حمایت مالی از ساماندهی تولید انبوه در قالب کسب و کارهای خرد و کوچک اصلیترین استراتژی صندوق کارآفرینی امید بوده است؛ به نحوی که با اعطای وامهای ارزان قیمت به مشاغل خانگی و روستایی زمینه اشتغال و درآمدزایی در روستاها را فراهم کرده و در جهت تحقق شعار "هر خانه یک کارخانه هر روستا یک محصول " گام برداشته است.
حمایت از توسعه اشتغال و کسب و کارهای خانگی بانوان از سال ۱۳۹۲ به بعد در صندوق کارآفرینی امید رونق بسیاری گرفته و صندوق علاوه بر پرداخت تسهیلات به زنان سرپرست خانوار و بانوانی که زندگیشان با درآمد همسر تأمین نمیشود از گروههای مختلف بانوان که در تشکلهای رسمی و غیر رسمی برای ایجاد و رونق کسب و کارهای مولد تلاش میکنند نیز حمایت کرده است.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، کسب و کارهای خانگی یکی از بهترین راههای ایجاد فرصت شغلی و کاهش بیکاری است که با کمترین هزینه، بیشترین سودآوری و درآمدزایی را به دنبال دارد. مشاغل خانگی به آن دسته کسب و کارهایی گفته میشود که در آن فرد یا تمام اعضای خانواده او به تولید یا ارائه خدمات اشتغال در منزل میپردازند.
در همین راستا، مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید از امضای تفاهمنامه همکاری با بنیاد توسعه کارآفرینی و تعاون زنان خبر داده و میگوید: بر اساس این تفاهمنامه که در روزهای آخر سال ۱۳۹۲ با بنیاد امضا کردیم هر دو طرف موظف شدند از کسب و کارهای خانگی و خویش فرمایی زنان حمایت کنند.
او میگوید: بنیاد موظف شده بخشی از گردش مالی حسابهای خود را به صندوق منتقل کند و بانوان عضو تعاونیهای بنیاد هم گردش حسابهای خود را در صندوق انجام دهند. همچنین بنیاد موظف شده برای بانوان نیازمند فعالیتهای خود اشتغالی و اشتغال خانگی در صندوق کارآفرینی امید افتتاح حساب کند.
وی درباره تعهدات صندوق میگوید: ما متعهد شدیم به میزان دو برابر سرجمع موجودی حسابهای بنیاد در صندوق به افراد معرفی شده این بنیاد تسهیلات پرداخت کنیم. ضوابط پرداخت تسهیلات به افراد معرفی شده هم مطابق با تمام دستورالعملهای صندوق است. همه بانوان معرفی شده از سوی بنیاد مکلفاند بعد از افتتاح حساب حداقل ۱.۵ میلیون ریال در صندوق سپردهگذاری کنند و صندوق هم حداکثر بیست میلیون ریال تسهیلات قرضالحسنه اشتغال با کارمزد چهار درصد به این افراد پرداخت کند.
به گفته مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید، تعهدات بنیاد علاوه بر شناسایی و معرفی افراد مستعد کسبوکار در کشور، توزیع استانی صحیح و آموزش و توانمندسازی بانوانی است که به صندوق معرفی میشوند.
در حال حاضر یکی از مشکلات پیش روی اشتغال بانوان، بازاریابی و نبود بازار فروش محصولات است که بنیاد توسعه کارآفرینی زنان با کمک به شناسایی و یافتن بازار فروش محصولات زنان و اخذ مجوزهای لازم از دستگاههای مرتبط تلاش کرده تا این مشکل تا حد زیادی برطرف شود؛ همچنین مشاوره به بانوان برای برند سازی محصولات و همکاری با صندوق برای بازپرداخت تسهیلات اعطایی را در دستور کار قرار داده است.
به موجب تفاهمنامه صندوق کارآفرینی امید و بنیاد توسعه کارآفرینی زنان حمایت از بانوان در ۹ استان مورد تفاهم قرار گرفته و در یک نمونه، شهرستان زواره اصفهان با اجرای طرح زنان روستایی از طریق تولید نان سنتی و صنایع دستی برای حدود ۱۰۰ نفر اشتغالزایی شده است.
ایجاد تشکلهای چندنفره در قالب کارگاههای شیرینیپزی، بسته بندی حبوبات، روغنگیری، تولید قارچ، عروسک سازی، تولید تابلو فرش، بستهبندی گیاهان دارویی، آموزش صنایع دستی، تولید پوشاک، سرمهدوزی، تولید عرقیات گیاهی و نانواییهای سنتی از جمله مواردی است که زمینه اشتغال به کار بسیاری از زنان را فراهم کرده است.
مسلم خانی استاد دانشگاه در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به اهمیت توسعه مشاغل خانگی در دنیا، میگوید: طبق آمار و اطلاعات موجود، مشاغل خانگی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه سهم قابل ملاحظهای در ایجاد اشتغال و ارزش افزوده و حتی صادرات به خود اختصاص دادهاند و افزایش اشتغال از طریق کسب و کارهای خرد و کوچک و متوسط در تمام دنیا در حال انجام است.
وی با بیان اینکه کار در منزل کیفیت زندگی را بهبود میبخشد، معتقد است: زنان ضمن آنکه وقت بیشتری را در منزل برای پرورش فرزندان میگذرانند، بدون ترک اجباری منزل میتوانند ساعتها در خانه بمانند و با خیالی آسوده و بی دغدغه به فعالیت اقتصادی در خانه بپردازند و از این راه کسب درآمد کنند.
به اعتقاد خانی، مشاغل خانگی علاوه بر منافع مادی که متوجه اقتصاد خانواده میکند، در حل مشکل بیکاری نقش بسزایی دارد و با توسعه کسب و کارهای خانگی افراد بیشتری مشغول به کار میشوند.
با نگاهی گذرا به اقتصاد کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه میتوان به اهمیت کسب و کارهای بومی و خانگی بازار محور پیبرد. انگلستان و چین از جمله کشورهای موفق در زمینه توسعه کسب و کار خانگی و کارآفرینی خانوادگی به شمار میروند که تلاش کردهاند تا از این طریق اقتصاد خود را به شکوفایی برسانند.
پیش از این، طرح ملی الگوی جدید توسعه مشاغل خانگی به عنوان یکی از طرحهای اشتغال حمایتی ذیل برنامه اشتغال فراگیر با نقش آفرینی سازمان جهاد دانشگاهی به عنوان نهاد واسط و تسهیلگر و با هدف توانمندسازی و اتصال متقاضیان مشاغل خانگی به بازار فروش محصولات، در هشت استان آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، چهارمحال و بختیاری و لرستان، آغاز شده که در الگوی جدید، افراد پس از ثبت نام میتوانند از خدمات و امکاناتی نظیر آموزش، مشاوره و فروش محصولات بهره مند شوند.
امروز راهاندازی کسب و کارهای خرد و خانگی نقش مؤثری در اقتصاد خانوادهها و امرار معاش آنها دارد و مشاغل خانگی در ایران در زمینهها و گرایشهای مختلفی از جمله صنایع دستی، فرش، تهیه و توزیع پوشاک و مواد غذایی و کشت زعفران در حال گسترش است. در برخی شهرها، تعاونیهای روستایی به ایجاد اشتغال خانگی در تولید و کشت گیاهان دارویی، برداشت پسته و چای، بستهبندی سبزیجات و میوههای خشک، تهیه رب خانگی و راه اندازی کارگاههای تولید و بستهبندی اقدام کرده و فرصتهای شغلی بسیاری در اختیار بانوان قرار دادهاند.