بوها تاثیر زیادی در تجربه و احساس دنیای پیرامون ما دارند. بوی گل، بوی چمن تازه، بوی عطر، بوی سیر و غیره برای ما آشنا هستند. برای همین آنوسمی یا از دست دادن حس بویایی که به کر بویی نیز شهرت دارد، ترسناک و دلهره آور است. این مشکل بی سر و صداتر از مشکلاتی مانند از دست دادن حس شنوایی با بینایی بروز می کند.
از آنجایی که حس بویایی از طریق گیرنده های بینی در مغز کنترل می شود، ممکن است اکثر بیماری ها باعث آسیب این حس شوند که در برخی موارد موقتی بوده، اما در برخی موارد فرد به طور دائمی حس بویایی خود را از دست می دهد.
آنوسمی ناشی از گرفتگی بینی
اگر به دلیل سرماخوردگی یا هر دلیل دیگری دچار گرفتگی شدید بینی شده باشید، این مسئله می تواند عاملی برای از دست دادن حس بویایی شود. علت اصلی گرفتگی بینی مسدود شدن سینوس ها، التهاب و تجمع سموم داخل سینوس ها است.
اگر دچار سرماخوردگی نشده اید یا آلرژی ندارید که جزو عوامل شایع گرفتگی بینی هستند، باید علت آن را در مشکلات گوارشی یا استرس دنبال کنید. علل مشکلات گوارشی متعدد هستند از جمله استرس، خستگی زیاد، عادت های بد غذایی، اختلال فلور روده و مصرف زیاد غذاهای آماده.
بهترین روش مقابله با مشکل، تسکین التهاب سینوس ها و بهبود گوارش است. حتما با پزشک خود یا متخصص تغذیه مشورت کرده و در رژیم غذایی خود تغییر ایجاد کنید تا سینوس هایتان کنترل شود.
آنوسمی در نتیجه مصرف دخانیات
آلودگی به طور کلی می تواند باعث آنوسمی شود. دخانیات نیز شکلی از آلودگی های رایج است که اکثر مردم در معرض آن هستند. مصرف دخانیات قدرت بدن برای تشخیص بوها را مختل کرده و حس چشایی را ضعیف می کند. خوشبختانه این نوع کاهش حس بویایی دائمی نیست و با ترک سیگار برطرف می شود.
آنوسمی در نتیجه محصولات شیمیایی
قرار داشتن در معرض محصولات سمی مانند آفت کش ها یا حلال ها می تواند حس بویایی را دچار آسیب کند. این مسئله در اثر آسیب های مداوم مخاط بینی و حس بویایی بروز می کند. توصیه می شود از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض محصولاتی از قبیل بخار متاکریلات، گاز آمونیاک، بنزن، غبار کادمیوم و نیکل، کرومات، فرمالدئید، سولفور هیدروژن و اسید سولفوریک خودداری کنید.
حتما قبل از استفاده، ترکیبات محصولات شیمیایی را مطالعه کنید و در حین استفاده ماسک بزنید. بهترین کار این است که برای انجام کارهای منزل از محصولات طبیعی استفاده کنید.
آنوسمی در نتیجه مصرف برخی داروها
به عقیده متخصصان داروها نیز جزو عوامل ایجاد آنوسمی هستند، اما این تاثیر چندان بالا نیست. زمانی که داروی جدیدی مصرف می کنید، ممکن است حس بویایی تان کاهش پیدا کند. آنتی بیوتیک ها، داروهای ضدفشار خون و آنتی هیستامین ها جزو داروهایی هستند که ممکن است باعث کاهش حس بویایی شوند.
بهتر است عوارض احتمالی داروها را مطالعه کنید. اگر متوجه تاثیر دارو در حس بویایی تان شدید، از پزشک تان بخواهید تا دارو را عوض کند. خوشبختانه در اکثر مواقع با قطع مصرف دارو، عوارض آن نیز برطرف می شود.
آنوسمی در نتیجه تومور مغزی
بینی ارتباط نزدیکی با مغز دارد و در نتیجه از دست دادن حس بویایی می تواند در اثر مشکلات مغزی بروز کند. ضربه سنگین به سر یا جراحی مغز می تواند در آسیب مغزی نقش داشته و به عصب بویایی نیز آسیب برساند. این تاثیر ممکن است موقتی یا دائمی باشد.
اگر ضربه ای به سرتان وارد شده باشد، حتما حواستان به علائم احتمالی آن باشد. به عقیده متخصصان تغییرات حس بویایی می تواند در نتیجه تومور مغزی نیز بروز کند، اما این مسئله نادر است.
آنوسمی در نتیجه بیماری آلزایمر
به عقیده متخصصان گوش و حلق و بینی، از دست دادن تدریجی حس بویایی می تواند علامت زودهنگام بیماری آلزایمر باشد. این علامت ممکن است سال ها قبل از ابتلا و تشخیص این بیماری بروز کند. انجمن آلزایمر آمریکا تحقیقاتی انجام داده و اعلام کرده است که آنوسمی یکی از نشان دهنده های زوال عقل است.
محققان دانشگاه کلمبیا به این نتیجه رسیده اند افرادی که دچار اختلال در حس بویایی شده اند، سه برابر بیشتر در معرض مشکلات مربوط به حافظه قرار می گیرند. محققان همچنین کشف کرده اند که عدم تشخیص تفاوت بین آدامس بادکنکی(bubblegum) و اسانس می تواند روش جدیدی برای تشخیص آلزایمر و زوال عقل باشد.
آنوسمی در نتیجه بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون نیز مانند آلزایمر یکی از بیماری های دژنراتیو مغز است.در این بیماری نیز تغییرات حس بویایی می تواند نشان دهنده زودهنگامی محسوب شود. با وجود اینکه اکثر افرادی که حس بویایی خود را از دست داده اند، الزاما به هیچ کدام از این دو بیماری مبتلا نشده اند، اما اکثر افراد مبتلا به پارکینسون از آنوسمی رنج می برند.
آنوسمی در نتیجه پیری
با گذشت زمان و فرا رسیدن پیری، حس بویایی همانند حس بینایی و شنوایی تحلیل می رود. محققان به این نتیجه رسیده اند که 75 درصد سالمندان هشتاد ساله از افت محسوس حس بویایی رنج می برند. نتایج یک پژوهش نشان می دهد که 62.5 درصد افراد 80 تا 97 ساله با اختلالات بویای مواجه هستند.
بهتر است با در پیش گرفتن عادت های سالم زندگی مانند پرهیز از مصرف دخانیات، قرار نداشتن در معرض ترکیبات شیمیایی، دوری از استرس و غیره، افت حس بویایی خود را به تعویق بیاندازید.