با توجه به لایحه بودجه سال آینده که تعرفه ۱۰۰درصدی برای ورود خارجیها در نظر گرفته و همچنین نرخ ارز نیز که مبنای آن مرکز مبادله است، خودروهای اقتصادی در جرگه محصولات لوکس قرار میگیرند. این در شرایطی است که تنها مصرفکننده باید بهای تصمیم سیاستگذار را پرداخت کند.
مالیات بر خودروهای لوکس در لایحه بودجه سال آینده هم مورد تاکید واقع شده و به نظر میرسد برخی از خودروهای ۲۰هزاردلاری (سقف قیمتی آییننامه واردات) با توجه به تعرفه ۱۰۰درصدی و نرخ ارز در زمره لوکسهای بازار قرار بگیرند. آنچه مشخص است قیمت خودروهای لوکس در دنیا بسته به نوع، مدل و امکانات از حدود ۴۰هزار دلار تا چندین میلیون دلار متغیر است؛ مثلا سطح ابتدایی خودروهای لوکس مانند BMW سری ۳، مرسدس بنز C-Class، و آئودی A۴ قیمتی در حدود ۴۰ تا ۶۰هزار دلار دارند. این خودروها امکانات لوکس دارند اما نسبت به خودروهای سطح بالاتر از نظر قدرت موتور و امکانات تکنولوژیکی در سطح پایینتری هستند.
این در شرایطی است که در ایران محصولات ۲۰هزاردلاری، خودروی لوکس محسوب میشوند (البته در سال آینده با توجه به تعرفه ۱۰۰درصدی و ارز مرکز مبادله). برای مثال قیمت رسمی خودروی کیا K۵ ۲۰۲۴ حدود دومیلیارد و ۷۷۰میلیون تومان است اما در بازار به حدود پنجمیلیارد تومان رسیده و لوکس محسوب میشود. این در شرایطی است که سال آینده با تعرفه ۱۰۰درصد قیمت محصولاتی از این دست افزایش هم پیدا میکند. خودروهای وارداتی با سقف ۲۰هزار دلار در شرایطی حالا به جرگه لوکسها پیوستهاند که اساسا انتخاب سقف قیمتی مذکور به این دلیل بود که «خودروهای اقتصادی» وارد کشور شوند و سیاستگذار خودرویی نیز مداوما روی این موضوع تاکید میکرد. از سوی دیگر در بسیاری از کشورها، ملاحظات زیستمحیطی نقش اصلی را در وضع مالیاتها ایفا میکند؛ اما در کشورمان تنها قیمت بهعنوان معیاری برای لوکس بودن خودرو محاسبه میشود که با توجه به سطح نامتعارف قیمت خودرو تحتتاثیر سیاستهای نادرست بازار، معیار قابلاطمینانی نیست.
در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ که هفته گذشته مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، به مجلس تحویل داد، به منوال سال گذشته در بخش درآمدی، میزان مالیات خودروهای لوکس در سال آینده تعیین شده است. بر این اساس اگر این بخش از لایحه بودجه به تصویب نمایندگان خانه ملت برسد، لوکسسوارانی که بهای خودرویشان بیشتر از پنجمیلیارد تومان است باید یکدرصد از مازاد مبلغ را به عنوان مالیات پرداخت کنند. نابسامانی در بازار و صنعت خودروی کشور، نبود رقابت، انحصار و سختگیری در تعرفه واردات باعث شده است محصولات لوکس به خودروهایی اطلاق شود که قیمت آنها تحت همین شرایط افزایشی شده است. در واقع شرایط حاکم بر اقتصاد کشور باعث شده است خودروهایی که حتی در کشورهای همسایه با قیمت پایینتری عرضه میشوند، زیر سایه شرایط سیاسی و اقتصادی، بار لوکس بودن را یدک بکشند