
برخی شاید در این فکر باشند که قبل از مشخص شدن نتیجه دوم دوم مذاکرات ایران و آمریکا، دست به قمار بزرگ بزنند و با این سودا که ممکن است نتیجه گفتگوها به شکست منجر شود، اقدام به تبدیل پساندازشان به طلا و دلار کنند تا برنده باشند. اما چنین وضعیتی شبیه رانندگی در مه و در یک پیچ خطرناک خواهد بود که قدرت دید و تصمیمگیری را از افراد میگیرد.
تصویر بازارها در روز جاری نشاندهنده این هیجان است و در حالی که قیمت طلای فیزیکی در حال افزایش است، اما صندوقهای طلا با روند منفی مواجه هستند در حالی که قیمت جهانی اونس طلا روندی صعودی را تجربه میکند. برخی ممکن است با فرض مثبت بودن مذاکرات روی بازار سهام سرمایهگذاری شدید کرده باشند به امید اینکه هفته آینده بازار سهام ایران سراسر سبزپوش و صعودی خواهد بود.
مذاکرات سخت و پیچیده
یک هفته پس از مذاکرات دور نخست و ارزیابی مثبت و سازنده از سوی دو طرف ایرانی و آمریکایی باعث تقویت موقت ارزش ریال، افزایش شاخص بورس و ریزش ارزش دلار و طلا در بازار داخلی ایران شد اما این روند استمرار پیدا نکرده و به نظر میرسد که فعالان بازار نسبت به مذاکرات روز شنبه با بیم و امید نگاه میکنند.
بر خلاف دور نخست مذاکره، گفتههای متفاوت و متناقض مقامات آمریکایی بر خلاف موضعگیری شفاف مقامات ایرانی نشان میدهد که گفتگوها در یک فرآیند سخت و پیچیده قرار دارد و تصویر آینده چندان شفاف نیست و شبیه رانندگی در هوای مه آلود است. با این وضعیت سرمایهگذاری با ریسک شدید مواجه خواهد بود و در همه جهان سرمایهگذاران با احتیاط عمل میکنند و منتظر تحولات آینده باقی میمانند.
ریسک در کمین هیجانزدهها
ابهام در چشمانداز مذاکرات همچنان باقی است و البته بازندگان قمار روی گفتگوهای شنبه و احتمالا شنبههای بعدی ممکن است مردم عادی و فاقد نگاه منطقی باشد، کسانی که به تقلید از دیگران و تحت تاثیر هیجان اقدام به تصمیمگیری میکنند و این احتمال وجود دارد که اصل سرمایهشان را هم از دست بدهند. به ویژه کسانی همه میزان پساندازشان پایین است و سودای یکشبه پولدار شدن را در سر دارند. در چنین وضعیتی نگاهها به تبلیغات بلاگرها در فضای مجازی هم نشان میدهد که برخی خود را در قامت کارشناس و تحلیلگر بازارهای مالی اقدام به ارائه پیشنهادهایی خوشبینانه میکنند که با ترفندهای مختلف سعی در به تله انداختن مردم عادی و فاقد سواد مالی دارند.
حقوقیها بلندمدت تصمیم میگیرند
به صف خرید و حجم تقاضا در بازار بورس نگاه کنید، متوجه خواهید شد که اشخاص حقوقی به جای کسب سود در نوسانهای شدید، با احتیاط زیاد و بدون هیجانزدگی تصمیم میگیرند و دست به ریسک بالا نمیزنند. چرا که آنها به ثبات بازار و چشمانداز آینده آن نگاه میکنند و مراقب دام نوسانگیری شدید هستند.
آینده بازارها با مذاکرات مثبت
به باور کارشناسان در صورت مثبت اعلام شدن دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا احتمال فروکش کردن انتظارات تورمی وجود دارد چرا که با کاهش ریسکهای سیاسی و احتمال گشایش در روابط بینالمللی باعث کاهش تقاضای سفتهبازی در بازار ارز و طلا میشود. از سوی دیگر بهبود دسترسی ایران به منابع ارزی بلوکهشده و افزایش صادرات نفت، احتمال تقویت ریال و افت قیمت دلار و سکه را در پی خواهد داشت.
شاید فکر کنید که قیمت جهانی طلا صعودی است پس اتفاقی برای داراییهای طلایی نخواهد افتاد. نکته مهم این است که رشد قیمت سکه و طلا در بازار داخلی ایران بیشتر از نرخ رشد قیمت جهانی اونس طلاست و به همین خاطر احتمال افت قیمت طلا در داخل علیرغم روند جهانی در کوتاهمدت وجود دارد به این معنا که حتی اگر طلای جهانی صعودی باشد، کاهش نرخ ارز داخلی میتواند قیمت طلا را در ایران پایین نگه دارد. این نکته را هم در نظر بگیرید که با مثبت شدن چشمانداز مذاکرات و توافق برای کاهش تنش با ثبات اقتصادی و مالی مواجه خواهیم شد و دستکم بخشی از سرمایهها از بازار طلا و ارز به سمت بازار سرمایه یا تولید سوق پیدا کنند.
بیم شکست مذاکرات
اما اگر مذاکرات به شکست برسد یا به تأخیر بیفتد؛ چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ نخستین پیامد آن افزایش نااطمینانی سیاسی و اقتصادی و شاهد این خواهیم بود که سرمایهگذاران به سمت داراییهای امن مانند دلار و طلا متمایل میشوند و تقاضا برای دلار و سکه بهعنوان ابزارهای حفظ ارزش بالا میرود، که ممکن است موجب جهش قیمتها شود. همچنان که فضای روانی ناشی از شکست مذاکرات میتواند انتظارات تورمی را تشدید کرده و به سفتهبازی در این بازارها دامن بزند.
روی مذاکرات ریسک نکنید چرا که بازار طلا و ارز داخلی کشور، بیش از پیش تحت تأثیر اخبار سیاسی است، لذا تصمیمها سرمایهگذاری باید با در نظر گرفتن ریسکهای ژئوپلیتیکی اتخاذ شود و هرچند طلا در بلندمدت همچنان ابزاری برای حفظ ارزش سرمایه باقی میماند، اما نوسانات کوتاهمدت آن ممکن است زیاد باشد.