پس از اصلاح قوانین در سال 1392 نه تنها زوجین بدون فرزند و دارای فرزند می‌توانند کودکی را به فرزندخواندگی بگیرند بلکه دختران و زنان بدون شوهر، درصورتی‌که حداقل سی سال سن داشته باشند، منحصراً حق سرپرستی دختران را می‌توانند داشته باشند.
تمام کودکان و نوجوانان نابالغ و افراد بالغ زیر 16 سال که به تشخیص دادگاه، عدم رشد و نیاز آن‌ها به سرپرستی احراز شود را مشروط بر موارد زیر می‌توان به فرزندخواندگی سپرد:
1. امکان شناخت هیچ‌یک از پدر، مادر و جد پدری آن‌ها وجود نداشته باشد؛
2. پدر، مادر، جد پدری و وصی منصوب از سوی ولی قهری آن‌ها در قید حیات نباشد؛
3. افرادی که سرپرستی آن‌ها به موجب حکم مراجع صلاحیت‌دار به سازمان سپرده شده و تا زمان 2 سال از تاریخ سپردن آن‌ها به سازمان، پدر، مادر، جد پدری یا وصی منصوب از سوی ولی قهری برای سرپرستی آن‌ها مراجعه نکرده باشند؛
4. هیچ‌یک از پدر، مادر، جد پدری یا وصی منصوب از سوی ولی قهری صلاحیت سرپرستی را نداشته باشند و به تشخیص دادگاه صالح این امر حتی به ضم امین یا ناظر نیز حاصل نشود.
در شرایط خاص کودکانی را به دختران مجرد می‌دهیم
پس از اصلاح قوانین در سال 1392 نه تنها زوجین بدون فرزند و دارای فرزند می‌توانند کودکی را به فرزندخواندگی بگیرند بلکه دختران و زنان بدون شوهر، درصورتی‌که حداقل سی سال سن داشته باشند، منحصراً حق سرپرستی دختران را می‌توانند داشته باشند. محمد نفریه، مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور در گفت‌و‌گو با خبرنگار مهرخانه در مورد وضعیت دختران مجردی که خواهان فرزندخوانده هستند، تصریح کرد: سپردن فرزند به این گروه، در اولویت دوم قرار دارد و موارد پراکنده‌ای از دختران مجرد در کشور خواهان فرزندخوانده هستند. براساس قانون، پدر و مادر بدون فرزند در اولویت اول قرار دارند. دختران مجرد بالای 30 سال در اولویت دوم و پدر و مادر دارای فرزند در اولویت سوم هستند. علاوه بر آن کسانی که کودک را پیدا کنند، در اولویت اول قرار می‌گیرند. در شرایط خاص سرپرستی کودکان را به دختران مجرد می‌دهیم. نمی‌توانیم سپرستی تمام کودکان را به دختران مجرد بدهیم. تعدادی از کودکان بهزیستی سن‌شان بالاتر می‌رود، محدودیت‌هایی دارند یا بیماری‌های خاصی دارند که آن‌ها را به فرزندخواندگی دختران مجرد می‌سپاریم.
شرایط نگهداری کودک پس از ازدواج
او درباره ادامه فرزندخواندگی پس از ازدواج این دختران تصریح کرد: ازدواج این دختران در قوانین و آیین‌نامه‌ها پیش‌بینی شده است. اگر فرد پس از ازدواج تصمیم بر ادامه سرپرستی داشته باشد، همسرش هم باید مدارک ارائه دهد و اگر شرایطش را داشت، فرزندخوانده هر دو می‌شود. اگر پدر شرایطش را نداشت، کودک به بهزیستی برمی‌گردد.
دختری که درآمد و بیمه ندارد، نمی‌تواند کودکی را به فرزندخواندگی بپذیرد
نفریه درباره مسائل مالی دخترانی که سرپرستی کودکی را می‌پذیرند، گفت: این دختران به لحاظ مالی بررسی می‌شوند. شرایط پایه‌ای برای تمام مراجعه‌کنندگان پذیرش فرزند وجود دارد. این افراد باید شاغل و بیمه‌شده باشند و درآمد داشته باشند. زنی که درآمد و بیمه ندارد، نمی‌تواند کودکی را به فرزندخواندگی بپذیرد. مطابق قانون کسانی می‌توانند متقاضی شوند که از پس هزینه‌های نگهداری فرزند و تربیت او برآیند. حتی در بندهایی از قانون، پیش‌بینی شده که یا اموالی را به نام کودک کنند یا تعهد یک‌سوم اموال دهند. میزان این اموال را قاضی طبق دارایی فرد مشخص می‌کند. علاوه بر آن می‌توانند خود را به نفع فرزند، بیمه عمر یا بیمه آتیه کنند. برآمدن از پس هزینه یک فرزند، یکی از شروط عام است. همان‌طور که باید سوء‌پیشینه و اعتیاد نداشته باشند.
مدیرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور با اشاره به تغییرات قانونی ایجادشده در موضوع فرزندخواندگی اظهار کرد: در گذشته به دختران مجرد فرزندخوانده نمی‌دادند. قانون قبلی برای سال 1353 بود. قانون جدید در سال 1392 به تصویب مجلس رسید و در سال 94 آیین‌نامه این قانون توسط هیأت وزیران تصویب و تقریباً اجرایی شده است. از آن سال به بعد دختران مجرد نیز می‌توانند صاحب فرزندخوانده شوند.
