چه کنیم تا پوکی استخوان نگیریم؟

 احمد دلبری در تشریح علل پوکی استخوان و راه‌های پیشگیری از آن، اظهارداشت: سرانه مصرف شیر در ایران، کمتر از 100 کیلوگرم در سال است، درصورتی که سرانه مصرف این ماده غذایی پرکلسیم در کشور‌های اروپایی سالانه بیش از 300 کیلوگرم است.

وی افزود: مردم کشورمان ضمن آنکه شیر و مواد لبنی را به میزان کمی مصرف می‌کنند، از سویی سرانه مصرف نوشابه آنان که مانع جذب کلسیم در بدن نیز می‌شود، زیاد است (بیش از 40 کیلوگرم در سال) که عامل مهمی در ابتلای افراد به پوکی استخوان است.

دکترای تخصصی طب سالمندان با اشاره به اینکه پوکی استخوان اختلال متابولیک شایع دوران سالمندی است، گفت: این اختلال که معمولا از میانسالی آغاز می‌شود و در سالمندی به بیشترین حد خود می‌رسد، با کاهش تراکم استخوانی و تخریب بافت استخوانی همراه است که در نهایت منجر به نازک شدن استخوان و شکستگی در دوران سالمندی می‌شود.

دلبری افزود: با توجه به اینکه 90 درصد میزان کلسیم بدن هر انسان در استخوان و 10 درصد آن در بافت نرم بدن موجود است، لذا با کاهش کلسیم، استخوان‌ها آسیب پذیر می‌شوند.

وی در بیان اهمیت پوکی استخوان در کیفیت زندگی سالمندان، گفت: شایعترین شکستگی‌ها در اثر پوکی استخوان بوجود می‌آیند و 25 درصد شکستگی‌های لگن و ران منجر به مرگ سالمندان می‌شود. شکستگی استخوان در دوران سالمندی که ممکن است در اثر افتادن از بلندی هم نباشد، با روند کند درمان همراه است و استخوان‌ها براحتی جوش نمی‌خورد ضمن اینکه کوتاه قدی و خمیدگی افراد سالمند در اثر مشکلات استخوانی بوجود می‌آید.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی با اشاره به اینکه 80 درصد پوکی استخوان در زنان و 20 درصد در مردان دیده می‌شود، افزود: تحقیقات نشان می‌دهند، خطر مرگ و میر ناشی از پوکی استخوان در زنان، چهار برابر سرطان رحم است، که کاهش هورمون‌های زنانگی و زایمان‌های زیاد با فاصله زمانی کمتر از سه سال، از جمله علل اصلی پوکی استخوان در زنان است.

وی همچنین استعمال دخانیات، مصرف برخی از دارو‌ها مانند کورتون‌ها و ابتلا به بعضی بیماری‌ها مانند پرکاری تیروئید و دیابت را از علل عمومی ابتلا به پوکی استخوان عنوان کرد.

دلبری با تاکید بر پیشگیری از پوکی استخوان، از سنین کودکی تا حدود 30سالگی، و نقش مهم تغذیه در این امر، مصرف مواد غذایی دارای کلسیم مانند شیر و فرآورده‌های لبنی، انواع کلم، بادام، فندوق، کنجد و سبزی جعفری، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C.، و در صورت نیاز و با تجویز پزشک، مصرف مکمل‌های غذایی – دارویی، را برای پیشگیری از پوکی استخوان، توصیه کرد.

رئیس مرکز تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گفت: درحالی که نیاز روزانه هر انسان به کلسیم بین 800 تا 1200میلی گرم در روز است و هر لیوان شیر کم چرب، 300 میلی گرم کلسیم دارد، لذا مصرف شیر و فرآورده‌های لبنی در پیشگیری از پوکی استخوان بسیار حائز اهمیت است.

دلبری افزود: علاوه بر مصرف مواد غذایی پر کلسیم مانند شیر و فرآورده‌های لبنی، جذب ویتامین D. از طریق تابش مستقیم آفتاب به اندام‌های فوقانی و تحتانی بدن به مدت 15 تا 20 دقیقه در روز و حداقل سه روز در هفته، و فعالیت بدنی و انجام حرکات ورزشی مانند پیاده روی به مدت 30 دقیقه در روز، می‌تواند در پیشگیری از پوکی استخوان موثر باشد.

رئیس مرکز تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گفت: دوران سالمندی که با کم تحرکی و کاهش میزان کلسیم بدن همراه است، پوکی استخوان را به بالاترین حد خود در این سنین می‌رساند، لذا به سالمندان توصیه می‌شود، تا جایی که ممکن است استقلال زندگی خود را حفظ کنند، فعالیت و تحرک داشته باشند چرا که فعالیت بدنی همانطور که مانع پوکی استخوان می‌شود، از خیلی مشکلات و اختلالات دوران سالمندی جلوگیری می‌کند و در بهبود کیفیت زندگی و ارتقای سلامتی آنان موثر است.