آش ترش زنجان یکی از غذا‌های سنتی و خوشمزه ایرانی است که حاوی انواع ویتامین‌های A ، C ، D ، E ، K ، گروه ویتامین‌های B مانند B۱، B۲، B۳، B۶، B۱۲ ، اسید چرب امگا ۳، سدیم، پتاسیم، کربوهیدرات، پروتئین، فیبر، فولات، آهن، منیزیم، منگنز، فسفر، روی، اسید فولیک، نشاسته و قند است.
برای بررسی خواص آش ترش زنجان و اینکه مصرف این آش برای چه افرادی مفید است، با حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی گفت‌وگو کردیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.
مهم‌ترین خواص آش ترش زنجان
حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی درباره مهم‌ترین خواص آش ترش زنجان اظهار کرد: این آش به علت داشتن ویتامین‌های A ، C ، E ، گروه ویتامین‌های B و سایر املاح معدنی نقش مؤثری در شادابی و جوان‌سازی پوست و مو دارد، از ریزش مو جلوگیری می‌کند و موجب تقویت و رشد مو‌ها می‌شود.
وی درباره خواص دیگر آش ترش زنجان، بیان کرد: این آش به علت وجود فیبر فراوان به عملکرد بهتر دستگاه گوارش و روده‌ها کمک و یبوسترا برطرف می‌کند؛ آش ترش زنجان خاصیت آنتی بیوتیکی دارد بنابراین عفونت‌های بدن را از بین می‌برد.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: آش ترش زنجان به علت داشتن ویتامین B۱۲ ، اسید فولیک و آهن برای زنان باردار و جنینشان بسیار مفید است؛ آش ترش زنجان غذایی مقوی برای بیمارانی است که دوران نقاهت را سپری می‌کنند.
عظمایی تأکید کرد: آش ترش زنجان نقش مؤثری در تقویت عمومی و افزایش انرژی بدن دارد؛ این آش برای مبتلایان به کم‌خونی بسیار مفید است و به تقویت سیستم قلبی و عروقی کمک شایانی می‌کند.
وی تصریح کرد: آش ترش زنجان به علت وجود کلسیم، منیزیم، فسفر و ویتامین D تأثیر بسزایی در تقویت استخوان‌ها، مفاصل و دندان‌ها دارد و از بروز پوکی استخوان در افراد جلوگیری می‌کند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی گفت: آش ترش زنجان به علت داشتن ویتامین‌های A ، C و E خاصیت آنتی اکسیدانی دارد بنابراین سیستم ایمنی بدن را تقویت و بدن را در برابر بیماری‌های مختلف به ویژه انواع سرطان‌ها محافظت می‌کند.
عظمایی یادآوری کرد: آش ترش زنجان قند، فشار و چربی‌خون را کنترل می‌کند؛ این آش نقش مؤثری در عملکرد بهتر مغز و تقویت حافظه دارد.
مواد لازم برای تهیه آش ترش زنجان ( چهار تا پنج نفر)
نخود یک لیوان
لوبیا یک لیوان
عدس یک لیوان
سبزی آش (تره، جعفری، گشنیز و برگ چغندر یا اسفناج) یک کیلوگرم
سیب‌زمینی ۲ عدد
هویج ۲ عدد
جو پرک به مقدار لازم
آلوچه خشک و ریز نصف لیوان
برگه زردآلو نصف لیوان
لبو (در صورت دلخواه) ۲ عدد
نمک، زردچوبه و فلفل سیاه به مقدار لازم
سیر به مقدار لازم
سرکه انگور به مقدار لازم
شیره انگور به مقدار لازم
روغن کنجد به مقدار لازم
رشته آش یک بسته
گردوی خرد شده برای تزئین به مقدار لازم
نعناع داغ، پیاز داغ و سیر داغ برای تزئین به مقدار لازم
طرز تهیه آش ترش زنجان
- نخست حبوبات را از شب قبل خیس کنید سپس آب آنها را عوض کنید و آنها را بجوشانید تا نیم‌پز شوند.
- سبزی آش را پس از شستن و خُرد کردن بپزید و به حبوبات اضافه کنید.
- پیاز و سیر را با روغن کنجد کمی تفت دهید و به همراه سیب‌زمینی، هویج و لبو به سایر مواد اضافه کنید.
- همه مواد را در حرارت ملایم بجوشانید.
- پس از گذشت ۳۰ دقیقه آلوچه خشک و ریز، برگه زردآلو و جو پرک را به سایر مواد اضافه کنید.
- نمک، زردچوبه، فلفل سیاه و رشته آش را به سایر مواد بیفزایید.
- پس از پختن آش مقداری شیره انگور و سرکه انگور به آن اضافه کنید.
- پس از جا افتادن آش، آن را در ظرف مناسب بکشید و روی آن را با نعناع داغ، پیاز داغ، سیر داغ و گردوی خُرد شده تزئین کنید.
