هنر گفتگو یکی از مهمترین هنر‌ها و مهارت‌هایی می‌باشد که هر شخص باید آن را به طور کامل فرا گیرد. نحوه‌ی گفتگو و سخن گفتن شخصیت شما را به دوستان، آشنایان، مربیان، کارفرمایان و همکارانتان معرفی می‌کند و به عبارتی دیگر نحوه سخن گفتن شما نشان دهنده شخصیت وجودی شما است.
گفتگو با خانواده، دوستان، همکاران و به طور کلی گفتگو با دیگران، باید‌ها و نباید‌هایی دارد که اگر به آن‌ها عمل کنیم، ارتباطات موفق‌تری خواهیم داشت.
زمانی که پای صحبت کردن به میان می‌آید، ناخودآگاه استرس در وجود افراد ریشه می‌دواند. گاهی اوقات خیلی از افراد بر این باور هستند که نمی‌توانند حرف بزنند. در حالی که این تنها نتیجه تلقینات آن‌ها است و چه بسا چنین افرادی وقتی شروع به صحبت می‌کنند، دیگران مجذوب و متحیر سخنان آن‌ها می‌شوند.
هما بهمنی روانشناس خانواده و استاد دانشگاه درباره قوانین ازدواج گفت: گفتگو کردن یک هنر و مهارتی است که باید آموخته شود. شاخص سلامتی یک رابطه، نحوه‌ی صحبت کردن افراد با یکدیگر است. خانواده‌ی سالم باید روزانه ۱۵۰۰ کلمه با یکدیگر صحبت کنند. ولی خانواده ناسالم بین ۵۰ تا ۱۵۰ کلمه حرف می‌زنند.
بهمنی درباره عواملی که باعث می‌شود که خانواده ناسالم شود،گفت: خانواده‌های ناسالم خانواده‌هایی هستند که افراد، خودسانسوری می‌کنند. به این دلیل که اعضای خانواده زمانی که مشکلاتشان را بیان می‌کنند، تحقیر، تخریب و سرزنش می‌شوند و ترجیح می‌دهند که خودشان به تنهایی مشکلات را حل کنند.
وی ادامه داد: اولین اصلی که در خانواده وجود دارد این است که اگر خانواده، اشتباهی از یکدیگر دیدند، کمک کنند که این نقطه ضعف تبدیل به نقطه‌های رشد افراد شود. به این معنا که هرگز از راه سرزنش و رو در رو ایستادن و مقابله کردن استفاده نکنند. بلکه در کنار یکدیگر باشند تا به نتیجه مطلوب برسند. به عبارتی هر فرد به سهم خود در خانواده، باید انیس و مونس باشد. خانواده باید آهنربا باشد و کشش داشته باشد.
این روانشناس یکی از راه‌های دیگری که می‌توان در خانواده گفت و شنود را افزایش داد گفت: باید زبان عشق همسر و فرزند را یاد گرفت. همه افراد مانند کارت بانکی یک رمز عبور دارند و قدیمی‌ها به رمز ورود افراد، رگ خواب می‌گفتند. یاد گرفتن رمز ورود کار سخت و پیچیده ای نیست از خود فرد می‌توان پرسید.
وی ادامه داد: برای کشف رمز ورود، زوجین در یک دفترچه خط قرمز‌ها و آن چیز‌هایی که باعث ناراحتی، نگرانی و خوشحالی خود و همسرشان می‌شود را یادداشت کنند. زوجین در دفترچه یادداشت یک ستون برای مواردی که خوشحالشان می‌کنند و یک ستون دیگر مواردی که ناراحتشان می‌کنند را اختصاص دهند. بعضی از زوجین به خودآگاهی نرسیدند و خط قرمز‌های خود را نمی‌دانند.
وی تاکید کرد: زوجین مواظب باشند در مشاجره ها، حل اختلافات و گفتگو روی خط قرمز‌ها و مناطق ممنوعه یکدیگر نروند. این نکته بسیار حائز اهمیت است که زبان عشق و عاطفی همسر، فرزند واعضای خانواده را به کمک خودشان به دست آوریم.
بهمنی برای نگهداری و مراقبت از رابطه یک شاه کلیدی را عنوان کرد: هر زمانی که افراد می‌خواهند حرفی را به طرف مقابل بگویند، ابتدا یک سوال از خود بپرسند، اگر این حرف را بزنم رابطه عمیق تر، صمیمی‌تر و گرم‌تر می‌شود و یا بالعکس رابطه زخمی می‌شود. همین‌سوال ساده اگر قبل از گفتن حرف به طرف مقابل مزه مزه و از خود پرسیده شود، بسیاری از اختلافات، مشاجرات و عصبانیت پیشگیری می‌شود.
قوانین گفتگو
وی اولین قانون در مکالمه و گفتگوی بین زوجین را چشم در چشم دانست وگفت: زوجین به هیچ عنوان برای حل مشکل از مکالمه تلفنی و یا پیامکی استفاده نکنند. زبان بدن موقع گفتگو بسیار تاثیر گذار است. یادمان باشد زمانی که گفتگو می‌کنیم می‌خواهیم مشکلی را حل کنیم نه این که مشکل دیگری را اضافه کنیم. زوجین مراقب نگریستن، نشستن و زبان بدن در گفتگو باشند.
این روانشناس در مورد دومین قوانین گفت: زوجین وقت مناسبی برای گفتگو انتخاب کنند. در یک محیط آرام و زمانی که در آرامش هستند با یکدیگر صحبت کنند. نکته مهم این است که زمان گفتگو برای حل مشکل، طولانی نشود. زیرا مغز خسته می‌شود و به جر و بحث منتهی می‌شود.
بهمنی درباره سومین قانون گفت: زوجین درباره یک موضوع گفتگو کنند و همه مشکلات را در آن یک جلسه حل نکنند.
این روانشناس چهارمین قانون را قطع نکردن حرف دیگری دانست و گفت: زمانی که طرف مقابل صحبت می‌کند باید فرد سکوت کند و بگذار حرف طرف مقابل تمام شود.
وی درباره پنجمین قانون بیان کرد: زوجین باید تن صدای خود را کنترل کنند و به محض این که صدا بالا رفت این پیش درآمد این است که به مرحله عصبانیت رسیده و همان جا باید گفتگو را قطع کنند.
این روانشناس ششمین قانون را، گفتگوی محترمانه دانست و گفت: اگر در هر رابطه‌ای ادب و احترام وجود داشته باشد، رابطه تضمین صد در صدی خواهد داشت. رابطه‌ای که ادب و احترام رعایت نشود، سر ۶ ماه شکاف ایجاد می‌شود.
وی گفت: در گفتگو زاویه دار صحبت نکنیم یعنی تیکه به یکدیگر نیندازیم و گوشه و کنایه و تحقیر نکنیم. یادمان باشد نوک کنایه آنقدر تیز است که هر رابطه صمیمی و عاشقانه را می‌برد.
مشکل در صحبت کردن یکی از مسائل و مقوله‌های اصلی و مهم در حوزه رشد فردی و فن بیان می‌باشد که اغلب افراد متاسفانه دچار آن هستند. صحبت کردن اولین و مهمترین راه ارتباطی هر فرد با سایر افراد می‌باشد، به همین دلیل است که مدام بر اهمیت این موضوع تاکید داریم.
از جمله مهمترین نکاتی که در روابط زوجین وجود دارد این است که گفتگو و معاشرت بین آن‌ها باید قوانینی داشته باشد که به نفع هر دو باشد و موجب شود که گفتگو به سمت و سویی ثمر بخش حرکت کند.
زمانی که به شیوه‌ای مثبت یعنی با تمرکز بر راه حل درباره‌ی مشکلات صحبت می‌کنیم کلماتی که به کار می‌بریم با حالتی که تمرکزمان بر مشکل است کاملا فرق دارد. در حالت اول حل مشکلات بسیار محتمل‌تر و آسان‌تر است؛ بنابراین روش درست در حل مشکلات این است که از کلمات و جملاتی استفاده کنیم که فرد مقابل را ترغیب به گفتگو کنیم.
