در مورد کودکان باید به این نکته اشاره کنیم که سنجش بینایی توسط پزشک اطفال، یا در مهدکودک، با معاینه چشمی که توسط پزشک بیناییسنجی (اپتومتریست) انجام میشود تفاوت دارد.
در سنجش بینایی یک سری موارد محدود مانند عیوب انکساری و کمبینایی ناشی از تنبلی چشم بررسی میشوند که نمیتوانند تمام مشکلات بینایی را تشخیص دهند؛ بنابراین در سنین ۳ تا ۵ سال، کودکان باید یک معاینه چشم دقیق و مستقل انجام دهند.
و، اما در مورد بزرگسالان: خیلی از ما عادت نداریم به طور روتین به چشم پزشک مراجعه کنیم. در حالی که چشمهای ما اندام بسیار مهمی هستند که لازم است درست مانند سایر قسمتهای بدن از آنها محافظت کنیم.
معمولاً خون در چشم به دلیل ضربهای جزئی به چشم، سرفه یا عطسهی بسیار شدید و یا استفراغ است، اما گاهی میتواند پای مشکل جدیتری در میان باشد. اگر بعد از آسیب یا ضربه، متوجه خون در چشمتان شدید باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا این خون میتواند از مغزتان باشد نه فقط از چشمتان.
قرمزی چشمها
همهی ما گاهی دچار قرمزی چشم میشویم و معمولاً مسئلهی مهمی نیست. اغلب قرمزی چشمها تنها علامتی از آلرژی یا سرماخوردگی است. متأسفانه قرمزی چشمها میتواند نشاندهندهی مشکلی جدی باشد مانند آب مروارید، چشم صورتی یا خراشیدگی قرنیه.
اگر چشمهایتان به مدت چند ساعت یا چند روز قرمز شدند احتمالاً موضوعی برای نگرانی وجود ندارد. اما اگر قرمزی ادامهدار شد یا همراه با سوزش و درد و خارش و ترشح یا التهاب بود باید به پزشک مراجعه کنید.
آبریزی چشمها
وقتی هوای بیرون سرد است، وقتی آلرژی داریم یا وقتی که چیزی چشممان را اذیت میکند طبیعی است که دچار آبریزی چشم شویم. اگر آبریزش چشم طولانی شد یا همراه با سایر علائم بود طبیعی نیست. آبریزی از چشمها میتواند علامت مشکلات پلک یا مجرای اشکی، مشکلات قرنیه و یا حتی چشم صورتی (ورم ملتحمه) باشد.
وقتی آلرژی داریم یا وقتی که چیزی چشممان را اذیت میکند طبیعی است که دچار آبریزی چشم شویم. اگر آبریزش چشم طولانی شد یا همراه با سایر علائم بود طبیعی نیست. آبریزی از چشمها میتواند علامت مشکلات پلک یا مجرای اشکی، مشکلات قرنیه و یا حتی چشم صورتی (ورم ملتحمه) باشد.
مگس پران
مگس پران، ذرات غبار مانند کوچکی هستند که جلوی چشمانتان بالا و پایین میروند. این لکهها یا ذرات شبیه نقطهها یا ریسمانها و یا تارعنکبوتهایی سیاه یا خاکستری هستند که وقتی چشمها را حرکت میدهید آنها نیز حرکت میکنند و وقتی سعی میکنید مستقیماً به آنها نگاه کنید گویی میپرند. خیلی از افراد گاهی دچار مگس پران میشوند؛ اما اگر مکرراً چنین حالتی روی بدهد یا همراه با درد یا درخشش نور و یا از دست دادن دید محیطی باشد، باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
افتادگی پلک بالایی چشم
همهی افراد وقتی خسته هستند ممکن است پلکشان بیفتد، اما اگر این اتفاق فقط برای یکی از چشمها روی بدهد یا تمام مدت اینچنین باشد ممکن است دچار مشکل پتوز شده باشید. در این بیماری، لبهی پلک بالایی در وضعیتی پایینتر از حد نرمال قرار میگیرد و میتواند روی بینایی اثر بگذارد.
برخی از علتهای افتادگی چشم مسئلهی حادی نیستند، اما این احتمال وجود دارد که مشکل جدیتری در بین باشد؛ بنابراین باید جهت اطمینان به پزشک مراجعه کنید.
شیء خارجی
همهی ما گاهی جسم خارجی در چشممان میرود، چه مژه، چه یک حشرهی ریز و یا گرد و غبار. بهترین راه خارج کردن جسم خارجی از چشم این است که با آب گرم و تمیز چشم را بشویید. چشمها را نمالید یا سعی نکنید چیزی را که در بافت چشمتان فرو رفته خودتان خارج کنید. اگر با آب، مشکلتان برطرف نشد یا اگر درد و قرمزی بعد از خارج کردن شیء خارجی وجود داشت و یا اگر روی بیناییتان اثر گذاشت، توصیه میکنیم حتماً به پزشک مراجعه کنید.
گل مژه
گل مژه، برجستگی کوچک و قرمز و دردناکی است که در پای مژه یا زیر پلک رشد میکند. عامل بیشتر گلمژهها عفونت باکتریایی است.
اگر تورم و التهاب ناشی از گل مژه بعد از یکی دو هفته برطرف نشد یا اختلالی در بیناییتان ایجاد کرد باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر مکرراً گل مژه میزنید یا موجب درد و ناراحتیتان میشوند نیز باید به پزشک مراجعه کنید.
خشکی چشم
درست مانند سایر مشکلات چشمی که گفتیم، همهی افراد گهگاه دچار خشکی چشم نیز میشوند. معمولاً این مشکل با قطره چشم برطرف میشود. متأسفانه خشکی چشم میتواند مشکلی مزمن باشد. اگر فکر میکنید چشمهای شما خشک هستند در مورد داروهای تجویزی یا سایر راهحلهای دائمی با پزشک مشورت کنید.
ترشح چشم
همهی ما گاهی دچار ترشح چشم میشویم. ترشح چشم زمانی است که وقتی صبح از خواب بیدار میشوید گوشهی چشمتان میبندد. اگر ترشحات چشمتان رنگ عوض کرد، بیشتر شد و یا مداوم بود باید آن را با پزشک مطرح کنید. ترشحات غیرعادی چشم میتواند علامت یک بیماری یا عفونت باشد. اگر متوجه ترشحات غیرعادی از چشمها شدید به پزشک مراجعه کنید.
آب مروارید
آب مروارید، مهآلود شدن عدسی چشمهاست. آب مروارید میتواند بینایی را تیره و تار کند، چشمها را به نور حساس کند یا دوبینی ایجاد کند.
اگر فکر میکنید دچار آب مروارید شدهاید باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید، زیرا اقدام به موقع میتواند جلوی عمل جراحی را بگیرد.
خونریزی
بدون تردید یکی از ترسناکترین چیزهایی که ممکن است در چشمهایتان ببینید خون است. معمولاً خون در چشم به دلیل ضربهای جزئی به چشم، سرفه یا عطسهی بسیار شدید و یا استفراغ است، اما گاهی میتواند پای مشکل جدیتری در میان باشد. اگر بعد از آسیب یا ضربه، متوجه خون در چشمتان شدید باید به پزشک مراجعه کنید، زیرا این خون میتواند از مغزتان باشد نه فقط از چشمتان.