کمتر کسی است که از تاثیر ورزش و فعالیت‌های بدنی بر سلامت ناآگاه باشد. فعالیت ها و تمرین های جسمانی برای سلامتی تمامی افراد در تمام رده های مختلف سنی مهم هستند، حتی فعالیت های جسمی می تواند در بهبودی وضعیت افراد ضعیف و سالمند، بسیار تاثیرگذار باشد. فعالیت های جسمانی موجب کاهش مرگ و میر و بیماری های مزمن می شود.
انجام فعالیت های جسمانی به مدت۳۰ دقیقه در ۵ روز هفته و یا۲۰ دقیقه در۳ روز از هفته می تواند در سلامتی افراد تاثیر بسیار مهمی داشته باشد و موجب پیشگیری از بسیاری از بیماری ها شود. افراد در هر رده سنی و با هر جنسیتی از فعالیت های جسمانی فواید بسیاری خواهند برد. فعالیت های جسمانی منجر به کاهش مرگ و میر و جلوگیری از توسعه بیماری ها می شود.
ورزش در بیماران قلبی
بیماران قلبی که می‌خواهند با ورزش کردن سلامت خود را بازیابند، باید دقت کنند که بهترین ورزش پیاده‌روی نسبتاً تند است. ابتدا با 2 تا 3 دقیقه شروع کرده و سپس روزانه یک تا دو دقیقه به مدّت آن اضافه کنید تا به 30 تا 45 دقیقه در روز برسد.
شدت ورزش باید به حدی باشد که دچار احساس تنگی نفس، خستگی شدید و یا درد سینه و سرگیجه نشوند و در صورت بروز هر یک از حالات فوق بلافاصله ورزش را متوقف کرده و در صورت وجود درد سینه یک عدد قرص زیر زبانی نیترو گلیسیرین گذاشته به پزشک مراجعه کنند.
از انجام فعالیت بدنی و ورزش هایی که زور زدن زیاد لازم دارد و حرکت چندانی صورت نمی‌گیرد، مثل: وزنه‌برداری، هل دادن ماشین، شنا رفتن، دمبل زدن و... جداً پرهیز کنند.
ورزش در بیماران دیابتی
بنا به توصیه پزشکان ورزش باید در برنامه روزانه یا هفتگی همه افراد گنجانده شود تا علاوه بر سلامت جسم و روح مانع از ابتلا افراد به بیماری به ویژه دیابت شود، همچنین با ورزش می توان دیابت را کنترل کرد.
محققان بنیاد بین المللی پیشگیری و کنترل دیابت معتقدند تمرینات ورزشی برای افراد دیابتی و حتی افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند بسیار مفید است، بطوریکه افراد در معرض خطر با تمرینات منظم ورزشی میتوانند از بروزدیابت تا حد زیادی جلوگیری کنند و در افراد مبتلا به دیابت انجام تمرینات ورزشی کمک زیادی به کنترل وزن ،تعادل بهتر قند خون ، کاهش نیاز به داروها و انسولین، متعادل نگه داشتن چربی خون و کاهش ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی می کند.
ورزش های مناسب برای دیابتی ها چیست؟
ورزش در درمان دیابت بسیار موثر است، زیرا نه تنها باعث پایین آوردن قند خون و کاهش مقاومت بدن به انسولین می شود، بلکه خطر بیماری های قلبی عروقی و نیاز به دارو در دیابت نوع 2 (دیابت غیر وابسته به انسولین) را کاهش می دهد.
برای جلوگیری از افت قند خون در افراد دیابتی، باید غذای بیشتری قبل از ورزش، در حین یا بعد از آن مصرف کرد و یا دوز انسولین را با افزایش فعالیت ورزشی کاهش داد.
افراد مبتلا به دیابت هیچ ممنوعیتی برای انجام ورزش های مختلف ندارند ، اما برخی ورزش ها مثل یوگا، پیاده روی، تای چی ، وزنه زدن زیر نظر مربی، دوچرخه و شناکردن برای آنان مفیدتر هست.
تنها نکته قابل توجه برای بیماران دیابتی قبل از انجام و انتخاب هر رشته ورزشی این است که با پزشک خود و پزشک متخصص ورزشی مشورت کنند.
ورزش و مبتلایان به کبد چرب
با توجه به اینکه چاقی و دیابت از عوامل بروز بیماری کبد چرب می شود، پس با انجام دادن ورزش می توان از عللی که خطر بروز بیماری کبد چرب را افزایش می دهد ، جلوگیری کرد.در واقع بهترین روش و آسان ترین راه درمان کبد چرب حذف عوامل ایجادکننده بیماری است.
به عنوان مثال فرد چاقی که دچار کبد چرب شده است با انجام ورزش بصورت مستمر (دست کم 5 بار در هفته و هر بار 20 دقیقه پیاده روی یا دویدن آهسته)، و همچنین با اصلاح شیوه تغذیه از طریق یک رژیم غذایی سالم و متعادل، کم کالری و کم چرب می تواند اضافه وزنش را کاهش دهد و یا فرد دیابتی با کنترل دیابت خود که پیش از این اشاره شد که فرد دیابتی علاوه بر درمان دارویی توسط پزشک و رژیم غذایی با فعالیت های بدنی و ورزش منظم می تواند دیابت خود را کنترل کند و با کنترل این بیماری از بیماری کبد چرب نیز رهایی پیدا می کند.
دکترمهدی پزشکی مدرس متخصص گوارش در خصوص درمان بیماری کبد چرب معتقد است: این بیماری درمان دارویی و قطعی ندارد و تنها با ورزش می توان این بیماری را بهبود بخشید. این بیماران نیاز نیست که ورزش خاصی انجام دهند و فقط کافی است که فعالیت بدنی منظم و مستمر را برای درمان و کسب سلامتی در برنامه زندگی خود قرار دهند.
ورزش و بیماران مبتلا به آسم
از آنجایی که بیماران مبتلا به آسم در تنفس مشکل دارند، شاید نامعقول به نظر بیاید که برای درمان به ورزش بپردازند. اما اگر دچار آسم شده اید هرچه بیشتر ورزش کنید کمتر دچار حمله آسم خواهید شد. در اغلب موارد ورزش منظم سبب کاهش شدت حملات آسم می‌شود.بالا رفتن وزن تأثیر منفی روی وضعیت بیمار می گذارد؛ زیرا سلول های چربی التهاب ایجاد می کنند.
پیشنهاد می شود این بیماران اگر تصمیم دارید بیرون منزل ورزش کنید سعی کنید در معرض تحریک کننده های محیطی مانند کپک، گرده، آلاینده و حتی هوای خیلی سرد که حمله آسم ایجاد می کند قرار نگیرید.
ورزش و مبتلایان به اضطراب
اضطراب:
اضطراب روزانه و نگرانی های کاری برای همه وجود دارد. اضطراب بالینی مزمن هم نوعی از اضطراب است از مسائلی مانند افسردگی نشأت می گیرد. ورزش برای درمان اضطراب و افسردگی مفید است؛ زیرا با آزادسازی هورمون آندروفین احساس خوب ایجاد می کند و خلق و خوی افراد را بهبود می بخشد.
افرادی که ورزش می کنند، ۲۵ درصد کمتر دچار اضطراب می شوند. بهترین ورزش برای مبتلایان به اضطراب مزمن، ورزش های آرام سازی (مدیتیشن) از جمله یوگا بهترین است زیرا سیستم عصبی را آرام می کند.
قاعدگی و علائم مربوط به یائسگی:
ورزش علائم قاعدگی و یائسگی را کاهش می دهد. اغلب زنان در این دوران دچار اضطراب، تغییر خلق و خو و افسردگی می شوند. ورزش علاوه بر عمل کردن به عنوان انرژی دهنده طبیعی و تقویت کننده خلق و خو، تغییرات هورمونی شایع در این دوران را از بین می برد.
در زنان مسن تر، ورزش می تواند باعث افزایش تراکم استخوانی شود که با بالا رفتن سن افت می کند. ورزش می تواند با بیماری قلبی عروقی و چاقی مفرط که ناشی از تغییر هورمونی در دوران یائسگی است مقابله کند.
بهترین ورزش:
برای زنان در دوران یائسگی، ترکیبی از ایروبیک و ورزش های مقاومتی و برای کاهش علایم قاعدگی ورزش ایروبیک کافی است.
تاثیرات ورزش در پیشگیری و درمان سرطان
تجارب فشارآور روانی، حالات عمیق تنشی و اضطرابی، ناکامی های شدید، افسردگی طولانی، محرومیت از خواب به طور مکرر، داغ دیدگی، سوگواری و سایر حالات هیجانی منفی می‌تواند موجب کاهش حساسیت دستگاه ایمن سازی بدن شده و شخص را در معرض انواع بیماریها و سرطان قرار دهد. ورزش باعت افزایش سیستم ایمنی بدن و در نتیجه مقاومت بدن به ایبتلا به انواع سرطان می شود.
ورزش های پیشنهادی برای بیماران سرطانی
الف:ورزش های با فشار متوسط
مانند: کوهنودری، پیاده روی، دوچرخه ثابت، یوگا، اسکی، شنا، اسکیت، تیروکمان، شکار، بسکتبال دو نفره، ماهیگیری و حتی کارهای روزمره خانگی مانند شستن ظرف ها و تمیز کردن خانه ...
ب:ورزش های با فشار سنگین
مانند: ایروبیک، کاراته، جودو بوکس، اسکواش، دویدن، بالا رفتن از پله، هاکی، طناب زدن، فوتبال و راگبی ...
امروزه نقش مثبت ورزش در پیشگیری و درمان سرطان های کولورکتال، سینه، رحم، تخمدان و پروستات به طور کامل شناخته شده است و پزشکان به افراد مبتلا به این نوع سرطان ها برنامه ورزشی ویژه تجویز می کنند.
درد و التهابات مفصلی و ورزش
استئوآرتریت، درد و التهاب در اطراف مفصل ها بر اثر فرسودگی غضروفی است که از مفصل ها محافظت می کند اما نگذارید درد مانع ورزش شود؛ زیرا ورزش باعث کاهش وزن می شود و وارد آمدن فشار روی مفصل های دردناک را کاهش می دهد.
ورزش های مقاومتی، عضله های اطراف مفصل دردناک را تقویت می کند تا فشار وارده روی عضله ها کمی کاهش یابد.
بهترین ورزش: ورزش هایی مانند پیاده روی، شنا و ایروبیک در آب و با مشورت پزشک می تواند مفید واقع شود.
به طور حتم این نمونه ای کوچک از دنیای فواید ورزش در درمان و پیشگیری از بیماری ها است که امیدوارم با مرور این مطالب و یادآوری فواید ورزش بیشتر به آن بپردازید و از فعالیت بدنی غافل نشوید.
