رفع عطش از چالش‌های همیشگی روزه داران بوده و هست. هر چه باشد دو سوم از بدن انسان را آب تشکیل می‌دهد و در روز‌های گرم و طولانی روزه داری باید برنامه مناسبی برای تامین این نیاز حیاتی بدن داشته باشید. در مطلب پیش رو توصیه‌هایی از آداب آب نوشیدن در ماه مبارک رمضان و راهکار‌هایی برای رفع عطش از منابع طب ایرانی را برایتان آورده‌ایم.
با آب سرد در افطار خداحافظی کنید
نوشیدن آب سرد در وعده افطار باعث انقباض دستگاه گوارش و درد معده می‌شود. همچنین زیاد خوردن آب، اشتهای شما را کور می‌کند و دیگر جایی برای خوردن غذا ندارید؛ بنابراین بدنتان با کمبود انرژی مواجه می‌شود. هنگام افطار بهتر است از شیر ولرم همراه با مواد دارای قند طبیعی مانند خرما، عسل یا انگور شیرین استفاده کنید تا هم آب بدنتان تامین شود و هم قند خونتان بالا و پایین نرود. نوشیدن چای کمرنگ هم گزینه بدی نیست، اما دقت کنید که فقط مجاز به نوشیدن چای کمرنگ هستید. چون چای پررنگ به شدت مدر است و باعث می‌شود مقدار بیشتری از آب بدن دفع شود.
۸ لیوان آب از افطار تا سحر
در وعده افطار از خوردن غذا‌های سفت و کبابی پرهیز داشته باشید. کمی فرنی یا سوپ رقیق برای افطار بسیار مناسب است. با مصرف این غذاها، با یک تیر دو نشان زده اید؛ هم سیر شده اید و هم آب و املاح مورد نیاز بدنتان را تامین کرده اید. به فاصله یک ساعت بعد از افطار سعی کنید نوشیدن آب را شروع کرده و تا وقت خواب حدود ۶ تا ۸ لیوان آب و مایعات خنک بنوشید. دقت کنید که لازم نیست همه مایعات مورد نیاز بدنتان را با آب تامین کنید. بدن شما در ساعات روزه بودن، املاح و ویتامین‌هایی را از دست می‌دهد که برای تامین آن‌ها بهتر است از میوه ها، آب میوه‌های طبیعی و نوشیدنی‌هایی مثل دوغ کم نمک استفاده کنید. شربت آبلیمو، خاکشیر، تخم شربتی، سکنجبین و شربت‌های سنتی هم برای برای کاهش تشنگی بسیار مفیدند. در روز‌های ماه رمضان تا جایی که می‌توانید دور قهوه و نوشابه را خط بکشید، چون همه این نوشیدنی‌ها باعث افزایش تشنگی می‌شوند.
معجزه عرقیجات گیاهی
بعد از افطار از نوشیدن عرقیجات سنتی غافل نشوید. عرق کاسنی و عرق بیدمشک بهترین عرقیاتی هستند که می‌توانند عطش شما را کم کنند. طبع هر دو این گیاهان سرد و‌تر است و بدنتان را خنک می‌کنند. کاسنی علاوه بر افزایش میزان تحمل بدن در برابر گرما، باعث پاک‌سازی کبد می‌شود و عرق بیدمشک هم به جز خنک کردن، آرام بخش و مقوی قلب است. عرق شاه تره یکی دیگر از عرقیات خنک کننده است که با طبع سرد و مرطوبش کمک می‌کند حرارت بدنتان را کاهش دهید.
خاکشیر و تخم شربتی هم خنک کننده و ضد عطش هستند و می‌توانند آب را در دانه‌های خود نگه دارند و به تدریج آن را در روده آزاد کرده و به بدن برسانند. در نتیجه نیاز بدن را به مدت طولانی‌تر نسبت به آب تامین می‌کند. از بین دمنوش‌های ضد عطش هم، دم کرده برگ خشک نعناع یک دمنوش ضدعطش است. به خصوص اگر آن را با عسل و آبلیمو مخلوط کنید در افطار تا سحر موجب رفع تشنگی شما خواهد شد. دم کرده لیمو عمانی با گل گاو زبان و نبات هم می‌تواند علاوه بر رفع تشنگی، باعث آرامش و خواب مناسب در شب شود.
فیبر بیشتر، تشنگی کمتر
یکی از راه‌های مقابله با تشنگی در ماه مبارک رمضان مصرف میوه و سبزی فراوان است که علاوه بر مقاومت بیشتر در مقابل تشنگی، به دلیل داشتن فیبر، سرعت حرکت مواد غذایی را کاهش داده و سبب می‌شود دیرتر احساس گرسنگی کنید. همچنین فیبر در روده شما به تدریج آب خود را از دست می‌دهد و برای مدت طولانی تری مانع از خشکی بدن شما می‌شود. در واقع فیبر مثل یک تکه اسفنج آب زیادی را به خود جذب می‌کند و بدن می‌تواند دخیره آب داشته باشد. مصرف میوه هنگام سحر، علاوه بر مقاومت بیشتر در مقابل تشنگی، باعث رفع مشکل یبوست هم می‌شود. اگر چندان اهل خوردن میوه‌ها نیستید، از آب میوه طبیعی استفاده کنید. بهتر است که پوره میوه را هم در آبمیوه بریزید تا فیبر آن به بدنتان برسد. خربزه، هندوانه، طالبی، شیرموز، شیرتوت فرنگی، اسموتی سیب و... همه گزینه‌های بسیار خوبی هستند. خربزه تنها ۲۰ دقیقه نیاز دارد تا هضم شود و از این نظر مقام اول را بین میوه‌ها دارد. هندوانه را می‌توانید با دانه هایش مخلوط کنید که حاوی منیزیم، منگنز، فسفر، روی، آهن، پتاسیم و مس است.
با غذایتان یا پیش و بعد از سحری و افطاری سالاد کاهو یا سالاد شیرازی بخورید. مصرف کاهو به دلیل داشتن آب و فیبر فراوان بسیار موثر اس و خیار هم علاوه بر طبع خنکی که دارد، میوه پر آبی است و مصرف آن با آبلیمو می‌تواند به خنک شدن بدن و تامین آب مورد نیازتان در طول روز کمک کند.
مصرف ادویه را کاهش دهید
ممکن است در وعده افطار ولع خوردن غذا‌های پرکالری مثل کوکو و کتلت یا برنج چرب و سنگین را داشته باشید، اما تا اگر می‌خواهید تشنه نشوید، از خوردن مواد غذایی تند، پر ادویه، شور و سرخ کرده خودداری کنید. بادمجان، کله‌پاچه و سیراب و شیردان هم اگرچه خیلی خوشمزه و وسوسه انگیزند، اما باعث تشنگی زیاد می‌شوند. پس آن‌ها را در سحر میل نکنید. برخی مواد غذایی و شیرینی‌های مصنوعی مانند زولبیا و بامیه، غلظت مایعات بدن را افزایش می‌دهند و در نتیجه احساس تشنگی خواهید کرد. توصیه می‌کنیم برای پیشگیری از افزایش غلظت مایعات بدن از قند‌های گیاهی مانند خرما به جای زولبیا و بامیه استفاده شود. سوسیس و کالباس، غذا‌های سرخ کرده، غذا‌های کنسروی، غذا‌های خیلی شیرین و غذا‌هایی که دارای رب گوجه فرنگی و ادویه هستند هم باعث افزایش تشنگی می‌شوند.
قانون آهسته و پیوسته را رعایت کنید
خیلی‌ها برای کاهش حس تشنگی در طول روز، تا جایی که جا دارند بعد از سحری شان آب می‌نوشند. اما باید بدانید که نوشیدن آب زیاد در هنگام سحر نه تنها تأثیری در پیشگیری از تشنگی ندارد بلکه باعث رقیق شدن اسید معده و مشکل در هضم غذا و نفخ هم می‌شود. از سوی دیگر بدن در صورت نوشیدن آب بیش از حد، مقدار اضافی را دفع می‌کند و همین باعث دفع بیشتر املاح و ضعف کردن شما قبل از رسیدن به نیمه روز می‌شود؛ بنابراین اگر می‌خواهید دچار معده درد، نفخ، یبوست، از دست دادن املاح و ضعف و بی حالی در طول روز نشوید، سعی کنید آب مورد نیاز بدنتان را در فاصله میان افطار تا سحر به تدریج و از طریق مصرف آب و میوه‌های آب دار تأمین کنید.
