نخستین رویداد رقابتی تولید انیمیشن با محوریت زندگی و سیره اخلاقی سپهبد شهید قاسم سلیمانی به همت شتابدهنده «رضوان» و مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، معاونت فضای مجازی صداوسیما، مرکز پویانمایی صبا و شبکه کودک طی روزهای سه‌شنبه ۱۵ تا پنجشنبه ۱۷ بهمن‌ماه و اختتامیه آن روز جمعه ۱۸ بهمن‌ماه در سالن آمفی تئاتر جهاد دانشگاهی دانشگاه شریف برگزار شد.
اخبار فرهنگ و هنر - اسدالله دیانتی دبیر این رویداد از دستاوردهای این جشنواره و برنامه‌ریزی برای ادامه راه در این زمینه می‌گوید.
* نخستین رویداد رقابتی تولید انیمیشن با چه اهدافی برگزار شد؟
رویدادهای رقابتی انیمیشن یکی از برنامه‌های شتابدهنده رضوان است که به نوعی می‌توان آن را درگاه ورودی شتابدهنده رضوان معرفی کرد. اگر چه شتابدهنده‌ها درگاه‌های متنوعی را طراحی می‌کنند اما یکی از مهم ترین روش‌های ورود توسط تیم‌های خلاق، حضور در رویدادهای رقابتی است.
البته رویکرد شتابنده رضوان تنها معطوف به انیمیشن نیست و حوزه‌های دیگری مانند بازی‌های رایانه‌ای و زنجیره ارزش در حوزه فرهنگی و هنری را هم شامل می‌شود. ما برای اولین بار این رویداد را طراحی کردیم و مزیت‌های زیادی برای تیم‌های شرکت‌کننده در نظر گرفتیم. یکی از مهمترین اتفاقات این بود که همه تیم‌ها را از نظر عملی پیش از شروع رویداد و حتی ارائه ایده، بررسی کردیم. مزیت دیگر این بود که تیم‌ها یک تجربه تولید صنعتی داشته باشند. ضمن اینکه سطح توانایی و ظرفیت کاری تیم‌ها به حامیان و سفارش دهندگان رویداد، معرفی می‌شوند و این باعث می‌شود تا سفارشات دیگری را هم دریافت کنند. با توجه به اینکه بخش زیادی از تولیدات انیمیشن توسط سازمان‌ها و ارگان‌ها سفارش داده می‌شود، ما با این زمینه‌ای که فراهیم کردیم تیم‌های برتر و کاربلد را به سازمانهای دولتی و غیردولتی برای تولید محتوا معرفی می‌کنیم.
در جریان ترور ناجوانمردانه شهید سلیمانی جامعه تشنه شنیدن و دانستن درباره زندگی و سیره اخلاقی این شهید بزرگوار بوده و هست. موضوع دیگر تولید محتوی در یک سطح قابل توجه و عرضه است. ما سازمان‌هایی را هدف گذاری کردیم که پس از تولید محتوی بتوانند آن را در معرض نمایش و عرضه مخاطبان خود قرار دهند. شبکه‌های تلویزیونی و صفحات مجازی از بسترهای ارائه و انتشار محتواهای این رویداد هستند.
* چه تعداد در این رویداد شرکت کردند؟
ظرفیت نسبتا محدودی برای این رویداد داشتیم، البته برای نخستین رویداد ظرفیت مناسبی بود. هدف گذاری ما روی ۲۵ تیم انیمیشن‌ساز بود که الحمدالله محقق شد و این ۲۵ تیم ۹۲ نفر را شامل شد.
* در طول برگزاری سه روزه این رویداد، تیم‌های شرکت‌کننده چه مراحلی را پشت سرگذاشتند؟
پیش از شروع رویداد، راهنمایی‌های محتوایی شروع شد و تیم‌ها با اساتید حوزه فیلمنامه و محتوی در ارتباط بودند. فیلمنامه نوشته و در اختیار تیم‌های تولید قرار داده شد. بعضا تیم ها، ایده‌ای برای فیلمنامه داشتند و آن را ارائه دادند سپس ایده مورد بررسی و هدایت قرار گرفت. مخاطبین تولیدات این رویداد به ۳ رده؛ کودک، نوجوان و عام تقسیم بندی شدند. تیم‌های تولید از ساعت ۹ صبح روز ۱۵ بهمن ماه تا ۹ صبح روز ۱۸ بهمن فرصت تولید آثار را داشتند. برای تیم‌ها ۳ روز حضور در قرنطینه تولید و در مجموعه باشگاه کسب و کار دانش بنیان جنب دانشگاه شریف پیش‌بینی شده بود.
گروه‌ها در این مکان استقرار پیدا کردند و در کنار تیم‌ها اساتید فنی، محتوایی و هنری حضور یافتند و راهنمایی لازم را انجام دادند. طی برگزاری رویداد از یکسری از مسئولین دعوت شد تا از نزدیک از این فرایند و اتفاق فرهنگی بازدید کنند. چه سازمان‌ها و مدیرانی که در برگزاری رویداد کمک و همیاری کردند و یا برعکس بدلایلی چون عدم آشنایی یا توجیه رویداد ما از همراهی و حمایت شان محروم شدیم.
* دلیل قرنطینه کردن شرکت‌کنندگان در این رویداد چه بود؟
برگزاری رویداد در قالب ۷۲ ساعت یک شیوه و روش برگزاری است. بی شک در رویدادهای بعدی ما مدل‌های دیگری را اجرا خواهیم کرد. البته برگزاری رویداد سه روزه مزیت زیادی هم برای ما و هم برای تیم‌ها داشت. حضور تیم‌ها در مجموعه اتفاق، یک طوفان فکری برمی‌انگیزد. برای افراد شور و نشاط جذابی ایجاد می‌کند. از نظر علمی و هنری کار و فعالیت تیم‌ها در کنار یکدیگر برکات زیادی دارد. بعضی از تیم‌ها توانمندی خوبی در زمینه تولید دارند، اما مدیریت کردن زمان را تجربه نکرده‌اند.
در واقع مدیریت زمان ختم به مدیریت هزینه می‌شود. این رویداد با این رویکرد می‌تواند تولید ما را به سمت صنعتی شدن پیش ببرد. البته صنعتی شدن نه به این معنی که کیفیت فدای کمیت شود. تصور ما این است که اگر بخواهیم در این صنعت موفق شویم باید یاد بگیریم که زمان و هزینه‌های مان را مدیریت کنیم. در واقع یک کنترل پروژه علمی اتفاق بیفتد تا ما نتایج روشنی بدست بیاوریم.
* سقف زمانی آثار تولید شده چگونه بود؟
هیچ محدودیتی برای گروه‌ها قائل نشدیم. حتی نوع تکنیک اجرایی تولیدات را هم محدود نکردیم. اما خروجی آثار از حداقل یک دقیقه تا حداکثر ۲ دقیقه و سی ثانیه تجاوز نکرد.
* بعد از پایان رویداد چه برنامه‌ای برای آثار تولید شده و نفرات برتر در نظر گرفته شده است؟
از میان ۲۵ تیمی که در رویداد حضور داشتند پتانسیل و توانایی آنان شناسایی شد. چند اتفاق برای گروه‌های با توان بالا رخ داد. برخی از این گروه‌ها در قالب استارت آپ مراجعه خواهند کرد و ایده‌های خود را طرح می‌کنند و ما در قالب سرمایه گذاری از آنها حمایت می‌کنیم. برخی از افراد جذب تیم‌های تولیدی ما خواهند شد.
در زمینه آموزش تکنیک‌های مختلف انیمیشن را در قالب برگزاری دوره‌هایی برای متقاضیان برگزار خواهیم کرد. همچنین حامیان رویداد در طول سال نیازمند تولید محتوی هستند که بخشی از نفرات و گروه‌های برگزیده، این تولیدات را برعهده خواهند گرفت. ضمن اینکه آقای لیوانی مدیر مرکز صبا قول حمایت ویژه در قالب یک قرارداد حرفه‌ای با یکی از گروه‌های شرکت کننده در رویداد را دادند که در نوع خود اتفاق مبارک و منحصر بفردی است. برخی از آثار و تیم‌ها هم توسط مرکز صبا، حوزه هنری کودک و نوجوان، مرکز متنا و ۲ سرمایه گذار خصوصی حمایت شدند.
* شتابدهنده یعنی چه و چه کارکردی در صنعت انیمیشن و سرگرمی دارد؟
امروزه شتابدهنده‌ها خصوصا در حوزه فناوری به همت معاونت علمی ریاست جمهوری مطرح شده‌اند. اگر جهش علمی خوبی را در کشور شاهد هستیم بخشی از آن ثمره تلاش شتابدهنده‌ها هستند. بعضا شتابدهنده‌ها قالب شتابدهنده را دارند اما عنوان شتابدهنده را ندارند. یکسری تیم ها، مجموعه‌ها یا نفراتی هستند که ایده‌های خلاقانه دارند و این ایده‌ها می‌تواند منجر به ایجاد شغل و درآمد یا محصول شود. به عنوان مثال بسیاری از اپلیکیشن‌هایی که در دنیا وجود دارد در ابتدا یک استارت آپ یا تیم کوچک بودند.
شتابدهنده مثل پدری که به فرزند کوچکش دوچرخه‌سواری یاد می‌دهد مراحل یادگیری و آموزش را با او تکرار و آموزش می‌دهد. در شتابدهنده‌ها هم همین اتفاق می‌افتد. در واقع ما زمینه را فراهم می‌کنیم برای تیم‌هایی که قصد دارند یک موضوع یا محصول را به نتیجه اقتصادی برساند. در دنیا انیمیشن به عنوان یک صنعت اقتصادی و تجاری مورد توجه قرار گرفته است. یک کاراکتر یا برندی خلق می‌شود و حول آن یکسری ارزش افزوده ایجاد می‌شود و با این زنجیره ارزشی که بوجود می‌آید یک صنعتی را به جریان می‌اندازند و عده زیادی مشغول به کار می‌شوند.
از سوی دیگر تاثیرگذاری‌های فرهنگی خودشان را روی جامعه فرهنگی هدف می‌گذارند. ما تلاشمان این است که در شتابدهنده رضوان در حوزه صنایع سرگرمی و نه تنها انیمیشن این کار را پیش ببریم. شتابدهنده می‌تواند با جذب و بررسی یک تیم که یکی از راه‌های آن برگزاری رویداد هست، استارت آپ را تشکیل و سرمایه‌ای برای تولیداتشان جذب کند و پس از مدتی که استارت آپ توانست روی پای خودش بایستد از مجموعه شتابدهنده خارج شود. البته شتابدهنده در این فرایند سهام دار استارت آپ می‌شود.
* آیا این رویداد در سال‌ها و دوره‌های آتی با موضوعات دیگر برگزار خواهد شد؟
حتما در طرح جامع شتابدهنده، ما سالانه بین ۱۲ تا ۲۴ رویداد را برگزار خواهیم کرد. موضوعات مختلف و متنوعی را برای رویدادها در نظر گرفتیم که امیدواریم بتدریج در آینده نزدیک یکی یکی آنها را با مراکز و سازمانهای مختلف شروع می‌کنیم. شبکه کودک جزء اولین مجموعه‌هایی بود که اعلام آمادگی کرد برای برگزاری تعدادی رویداد در حوزه محتوای مربوط به مخاطب کودک، در حال حاضر ما در نظر داریم رویداد بعدی را با موضوع گردشگری برگزار کنیم. اینکه قالب رویداد؛ انیمیشن، بازی، پوستر و یا گونه دیگری باشد منوط به مذاکره و درخواست مجموعه‌های سفارش دهنده در حوزه تولید محتوا است.
* ارگان‌ها و سازمانهای رسمی چه اندازه در مشارکت این رویداد همکاری داشتند و انتظار شما برای دوره‌های آتی از آنان چیست؟
برای برگزاری این رویداد به بسیاری از نهادها مراجعه کردیم. علیرغم شعارهای قشنگ و جذابی که خیلی از سازمان‌ها و ارگان‌ها ارائه می‌کنند متاسفانه قریب به اتفاق آنان تقریبا هیچ حمایتی از این رویداد نکردند. با وجود اینکه طرح جامع و کامل و شفافی آماده شده بود با وجود قول‌های اولیه همکاری در ادامه این اتفاق رخ نداد. اما معاونت فضای مجازی صدا و سیما، بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس واقعا از نظر محتوا، تامین جوایز برگزیدگان و کمک مان کردند. برخی سازمان‌ها از جمله مثل مرکز صبا و شبکه کودک و یا حوزه هنری کودک و نوجوان و مرکز متنا کمک معنوی کردند.
* این گونه رویدادها چه ارزش افزودهای برای هنرمندان و سازمانهای فرهنگی و هنری می‌تواند داشته باشد؟
تمرین کردن برای نگاه درست در تولید یکی از ارزش افزودهای مهم برای هنرمندان و سازمانهای مرتبط است. یکی از مواردی که برای دستیابی به آن وقت گذاشتیم، رسیدن به محتوای رویداد بود. با اقتضای زمانی که پیش آمد بررسی کردیم دیدیم یکی از محتواهایی که جامعه نیاز دارد موضوع حاج قاسم سلیمانی هست. در حوزه تجارت و صنایع فرهنگی تصمیم سازمان و هنرمندان باید موضوع و محتوا و هدف گذاری خود را نسبت به نیاز جامعه مخاطب بررسی کنند، در غیراین صورت ممکن است روی موضوعی کار کنند که اصلا جامعه نیاز ندارد و از لحاظ تجاری هم منجر به شکست شود. آن ارزش افزودهای که برای این موضوع ایجاد می‌شود این است که یکسری ظرفیت شناسایی می‌شوند.
ممکن است یک سازمان در طول سال سی محصول را به ۳۰ تیم یا یک تیم تولید کننده واگذار کند. وقتی این سفارش را به مجموعه رویداد می‌دهد ما آن ۳۰ تیم را مثل همین رویداد در ۷۲ ساعت پیوسته یا ناپیوسته یا نهایتا ۱۰ روز جمع و آثار را تولید می‌کنیم. پروژه‌ای که باید یکسال زمان صرف آن بشود را با پیش تولید ظرف مدت زمان حداکثر یک ماه به سرانجام می‌رسانیم. این موضوع از نظر زمان و هزینه می‌تواند ارزش افزوده بسیاری برای هنرمندان و سازمان‌ها ایجاد کند.
