حداقل دستمزد سالانه کارکنان مشمول قانون کار طبق ماده ۴۱ این قانون هر ساله باید در نشست شورای عالی کار با حضور نمایندگان جامعه کارگری، کارفرمایی و دولت به ریاست وزیر کار تعیین شود.
در همین راستا از نیمه مهرماه امسال مذاکرات در خصوص ابعاد مختلف موثر در تعیین دستمزد ۹۷ در قالب جلسات کارگروه مزد ذیل شورای عالی کار با حضور نمایندگان هر سه گروه شرکای اجتماعی (کارگری، کارفرمایی و دولت) تشکیل شد تا پس از مذاکرات شب گذشته دهمین نشست این کارگروه، مذاکرات دستمزد با ۲ محور مهم، عصر امروز وارد فاز جدید و مراحل نهایی شود.
نکته حائز اهمیت در جلسات مزدی که از سال گذشته کلید خورد، تعیین حداقل هزینه معیشت ماهیانه در جلسات سه جانبه با توافق نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت است تا فاصله دستمزد فعلی کارگران تا هزینه واقعی معیشت تعیین شود.
در همین زمینه سال گذشته که برای نخستین بار «هزینه معیشت خانوار» با توافق شرکای اجتماعی در دستور کار جلسات مزد قرار گرفت، برای یک خانوار ۳.۵ نفره (بُعد خانوار اعلامی از سوی مرکز آمار بر اساس سرشماری ۱۳۹۰) ۲ میلیون و ۴۸۹ هزار تومان تعیین شد. در عین حال حداقل دستمزد سال جاری در آخرین نشست شورای عالی کار در اسفند۹۵ معادل ۹۲۹ هزار و ۹۳۱ تومان مورد تصویب قرار گرفت که از فاصله زیاد حداقل دستمزد تا حداقل هزینه معیشت خانوار حکایت دارد.
امسال نیز علاوه بر «به روز رسانی هزینه معیشت خانوار» یک دستور کار جدید در جلسات سه جانبه کارگروه مزد تعریف شد تا بر مبنای آن «راهکار کاهش تدریجی فاصله حداقل مزد تا هزینه معیشت سالانه» در یک بازه زمانی چند سال تدوین و نهایی شود؛ به این ترتیب که هرساله علاوه بر افزایش دستمزد، درصدی برای جبران فاصله و رسیدن حداقل مزد به حداقل معیشت اضافه شود.
با این حال، قرار است در صورت کسب رای اعتماد مجلس به ربیعی، ساعت ۱۷ امروز دومین نشست جدی شورای عالی کار پیرامون دستمزد با حضور اعضای کارگری و کارفرمایی و ریاست وزیر کار تشکیل جلسه دهد.
اما نشست کارگروه مزد یکساعت پیش از آغاز شورای عالی کار، از ساعت ۱۶ با حضور اعضا آغاز می شود تا دو دستور کار مهم «تعیین هزینه معیشت» و «تعیین بازه زمانی چند ساله» برای جبران حداقل مزد تا معیشت را نهایی و به شورای عالی کار پیشنهاد دهند.
رونمایی از سناریوی «جبران» فاصله مزد تا معیشت
در همین زمینه، فرامرز توفیقی نماینده کارگران در جلسات کارگروه دستمزد درباره جزئیات جلسه شب گذشته کارگروه مزد با حضور معاون وزیر کار گفت: در این نشست در خصوص تاثیر درصد سهم خوراک در سبد معیشت بحث و تبادل نظر شد و مذاکرات زیادی مبتنی بر منطق های علمی بین شرکای اجتماعی صورت گرفت.
مشاور اعضای کارگری شورای عالی کار با بیان اینکه نمایندگان کارگری و کارفرمایی در کارگروه دستمزد ادله و استدلال‌های خود را در خصوص هزینه معیشت ماهیانه نیز اعلام کردند ادامه داد: در عین حال که مذاکرات به خوبی پیش رفت اما هنوز در خصوص هزینه نهایی معیشت خانوار هیچ توافقی صورت نگرفته است.
توفیقی با اشاره به جلسه امروز شورای عالی کار با حضورعلی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در صورت کسب رای اعتماد از مجلس گفت: قرار شد یک ساعت پیش از آغاز نشست شورای عالی کار، جلسه کارگروه مزد در ادامه مذاکرات شب گذشته، تشکیل جلسه دهد تا نمایندگان کارگری و کارفرمایی در خصوص هزینه سبد معیشت خانوار برای یک ماه توافق کنند و این عدد نهایی شود.
مشاور اعضای کارگری شورای عالی کار ادامه داد: هر چند هدف کارگروه مزد در سال گذشته صرفا «تعیین حداقل هزینه معیشت» خانوار برای یک ماه بود و این میزان برای سال ۹۵ به میزان ۲ میلیون و ۴۸۹ هزار تومان تعیین شد اما در سال جاری علاوه بر توافق در خصوص هزینه معیشت ماهیانه، راهکاری برای جبران فاصله حداقل مزد تا معیشت با توافق شرکای اجتماعی نهایی خواهد شد؛ چرا که هدف از تعیین هزینه معیشت، جبران فاصله دستمزد تا هزینه معیشت ماهیانه یک خانواده کارگری در یک بازه زمانی کوتاه است.
وی افزود: بنابراین مهمتر از توافق در خصوص هزینه معیشت ماهیانه، تعیین راهکاری برای جبران فاصله موجود حداقل مزد تا معیشت از محورهای مهم مذاکرات مزدی امسال در کارگره مزد و در نهایت شورای عالی کار خواهد بود.
توفیقی تصریح کرد: نمایندگان کارفرمایی و دولت نیز معتقدند در حال حاضر فاصله حداقل مزد تا هزینه معیشت ماهیانه یک خانوار کارگری بالغ بر۶۵ درصد است و حداقل دستمزد فعلی فقط ۳۵ درصد از هزینه معیشت خانوار را پوشش می دهد.
نماینده کارگران در کارگروه دستمزد ۹۷ ادامه داد: در همین راستا یکی از اهداف مهم ما این است که راهکاری برای جبران این فاصله با رعایت سه جانبه گرایی استخراج کنیم؛ به همین دلیل مذاکرات خوبی با حضور نمایندگان کارگری، کارفرمایی و دولت انجام شد تا به یک توافق خوب برسیم و با پیمان دسته جمعی علاوه بر تعیین میزان افزایش دستمزد ۹۷، درصدی را به عنوان جبران فاصله حداقل مزد تا معیشت تعیین کنیم تا در یک بازه زمانی مورد توافق بین اعضای کارگری و کارفرمایی، حداقل «دستمزد فعلی»، «هزینه معیشت ماهیانه» خانوار را پوشش دهد.
مشاور اعضای کارگری شورای عالی کار گفت: قرار شد در جلسه عصر امروز کارگروه دستمزد در خصوص تعیین یک بازه زمانی برای جبران فاصله حداقل دستمزد تا هزینه معیشت مذاکره شود تا پس از یک توافق سه جانبه گرایی، به عنوان پیشنهاد به شورای عالی کار که پس از نشست کارگروه برگزار خواهد شد، ارائه شود.
وی تاکید کرد: بنابراین آنچه که در جلسه عصر امروز کارگروه مزد قرار است در خصوص آن بین شرکای اجتماعی توافق شود تعیین حداقل هزینه معیشت ماهیانه یک خانوار و سپس تعیین راهکاری برای جریان فاصله حداقل مزد تا معیشت در یک بازه زمانی مشخص خواهد بود.
مشاور اعضای کارگری شورای عالی در پاسخ به این سئوال که آیا در جلسه امروز شورای عالی کار موضوع تعیین حداقل دستمزد ۹۷ نهایی می‌شود، گفت: هرچند توافقات اصلی در جلسه کارگروه مزد پیش از تشکیل جلسه شورا صورت خواهد گرفت اما بعید به نظر می رسد که در نشست امروز شورای عالی کار، حداقل دستمزد ۹۷ نهایی شود.
