دردهای میگرنی در همه موارد با بی اشتهایی، تهوع و گاهی اوقات با استفراغ همراه هستند.
فاکتورهای وراثتی و محرکهای محیطی در ایجاد این بیماری، شرکت دارند.
حمله های میگرنی ممکن است در اثر عکس العملهای آلرژیک، نورهای شدید، سروصداهای بلند، فشار روحی و جسمی، تغییر درعادت خواب، کشیدن سیگار یا قرارگرفتن در معرض دود سیگار، گرسنگی، مصرف الکل، کافئین، نوسانات هورمونی (مصرف قرصهای ضدبارداری) و… ایجاد شوند.
نوع تغذیه و رژیم غذایی در ایجاد و تشدید بیماری میگرن اهمیت ویژهای دارد؛ بنابراین برای جلوگیری از بروز یا تشدید میگرن باید عوامل تغذیهای را در نظر گرفت.
مواد غذایی میگرن زا
بعضی نوشیدنیها و غذاهای خاص که به آنها محرک گفته میشود، میتوانند از عوامل تشدیدکننده میگرن باشند؛ مانند: قهوه، کاکائو (شکلاتها و بیسکویتها)، پنیر، غذاهای کنسروی و آماده، مرکبات (به ویژه پرتقال) و مواد غذایی حاوی مونوسدیم گلوتامات، تیرامین، سولفیت ها و آسپارتام که در ذیل به آنها اشاره می کنیم:
مونوسدیم گلوتامات: یک ماده افزودنی، محرک و اشتها آور است که بیشتر در غذاهای آماده و کنسرو شده، از قبیل انواع سسها، غذاهای آماده و فریزشده، چیپس و سیبزمینیهای سرخکرده و سوپهای آماده وجود دارد .
مواد غذایی حاوی نیتریت و نیترات: مطالعات نشان داده اند که مصرف انواع سوسیس و کالباس به دلیل نیترات و نیتریتی که دارند می توانند این نوع سردردها را تشدید کنند.
در مقابل این مواد غذایی، گوشت لخم، ماهیچه و مرغ به دلیل آنکه کمترین چربی را داشته و در عین حال یک منبع مناسب پروتئین به حساب می آید به بیماران میگرنی توصیه می شود .
تیرامین یا فنیل اتیل آمین: دو اسید آمینه هستند که در کاکائو، شکلات، پنیر های (تخمیر شده، مانده، کپک زده)، فراوردهای سویا، آجیل، میوه ها و سبزی های فاسد شده، ماهی شور، خامه ترش، گوشت های مانده و چرب، کنسرو شاه ماهی، خوراک کلم، مخمرها، میوه های خانواده مرکبات و سرکه وجود دارند. و شایعترین عوامل تشدید کننده سردرد میگرنی هستند.
مواد غذایی از گروه آمین ها، باعث آزاد شدن سروتونین در مغز و تحریک اعصاب مغز شده و سر درد های میگرنی را در پی دارد.
الکل، آبجو، شراب قرمز و شیرین حاوی مقادیر زیاد تیرامین هستند و از قویترین عوامل سردرد میگرنی هستند. هر نوع مشروب الکلی باعث از دست رفتن آب بدن می شود که علت اصلی سردرد است.
سولفیت ها: ماده ای نگهدارنده می باشد که در نگهداری میوه های خشک شده (آلو، انجیر، زردآلو)، شراب (قرمز و سفید) و بسیاری از غذاهای فرآوری شده استفاده می شود و ایجاد سردرد های میگرنی موثر است.
به همین دلیل توصیه می شود، این بیماران تا جایی که امکان دارد، باید ازمصرف غذاهای کنسروی پرهیز کنند.
آسپارتام: یک ماده شیرین کننده مصنوعی است و در نوشیدنی های رژیمی، آب نبات های بدون قند، دسرهای کم کالری و غذاهای دیگر استفاده می شود و عامل تشدید کننده سردرد می باشد.
نوشیدنی های غیرمجاز
قهوه، نسکافه و چای از جمله نوشیدنی هایی هستند که اگر بصورت غلیظ مصرف شوند می توانند موجب تشدید حملات میگرنی شوند.
این نوشیدنی ها درکنار انواع نوشابه های گازدار دارای کافئین بالایی بوده و همین ماده با افزایش تحریکات خصوصا بر عروق خونی نواحی سر، سردردهای میگرنی را افزایش می دهند.
در مقابل، آب و آبمیوه طبیعی از جمله نوشیدنی هایی هستند که مصرف مرتب شان در طول روز به این بیماران توصیه می گردد.
البته افراد مستعد این نوع سردردها نباید از نوشیدنی های شیرین استفاده کنند زیرا قندهای ساده موجود در این نوشیدنی ها، افت ناگهانی قندخون را به همراه داشته و باعث شروع حمله های میگرنی می شوند.
شکلات و بستنی
در انواع شکلات ها خصوصا کاکائو ترکیباتی نظیر فنیل اتیل آمین ، تئوبرومین و کافئین وجود داردکه هریک از آنها به تنهایی به عنوان عامل تشدید کننده میگرن شناخته شده اند.
تحقیقات نشان داده اند که مصرف بستنی و همه موادی که به صورت فریز شده به مصرف می رسند با تحریک دهان و گلو می توانند واکنشی را در عروق خونی نواحی سر ایجاد کنند و باعث احساس درد در ناحیه جلوی سر و یا حتی پشت چشم ها شوند.
مرکبات تشدیدکننده میگرن
پرتقال و گریپ فروت از جمله میوه هایی هستند که در اغلب بیماران موجب تشدید سردرد می شوند.
زیرا این میوه ها جذب روده ای مس را بالا برده و از این طریق باعث افزایش حملات میگرنی می شوند.
اما در مقابل آنها میوه هایی نظیر سیب، موز، گلابی، موجب تسکین درد می شوند و چون قند خون را ثابت نگاه می دارند به افراد مبتلا به میگرن توصیه می شود.
چند توصیه مفید برای کاهش سردردهای میگرنی
1- نظم غذایی
بی نظمی غذایی در مبتلایان به میگرن بسیار مهم است. در واقع افرادی که یکی از وعده های غذایی مثل صبحانه یا ناهار را به بهانه مشغله کاری حذف می کنند یا دو وعده را یکی می کنند و فواصل طولانی مدت گرسنه می مانند و نظم غذایی ندارند، بیشتر در معرض حمله های میگرنی قرار می گیرند.
2- مصرف سبزی و میوه
مصرف انواع سبزی ها به این بیماران در حفظ سلامت کلی و حتی آرامش کمک می کند و باید آن را در برنامه غذایی شان قرار دهند و بجز مرکبات که در برخی مبتلایان می تواند محرک باشد، باید سه تا پنج وعده میوه در روز مصرف کنند.
3- امگا 3
اسیدهای چرب امگا3 در کنترل حمله های میگرنی نقش دارد ، منابع آن: روغن های گیاهی مثل روغن دانه سویا و دانه های روغنی مثل گردو و بهترین منبع غنی آن ماهی های چرب مثل ماهی سالمون است.
توصیه کلیدی: به طور کلی داشتن فیبر بالا در رژیم غذایی افرادی که از میگرن رنج می برند به دلیل تثبیت قندخون یک فاکتور کمک کننده است.
علاوه بر این، داشتن میان وعده های کوچک و کم حجم با میزان چربی بسیار کم نیز به این افراد توصیه می شود.
رعایت تناسب، تعادل و تنوع در رژیم غذایی از جمله فاکتورهایی است که به این بیمارن توصیه می شود.
بعضی از انواع میگرن، نوعی واکنش آلرژیکی بدن نسبت به یک ماده غذایی خاص هستند و ممکن است یک ماده غذایی در فردی ایجاد سردرد کند و در دیگری تأثیری نداشته باشد، از این رو باید آن ماده غذایی خاص را شناسایی کرده و از رژیم غذایی خود حذف کنند.
افراد مبتلا به میگرن باید مایعات کافی مصرف کنند، به عبارت دیگر روزانه 8 تا 12 لیوان مایعات مصرف نمایند و از رژیمهای کاهش وزن سرخود پرهیز نمایند.