بخش مهمی از واحدهای مسکونی ساخته شده در ایران کوچک محسوب می شوند.بررسی ها نشان می دهد نزدیک به 30 درصد از واحدهای مسکونی در ایران کمتر از 75 متر مساحت دارند. در این میان سهم واحدهای مسکونی 50 تا 75 متری از کل واحدهای مسکونی 21.7 درصد و سهم واحدهای مسکونی کمتر از 50 متر اندکی بیش از 9 درصد است.
کوچک شدن بعد خانوار از یک سو و بالا بودن قیمت خرید مسکن از سوی دیگر، رونق "کوچک ها" در بازار مسکن را رقم زده است.
نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395 نشان می دهد در مجموع 22 میلیون و 830 هزار و 3 واحد مسکونی در ایران وجود دارد.
شمار واحدهای مسکونی کمتر از 75 متر مساحت در کل کشور به این ترتیب به 7 میلیون و 65 هزار و 421 واحد مسکونی می رسد. تعداد واحدهای مسکونی که بین 50 تا 75 متر مساحت دارند به 4 میلیون و 950 هزار و 711 واحد می رسد.
اگر مبنای محاسبه واحدهای مسکونی کمتر از 100 متر باشد، سهم واحدهایی که متراژ آنها کمتر از هشتاد متر است، از کل واحدهای مسکونی موجود در کشور، به اندکی بیش از 40 درصد می رسد. شمار واحدهایی که بین 76 تا 80 متر مربع هستند، 2 میلیون و 149 هزار و 600 واحد اعلام شده است.
سهم واحدهای مسکونی که متراژ آنها 81 تا 100 متر است 25.2 درصد و سهم واحدهایی که بین 100 تا 150 متر مساحت دارند 23.3 درصد اعلام شده است.
پانصد متری ها
طبق اعلام مرکز آمار ایران سهم واحدهای مسکونی که بالاتر از 500 متر مربع مساحت دارند، کمترین میزان در بین متراژها را داراست.
بر این اساس در سرشماری سال 1395 تنها 32 هزار 896 واحد مسکونی با مساحت بالاتر از 500 متر در کشور شناسایی شده اند که رقمی بسیار اندک، در حدود 0.1 درصد از واحدهای مسکونی ایران را تشکیل می دهد. باید توجه داشت مرکز آمار ایران اعلام کرده است در جریان سرشماری نفوس و مسکن 99 هزار و 465 نفر متراژ محل سکونت خود را اعلام نکرده اند.
چه تعداد ایرانی آپارتمان نشین هستند؟
هر چند شمار آپارتمان ها در شهرهای بزرگ ، خصوصا تهران طی سال های اخیر به شدت افزایش یافته است و گرانی زمین، ساخت آپارتمان های بلند مرتبه را توجیه پذیر کرده اما بررسی ها نشان می دهد همچنان کسانی که در "خانه" زندگی می کنند اکثریت جمعیت ایران را تشکیل می دهند.
مرکز آمار ایران برای توضیح این سهم از عبارت "آپارتمان" و "غیر آپارتمان" بهره برده است، اما در ادبیات رایج و متداول، مردم به واحدهای غیرآپارتمانی ، " ویلایی " می گویند . بررسی ها نشان می دهد 8 میلیون و 975 هزار و 135 واحد آپارتمانی در کشور وجود دارد که سهم آن 39.9 درصد از کل واحدهای مسکونی کشور است .
به این ترتیب شمار واحدهای غیر آپارتمانی 13 میلیون و 854 هزار و 850 واحد برآورد شده است.سهم غیر آپارتمانی ها یا ویلایی ها از کل واحدهای کشور به 60.7 درصد می رسد.
توزیع واحدهای مسکونی معمولی برحسب نوع اسکلت نیز نشان میدهد که 30.9 درصد این واحدهای مسکونی دارای اسکلت فلزی، 26.4 درصد دارای اسکلت بتونآرمه و 42.5 درصد سایر بوده است.
بیشترین سهم مصالح به کار رفته در واحدهای مسکونی که اسکلت آنها فلزی یا بتون آرمه نیست، مربوط به آجر و آهن یا سنگ و آهن با 25.6 درصد است.شمار این واحدهای مسکونی به 5 میلیون و 850 هزار و 879 واحد می رسد.