که موضوع را به کارشناسان مربوطه اطلاع دادیم با بررسی محل خروج گاز که در واقع کانال سیمانی درون دیوار بود متوجه شدیم کانال ترک خورده و گاز وارد خانه می شده است.
یکی دیگر از حادثه دیدگان که از حادثه نجات یافته است به خبرنگار مهر می گوید: بعد از اینکه کانال های کولر را برای جلوگیری از هدر رفت انرژی بستم حالت گیجی و سردرد در اعضای خانواده ام دیده می شد اما هیچ شکی به گازگرفتگی نداشتیم.
وی افزود: قبل از خواب و حدود ساعت ۲۲ شب متوجه شدیم دو قناری که در یکی از اتاق های خانه نگهداری می کنیم کف قفس افتاده اند و به همین دلیل به گاز گرفتگی مشکوک شدیم و بعد از تماس با امدادگران متوجه جابجا شدن اتصالات و بسته شدن راه خروج گاز شدیم و چون کانال های کولر نیز گرفته شده بود دچار گاز گرفتگی شده بودیم.
مردم احتیاط کنند
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر کرمان در این خصوص بیان کرد: با شروع فصل سرما شاهد افزایش موارد گاز گرفتگی نسبت به سال گذشته در شهر کرمان هستیم و به همین دلیل از مردم می خواهیم تدابیر ایمنی را با دقت بیشتری رعایت کنند.
علی عسکری افزود: بارها از طریق رسانه ها از مردم خواسته شده به خصوص بعد از زمین لرزه بار دیگر اتصالات دستگاههای گرمایشی را کنترل کنند و این مساله را جدی بگیرند.
وی تصریح کرد: گاز co فاقد رنگ و بو است و هیچ اثری از این گاز در فضای خانه دیده نمی شود و به سادگی می تواند منجر به فوت افراد یک خانواده شود.
عسکری بیان کرد: از مردم می خواهیم به هیچ عنوان در چادر ها اقدام به روشن کردن وسایل گرمایشی نکنند.
وی همچنین به مردم توصیه کرد که از وسایل گرمایشی استاندارد استفاده کنند.
بسیاری از وسایل گرمایشی غیر استاندارد هستند
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهر کرمان بیان کرد: استفاده از اتصالات استاندارد رمز پیشگیری از حادثه است لوله تهویه باید به صورت عمودی به سمت بام منتقل شود و حداقل ۸۰ سانتیمتر بالاتر از سطح پشت بام باشد.
وی همچنین استفاده از لوله اچ شکل استاندارد را ضروری دانست و بیان کرد: کمترین تعداد زانو باید در مسیر هدایت گاز به سمت بیرون از خانه باید ایجاد شود.
عسکری بیان کرد: استفاده از لوله های آکاردئونی یکی از خطر آفرین ترین کارهایی است که مردم انجام می دهند چون این لوله ها در مقابل گرما و فشارهای اندک ضربه پذیر بوده و حادثه ساز خواهند شد.
امروز با بارش برف و کاهش ناگهانی هوا به خصوص در مناطق زلزله زده که در کانکس و چادر زندگی می کنند رعایت تدابیر ایمنی و جلوگیری از استفاده از وسایل گازی در چادر ها الزامی است.