در حالی که امسال عربستان سعودی برای نخستین بار در جشنواره فیلم کن حضوری رسمی دارد، نمایندگان این کشور از برنامههای مختلفی برای جذب تهیه کنندگان خارجی صحبت کردهاند.
یکی از کمپانیهایی که به پیشنهاد همکاری با عربستان پاسخ مثبت داده، کمپانی «UAE پروداکشنز» است. اعلام شده این کمپانی برای ساخت چهار فیلم با عربستان سعودی همکاری میکند.
فیلم کمدی «عشق فراتر از قانون» در این مجموعه جای دارد که فیلمنامه آن توسط بازیگر و کمدین سعودی فهد البتیری نوشته شده است. این فیلم داستان یک مرد از طبقه متوسط سعودی را روایت میکند که با دختری از جامعه روستایی کشورش ازدواج میکند و آنها متوجه میشوند نقاط اشتراک زیادی با هم دارند.
این فیلم را مجید انصاری فیلمساز اماراتی کارگردانی میکند که سال ۲۰۱۵ با تریلری با عنوان «زنزانة» (Rattle the Cage) نخستین فیلم عرب زبان نتفلیکس را شکل داد. وی فیلمبرداری این فیلم را پاییز شروع میکند.
گفته می شود انتخاب بازیگران برای «عشق فراتر...» هنوز انجام نشده است و هنوز توضیحی درباره فیلمهای دیگری که قرار است با همکاری این دو کشور تهیه شود داده نشده است، اما گفته شده تلاش بر این است که از استعدادها و تواناییهای عربستان در پشت و جلوی دوربین استفاده شود.
این در حالی است که این اقدامات عربستان در قالب اصلاحات و طرح چشمانداز 2030 محمد بن سلمان ولیعهد عربستان برای حمایت از اقتصاد داخلی و تغییرات فرهنگی این کشور است که سال گذشته برخی محدودیتها برای زنان در این کشور از جمله ممنوعیت رانندگی را لغو کرد و تلاش میکند با اصلاحات بیشتر مظاهر دینی مذهبی بخصوص مظاهر وهابیت را از وجهه این کشور بزداید.
این طرح بلندپروازانه بن سلمان، در حوزه سینما، پای شرکتهای آمریکایی را نیز به عربستان باز کرده است.
به نوشته «دویچهوله» فارسی، محمد بن سلمان، در جریان سفر اخیر خود به آمریکا، سری هم به لسآنجلس زده و هتل چهار فصل «بورلی هیلز» را دربست کرایه کرده است و در آنجا قرارهایی هم با رؤسای کمپانیهای بزرگ فیلمسازی در هالیوود گذاشته و با شماری از چهرههای معروف هالیوود هم دیدار داشته است. به نوشته نشریه «هالیوود ریپورتر» محمد بن سلمان در ضیافت شامی که از سوی روبرت مرداک، سرمایهگذار آمریکاییاسترالیایی ترتیب داده شده بود، حضور داشت.
عربستان سعودی ظاهرا تصورات مشخصی از سرمایهگذاریدر هالیوود و هم همچنین همکاری با صنایع فیلمسازی در آمریکا را نیز دارد. هالیوود هم ظاهرا مسائلی چون محدویت رسانهها و نقض حقوق بشر و محدویتهای گوناگون برای زنان در عربستان را مانعی بر سر راه همکاری با این کشور نمیبیند.
هالیوود در حالی مسیر عربستان، «مهد اندیشه وهابیت» را در پیش گرفته که این اندیشه اکنون تغذیه کننده گروههای تکفری مثل داعش در منطقه است؛ هر چند که عربستان خود این مسئله را رد میکند.
گفتنی است از زمانی که محمد بن سلمان به قدرت رسیده، اخبار رسیده از این کشور حاکی از مبارزه این شاهزاده با مظاهر فرقه وهابیت دارد. هرچند بن سلمان اخیرا در مصاحبه با «فاکسنیوز» اعلام کرد که ریاض، به درخواست متحدان غربی خود، وهابیت را برای مبارزه با شوروی توسعه داد، اما او در گفتوگو با نشریه تایم گفته که نمیداند وهابیت چیست. این تناقض گفتههای بن سلمان درباره وهابیت، ناشی از تمایل او برای جداکردن دین از سیاست در کشورش است.
از زمانی که بن سلمان به قدرت رسیده، تلاش کرده که خود را رهبری امروزی نشان دهد. برای همین او در اواخر سال 2017 ممنوعیت رانندگی زنان را لغو کرد و اخیرا درباره عدم سختگیری در حجاب زنان سخن گفت.
عربستان همچنین قصد دارد بزرگترین مرکز تفریحی را در ساحل دریای سرخ به عنوان یکی از بزرگترین تفرجگاههای ساحل دریایی سرخ تأسیس کند که تحت قوانین بین المللی اداره خواهد شد نه قوانین عربستان سعودی که مساحت آن 34 هزار کیلومتر مربع در 50 جزیره خواهد بود و گفته شده که دو ساله افتتاح خواهد شد و خارجیها براحتی و با آزادی در آن میتوانند حضور پیدا کنند.
البته برخی منتقدان طرحهای بن سلمان که سرعت زیادی در تغییر چهره مذهبی عربستان به چهرهای سکولار دارد، نویدبخش نمیبینند و بالعکس آن را خیرخواهانه برای این کشور نمیدانند.
اکنون با تغییرات سریعی که بن سلمان در حوزه اجتماعی در کشور خود ایجاد میکند، باید دید کشوری که دیرزمانی است وهابیت را ابزاری برای تسلط داخلی و توسعه نفوذ منطقهای خود به کار گرفته بود، میتواند با جایگزینی «اتحاد با اسرائیل و آمریکا» به جای «وهابیت» به حیات خود ادامه دهد؟