آشنایی عوامل موثر بر آلزایمر

دکتر رضا ملک‌زاده در افتتاحیه اولین دوره آموزشی پروژه کشوری راه‌اندازی کلینیک‌های اختلالات شناخت و حافظه با تاکید بر اینکه در کشور اپیدمی بزرگ آلزایمر را خواهیم داشت، افزود: از هر 20 انسان بالای 60 سال و از هر 5 نفر بالای 80 سال یکی از آنها مبتلا به آلزایمر است.

وی ادامه داد: بر اساس آمارهای حداقلی در سال 2015 در ایران 250 هزار نفر مبتلا به آلزایمر هستند که اگر بخواهیم این عدد را بپذیریم، هزینه نگهداری این تعداد نیم درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) را می‌طلبد که این میزان هزینه‌های مستقیم است و اگر هزینه‌های غیر مستقیم را به آن اضافه کنیم، چندین برابر خواهد شد.

ملک زاده با تاکید بر اینکه دمانس (زوال عقل) بار سنگینی بر دوش نظام سلامت کشور تحمیل می‌کند، ادامه داد: این بیماری به دلیل تغییر نقشه سلامت در ایران است و از سوی دیگر به دلیل نبود ابزارهای مناسب تحقیقاتی، محدودیت‌هایی را در حوزه‌های تحقیقاتی و تشخیصی ایجاد کرده است.

معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه همه ریسک فاکتورهایی که باعث بروز دمانس می‌شوند، در کشور وجود دارد، خاطر نشان کرد: با افزایش امید به زندگی در کشور عواملی چون فشار خون و دیابت و متعاقب آن دمانس در کشور به شدت افزایش یافته است.

وی با اشاره به مطالعات وسیعی که در کشور اجرایی شده است، خاطر نشان کرد: این مطالعات در سال 2016 بر روی 30 هزار فرد شهری و روستایی در سنین 18 تا 70 سال انجام شد و نتایج آن نشان داد که 10 درصد مردم مبتلا به دیابت هستند، 27 درصد مردم قند بالای 150 دارند؛ از این رو تا 15 سال آینده 30 درصد ایرانی‌ها به دیابت مبتلا هستند.

به گفته این محقق، بیماری دیابت منجر به بروز بیماری‌های کلیوی، قلبی و آلزایمر خواهد شد.

ملک زاده اضافه کرد: نتایج این تحقیقات در زمینه فشار خون نشان داد 27 درصد افراد 18 سال به بالا فشار خون دارند و این میزان برای افراد بالای 60 سال به 55 درصد می‌رسد.

وی با تاکید بر اینکه علاوه بر آن 27 درصد ایرانی‌ها دارای چربی خون بالا هستند و 95 درصد ایرانی‌ها تحرک بدنی لازم را ندارند، خاطرنشان کرد: 30 درصد ایرانی‌ها چاق و 40 درصد ایرانی‌ها دارای وزن بالا هستند.

معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه در کشور درمانی برای دمانس نداریم و تنها روش‌هایی برای جلوگیری از پیشرفت بیماری را داریم، گفت: درمان فشار خون و دیابت باید قبل از بروز دمانس باشد؛ چراکه بعد از ابتلا به این بیماری، کنترل فشار خون و دیابت موثر نخواهد بود.

وی افزایش سن را از جمله ریسک فاکتور بروز بیماری دمانس نام برد و افزود: بر این اساس پیشنهاداتی را می‌توان برای حفاظت از مغز و پیشگیری از زوال عقل مطرح کرد که یکی از آنها این است که باید شیوه زندگی در جامعه اصلاح شود و در این راستا باید به مسایل اجتماعی و ذهنی بیشتر پرداخته شود.

ملک زاده فعالیت بدنی را از دیگر موارد پیشگیری از دمانس نام برد و یادآور شد: در حال حاضر جمعیت شهرها به 70 درصد رسیده، ولی هنوز پیست امن برای دوچرخه‌سواری ایجاد نشده است.

وی با تاکید بر مصرف غذاهای سالم، ادامه داد: در این راستا حتی در روستاها رژیم غذایی سالم مشاهده نمی‌شود.

ملک زاده خواب کافی، عدم مصرف سیگار و دخانیات را از دیگر عوامل موثر در حفظ سلامتی ذکر کرد و ادامه داد: در حال حاضر مصرف تریاک بالا است و نتایج مطالعات نشان می‌دهد یکی از موارد تشدیدکننده دمانس مصرف تریاک است و 10 درصد افراد بالای 40 سال تریاک مصرف می‌کنند.

معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کم شدن قدرت شنوایی را از دیگر عوامل بروز آلزایمر دانست و خاطرنشان کرد: علاوه بر آن «تنهایی» بزرگترین ریسک فاکتور بروز آلزایمر است و این در حالی است که امروز رفت و آمدهای خانوادگی کم شده است.

وی به بیان روش‌های مراقبتی در خصوص دمانس و آلزایمر پرداخت و گفت: تشخیص زودهنگام یکی از الزامات ما است که در این راستا نیاز به تربیت نیروهای متخصص سالمندی داریم که اقدامات در این زمینه آغاز شده است و باید این فعالیت‌ها تقویت شوند.

ملک زاده ارتقای آگاهی جامعه را از دیگر اقدامات نام برد و تاکید کرد: در آینده یک سوم جمعیت کشور مبتلا به دیابت هستند، از این رو باید علاوه بر تقویت نظام مراقبتی در کشور، خانه‌های بهداشت و مراکز سلامت در جهت کمک به سالمندان تقویت شود.

معاون وزیر بهداشت همچنین از آمادگی این وزارتخانه برای همکاری با مراکز برای انجام پژوهش در حوزه‌های پیشگیری از دمانس و آلزایمر خبر داد.