پایان اغمای سیاست خارجی عربستان برای عقب راندن ایران

به نوشته اکونومیست، شورشیان سوری که مورد حمایت او بودند در حلب شکست‌ناپذیر به نظر می‌رسیدند. ژنرال‌های او از تسخیر قریب‌الوقوع صنعا، پایتخت یمن از دست حوثی‌ها خبر می‌دادند. او همچنان ایران و حزب‌الله را از اعمال گزینه خود برای ریاست‌جمهوری لبنان دور نگه می‌داشت. مقامات این کشور از به ورشکستگی کشاندن ایران به‌واسطه اشباع بازار نفت بدون توجه به خواسته اعضای اوپک سخن می‌گفتند. حتی سفیر عربستان برای نخستین‌بار طی 25 سال گذشته راهی بغداد شد.

در پایان سال‌جاری میلادی اما این پادشاهی در حال عقب‌نشینی از تمام این جبهه‌هاست. سفیر آن از عراق بیرون آمده و از سیل سوءاستفاده از سیاستمداران شیعه که نیم‌نگاهی به ایران دارند، رهایی یابد. شورشیان در حلب با حرکت کوبنده نیروهای دولت ایران، روسیه و سوریه روبه‌رو شده‌اند و در آستانه شکست قرار گرفته‌اند و در نشست سی‌ام نوامبر گذشته اوپک، آنها پذیرفتند تا بیشترین سهم کاهش تولیدات را برای بهبود قیمت‌ها برعهده گیرند درحالی‌که ایران تولیدات خود را افزایش می‌دهد تا به سطح پیش از تحریم‌ها برسد.

در یمن هم به نظر می‌رسد دشمنان حوثی عربستان همچنان حملات مرزی خود را تکرار می‌کنند و هفته گذشته دولت جدید خود را اعلام کردند. یکی از مقامات ایران در این رابطه گفت: «یمن به ویتنام عربستان تبدیل خواهد شد.» وی در ادامه افزود اگر عربستان بپذیرد که باقی نقاط منطقه را ترک کند، ایران به آن اجازه خواهد داد بحرین را حفظ کند.

این وارونگی اقبال به دلیل موفقیت‌های ناشی از حمایت نظامی ایران از شیعیان جهان عرب و نیروهای متحد آن- بشار اسد، رییس‌جمهور سوریه، ارتش عراق و نیروهای شبه‌نظامی مانند حزب‌الله- است. ژنرال احمد عسیری، مشاور وزیر دفاع عربستان و سخنگوی ائتلاف عربستان سعودی در حمله به یمن معترضانه می‌گوید: آنها ما را با نظامیان محاصره کرده‌اند. اما عربستان با کاهش بودجه متحدان سنی سنتی خود که حال به دیگر نقاط چشم دوخته‌اند، در حوزه قدرت نرم نیز در حال افول است. سعد حریری که بلوک سنی لبنان را رهبری می‌کند، با به مشکل خوردن شرکت ساخت و سازش در عربستان به دلیل کاهش بودجه دولتی، پست نخست‌وزیر تحت ریاست‌جمهوری گزینه حزب‌الله را پذیرفته است. عبدالفتاح السیسی، رییس‌جمهور مصر پس از توقف ارسال کشتی‌های نفتی رایگان از سوی عربستان به سمت سوریه، روسیه و حتی ایران گرایش یافته است.

با این‌حال توافق اوپک نشان داد که ایران و عربستان می‌توانند اولویت‌های منطقه‌ای را بر تقابل منطقه‌ای ارجح بدانند. هر دو در تامین مخارج داخلی با مشکل روبه‌رو هستند چه رسد به ماجراجویی‌های خارجی. براساس گزارش صندوق بین‌المللی پول، دولت ایران برای هم‌تراز کردن مخارج و درآمدها، نیازمند نفت 55 دلاری است و عربستان به نفت 80 دلاری احتیاج دارد. با همه این تفاصیل اما تنش تهران- ریاض ادامه دارد.