اگرچه اکثر سرطان های معده مربوط به هلیکوباکترپیلوری و عوامل ژنتیکی است اما برخی از این نوع سرطان نیز به عادت‌ها و رفتارهای روزانه ما مربوط می شود. مصرف برخی مواد غذایی، نوشیدنی ها، بهداشت نادرست زندگی و غیره جزو عواملی هستند که معده را به دردسر انداخته و حتی خطر بروز سرطان را افزایش می دهند. در این مطلب شما را با این عوامل بیشتر آشنا می کنیم.
میل به کباب کردن مواد غذایی
زمانی که مواد غذایی کباب می شوند واکنش های شیمیایی نیز شکل می گیرد که باعث ایجاد رنگ قهوه ای شده و احتمالاً ترکیبات سرطان زا برای معده نیز تولید می شود. بهتر است از قرار دادن مواد غذایی روی حرارت مستقیم آتش بپرهیزید. چون حرارت مستقیم و دمای بالا باعث تشکیل ترکیبات سرطان زا در مواد غذایی می شود. اگر علاقه زیادی به کباب کردن دارید بهتر است از کباب پزهایی استفاده کنید که حرارت را به صورت عمودی به مواد غذایی می رسانند. در این صورت چربی مواد غذایی روی زغال و آتش نمی ریزد و به این ترتیب خطر تولید هیدروکاربورها نیز کمتر می شود.
زیاده روی در مصرف سوسیس و کالباس
نتایج بررسی پژوهشگران نشان داده است گوشت های فراوری شده مانند سوسیس، کالباس و غیره مانند گوشت های قرمز و ماهی های دودی تحت اتهام بوده و مصرف آن‌ها به میزان بیش از 50 گرم در روز خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش می دهند. گوشت های فرآوری شده و دودی حاوی ترکیبات سرطان زا هستند. نیتریت ها که برای نگهداری و رنگ صورتی این مواد غذایی و یا هیدروکاربورهای معطر برای گوشت های دودی جزو این ترکیبات سرطان زا محسوب می شوند.
نوشیدنی های خیلی داغ
نوشیدنی ها داغ باعث آسیب دمایی به مخاط مری و بخش بالایی معده می شوند. به همین دلیل است که در برخی نواحی دنیا مانند آمریکای جنوبی و به ویژه آرژانتین که مصرف نوشیدنی «ماته» رایج است ابتلا به سرطان معده بیشتر است. توصیه می شود از مصرف نوشیدنی های داغ خودداری کنید.
مصرف زیاد خیارشور، ترشیجات و غیره
نتایج بررسی های محققان کره ای نشان می دهد که مصرف زیاد مواد غذایی نگهداری شده در سرکه مانند خیارشور، ترشیجات و غیره باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان معده و مری می شود. البته خیارشور مسبب ابتلا به این بیماری نیست. سرکه نیز به تنهایی باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان معده نمی شود. بلکه مشکل از شیوه آماده کردن این سبزیجات ناشی می شود. در کشورهای آسیای جنوب شرقی، مصرف سبزیجات تخمیر شده رایج است. در واقع در اکثر این کشورها سبزیجات در دبه های پر از آب شور یا سرکه به ترشی تبدیل می کنند. علاوه بر این اسیداستیک (سرکه) تأثیر پیشگیرانه سبزیجات از سرطان را از بین می برد. توصیه می شود در مصرف خیارشور، ترشیجات و به طور کلی سبزیجات تخمیر شده زیاده روی نکنید.
مصرف زیاد نمک
چیپس ها، سوسیس و کالباس، پنیرهای شور، تخمه های شور و غیره جزو مواد غذایی پرنمک هستند. متأسفانه مواد غذایی شور باعث به خطر انداختن مخاط معده شده و نقش زیادی در ابتلا به سرطان دارند. البته هنوز به طور دقیق مشخص نشده است که نمک به تنهایی عامل ایجاد سرطان در معده می شود یا اینکه عاملی است که در کنار هلیکوباکتری (مسبب 80 درصد سرطان های معده) خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد. اما در هر حال به نظر می رسد که نمک زمینه را برای انتشار و تکثیر این باکتری فراهم می سازد.
به عقیده متخصصان بین مصرف نمک زیاد و ابتلا به این نوع سرطان ارتباط وجود دارد. نتایج بررسی ها نشان داده است که مصرف نمک بیش از 5 گرم در روز باعث افزایش 10 درصدی خطر ابتلا به سرطان معده می شود. در کشوری مانند ژاپن که نمک زیادی در رژیم غذایی وجود دارد نیز میزان سرطان معده به شدت بالاست. محققان بر این عقیده هستند که نمی توان میزان بالای سرطان ژاپنی ها را به ژنتیک مربوط دانست چون میزان ابتلا به این سرطان در بین مهاجرانی که در ایالات متحده آمریکا زندگی می کنند بسیار کمتر است. برای پیشگیری از این مشکل کافی است که مصرف مواد غذایی شور مانند چیپس ها، بیسکوییت های شور، غذاهای کنسروی شور و غیره را کاهش داد. علاوه بر این لازم است در حین آشپزی نیز از اضافه کردن نمک زیاد به غذاهایتان خودداری کنید.
عدم مصرف میوه و سبزیجات کافی
اگر رژیم غذایی فاقد میوه و سبزیجات کافی باشد خطر ابتلا به سرطان معده نیز افزایش پیدا می کند. به نظر می رسد که میوه ها و سبزیجات تازه دارای اثرات پیشگیری کننده از سرطان معده هستند. در این بین سبزیجات سفید مانند گل کلم، تربچه، پیاز، سیر، کاسنی فرنگی و غیره بیشترین تأثیر را دارد. به نظر می رسد میزان بالای ویتامین C موجود در این مواد غذایی باعث این تأثیر به خصوص است.
مصرف الکل
الکل تأثیر زیادی در آسیب مخاط گوارشی بخصوص مخاط مری و معده دارد. متأسفانه بدون پوشش محافظتی طبیعی این نواحی، اسیدهای گوارشی باعث آسیب زیاد و تحریک بافت ها می شود. به این ترتیب نیز خطر ابتلا به سرطان معده در بین افرادی که نوشیدنی های الکلی مصرف می کنند بیشتر است.
مصرف دخانیات
مصرف دخانیات باعث آسیب به سلول های معده می شود. چون دخانیات حاوی اثرات سمی است که با دود وارد بدن می شود. از طرف دیگر نیکوتین تأثیر زیادی در تحریک ترشحات گوارشی و اثرات منفی در مخاط معده داشته است. این تأثیر در صورت مصرف همزمان سیگار و الکل چند برابر می شود. متخصصان حوزه سلامتی تأثیر زیادی در پرهیز از مصرف نوشیدنی های الکلی و همچنین دخانیات دارند.
عدم تحرک بدنی
عدم تحرک بدنی در بروز برخی از سرطان ها نقش دارد. متخصصان بر این عقیده هستند که ورزش برای مقابله با سرطان مؤثر است البته به شرطی که با تغذیه سالم و سرشار از میوه و سبزیجات تازه همراه باشد. بنابراین به نظر می رسد داشتن سبک زندگی سالم یعنی تغذیه متعادل، متنوع و درست به همراه ورزش منظم و سبُک روزانه بهترین راه برای پیشگیری از اکثر بیماری ها و سرطان ها از جمله سرطان معده است.
