نرخ ابتلا به بیماری های کبدی طی سال های گذشته روند رو به رشدی را دنبال کرده است. بنابر آمار و ارقام ارائه شده توسط موسسات و سازمان شناخته شده، بیماری های کبدی یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در نقاط مختلف جهان محسوب می شوند.
عملکرد درست کبد برای سلامت انسان حیاتی است. از جمله وظایف کبد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
پاکسازی خون از طریق سوخت و ساز الکل، داروها (تجویزی و غیر تجویزی)، و خنثی سازی مواد سمی.
تولید پروتئین های ضروری، از جمله آنهایی که از لخته شدن خون جلوگیری می کنند، مسیرهای انتقال و تحویل مواد مغذی در خون را باز می کنند، و پروتئین هایی که عفونت را دفع می کنند.
تولید کلسترول و تبدیل آن به مواد ضروری مورد استفاده بدن انسان.
تنظیم تامین انرژی از طریق تولید، ذخیره و تحویل گلوکز به بدن و مغز.
تنظیم تعادل هورمون ها، از جمله آنهایی که از غدد آدرنال و تیروئید ترشح می شوند.
دلایل بالقوه آسیب کبد متعدد هستند و شامل وراثت (به عنوان مثال، استعداد ژنتیکی)، بیماری های کبدی بلند مدت (به عنوان مثال، سیروز کبدی)، و مواجهه بلند مدت با مواد سمی می شوند.
درک و شناسایی نشانه های بالقوه آسیب کبد به منظور حفظ سلامت و تندرستی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
خستگی
مطالات مختلف نشان داده اند که خستگی مزمن و تخلیه انرژی از نشانه های شایع آسیب کبدی محسوب می شوند. متخصصان پزشکی بر این باورند که خستگی مرتبط با کبد و فرسودگی یک محصول جانبی تغییرات عصبی‌شیمیایی در مغز و عدم تعادل های هورمونی است.
تشدید احساس خستگی و فرسودگی می تواند در نتیجه سطوح افزایش یافته محصولات جانبی سمی در خون شکل بگیرد زیرا کبدی که از عملکرد درست بی بهره است قادر به نابودی آنها نیست.
پوست خشک یا تحریک شده
پوست تحریک شده و خارش‌دار که به نظر شرایطی پایدار می رسد، یکی دیگر از نشانه های بالقوه آسیب کبدی است. پوست بدن ما از طریق انتقال مایعات در سراسر بدن نیازمند رطوبت است. هنگامی که این مایعات به اندازه کافی تامین نمی شوند، تغییر ظاهر پوست چندان غیر معمول نخواهد بود. این شرایط می تواند قرمزی دست ها یا پاها، زرد شدن غشاهای مخاطی یا پدیدار شدن لکه های غیر قابل توضیح در مناطق مشخصی از بدن را شامل شود.
درد شکم
اگر کبد آسیب دیده باشد، احساس درد در اطراف ناحیه شکم نشانه ای شایع است. بیماران این درد را اغلب تیر کشنده یا ضربان‌دار توصیف می کنند و این نشانه ای است که بهبودی آن تنها از طریق درمان منبع مشکل ممکن می شود.
استفاده طولانی مدت از برخی انواع داروهای تجویزی یا داروهای بی نیاز از نسخه پزشک می تواند به آسیب کبدی بلند مدت منجر شود.
تهوع یا استفراغ
همان گونه که پیش‌تر نیز اشاره شد، یکی از عملکردهای اصلی کبد سم زدایی و کمک به خروج مواد سمی از بدن است. اگر عملکرد سم زدایی کبد با اختلال مواجه شود، پدیدار شدن برخی مشکلات از جمله تغییرات ناگهانی در گوارش و سوخت و ساز جای شگفتی ندارد.
کبد اندام بزرگی در دستگاه گوارش انسان محسوب می شود و از این رو، هر گونه بیماری مرتبط با آن می تواند به مشکلات گوارشی منجر شود. تهوع و استفراغ مکرر به واسطه تجمع سمومی شکل می گیرد که کبد توانایی از بین بردن آنها را ندارد.
کبودی
یکی از مهم‌ترین وظایف کبد کمک به تولید آنزیم های پروتئینی ضروری است. یک دسته از آنزیم های پروتئینی به جلوگیری از لخته شدن خون کمک می کنند. هنگامی که این مکانیسم انعقاد خون دچار اختلال می شود بروز تغییراتی در ظاهر پوست شایع است. هنگامی که کبد تولید پروتئین های ضروری برای لخته شدن خون را کند یا متوقف می کند، انسان به راحتی با کبدی یا خونریزی مواجه خواهد شد.
تورم شکم
بنابر گزارش کلینیک مایو، آسیب کبدی جریان عادی خون به اندام ها را مختل می کند که فشار در رگ های اطراف را افزایش می دهد. از جمله این رگ ها آنهایی هستند که مسئولیت انتقال خون از طحال و روده به کبد را بر عهده دارند. اختلال در این فرآیند موجب افزایش شدید فشار خون می شود که این شرایط به نام پرفشاری ورید باب شناخته می شود.
پر فشاری ورید باب موجب تجمع مایع در اطراف شکم می شود و این شرایط به نام آسیت یا آب آوردگی شکم شناخته می شود. آسیت ممکن است در نتیجه ناتوانی کبد برای تولید پروتئین های خونی نیز شکل بگیرد.
بیماری زردی
مشکلات کبدی می تواننند موجب تغییر رنگ چشم ها و پوست شوند. این تغییر رنگ به دلیل تجمع رنگدانه صفراوی به نام بیلی‌روبین شکل می گیرد.
رنگ زرد پوست یا چشم ها به نام بیماری زردی یا یرقان شناخته می شود. جدا از تغییر ظاهر چشم، بیماری زردی می تواند موجب نشانه های دیگری از جمله تیره شدن ادرار، خارش در تمام بدن، و اختلال شناختی شود.
خبر خوب این است که در صورت درمان درست، کبد اندامی بسیار انعطاف پذیر و با قابلیت سازگاری بالا محسوب می شود و اغلب قادر به بهبودی خود است. زیر نظر پزشک، بیشتر بیماری های مرتبط با کبد روند درمان را به خوبی طی می کنند.
