قطعات برج خنک کننده یا همان اجزای تشکیل دهنده کولینگ تاور عبارتند از : پکینگ، قطره گیر، فن هوادهی، دینام، سیستم کاهش دور، گیربکس، کویل، نازل و آب پخش کن. این لوازم جانبی برای برج خنک کننده هر یک حکم مهمی داشته و عملاً در نقاط مختلفی جانمایی می شوند. خرید و فروش قطعات برج خنک کننده در واقع عملیاتی است برای تامین لوازم جانبی کولینگ تاور در مدت تعمیر و نگهداری. قطعاتی همچون پکینگ، نازل و آب پخش کن و همچنین پروانه قالباً بدلیل دائم کار بودن و تماس مستقیم با آب زودتر مستهلک می شوند.
انواع اصلی لوازم جانبی کولینگ تاور
1-پکینگ: سطوح خنک کننده یا پکینگ در برج خنک کننده از اصلی ترین قطعات محسوب شده و به صورت دوره ای باید تحت شستشو سالیانه (اسیدشویی) قرار گیرد. پکینگ ها در برج به دو دسته اصلی لانه زنبوری و اسپلش تقسیم می شود و قالباً به شکل پلاستیکی عرضه می شوند. به پکینگ در برج فیلینگ و پوشال کولینگ تاور نیز می گویند که هدف اصلی آن ایجاد سطح تماس مستقیم بین آب و هوا می باشد. مهمترین بخش در لوازم جانبی برج خنک کننده همین پکینگ و تعویض آن است.
2-قطره گیر: قطره برگردان با هدف کندانس و تقطیر بخارات و برگشت قطرات در خروجی هوای اشباع در برج خنک کننده بکار می رود و به آن قطره گیر (drift eliminator) نیز میگویند. قطره گیرها در دو نوع لانه زنبوری و تیغه ای در ایرواشر، هواساز و برج خنک کننده مورد استفاده قرار می گیرند.
3-کلگی توزیع آب: آب پخش کن ، اسپرینکلر یا کلگی توزیع آب واحد تقسیم کننده آب در برج خنک کننده (کولینگ تاور) نام دارند و بیشتر از جنس آلومینیوم سفارش می شوند. خرید و فروش آب پخش کن امروزه در بیشتر شرکت های سازنده برج خنک کننده مرسوم است.
4-لوله آرم: لوله هایی کوچک با سوراخ های مشخص جهت توزیع آب داغ در برج های خنک کننده مدور ( استوانه ای)
5-المیناتور: این قطعه به شکل یک تیغه فایبرگلاس بر روی لوله های آرم یا بازویی های توزیع آب قرار می گیرد. المیناتور در برج خنک کننده با هدف جلوگیری از اخراج قطره های ریز به بیرون برج خنک کننده عملکردی مشابه قطره گیر دارد. المیناتور صرفاً در کولینگ تاورهای گرد یا مخروطی بکار برده می شوند.
6-پروانه یا فن: یکی از لوازم و قطعات اصلی در یک برج فن (fan) نام دارد که بواسطه چرخاندن تیغه های خود هوا را جاروب می کند. به عبارتی ساده فن با گردش مداوم حول نقطه ای مشخص بر روی فن استک موجب مکش هوا و جریان آن داخل کولینگ تاور می گردد. فن های برج خنک کننده اکثراً به دو دسته محوری و حلزونی (گریز از مرکز) تقسیم می شوند. بسیاری از شرکتهای مصرف کننده فن را به عنوان لوازم یدکی در برج خنک کننده همواره داشته تا در صورت نیاز در کمترین زمان ممکن تعویض نمایند.
7-دینام یا مولد برق: موتور در برج خنک کننده وظیفه تامین انرژی مورد نیاز جهت گردش پروانه محوری یا سانتریفیوژ را بر عهده دارد. موتور عمدتاً به قطعاتی همچون فولی؛ تسمه و کاهنده دور متصل می شود و به واسطه آنها با دور مناسب فن را می چرخاند. در برجهای خنک کننده کوچک هم دینام برق مستقیماً (کوپل مستقیم) به فن محوری متصل می شود. به این نوع اتصال دایرکت درایو نیز اطلاق می گردد.
8-حوضچه: تشتک (basin) در برج خنک کننده یکی از اصلی ترین قطعات در کولینگ تاور قلمداد می گردد. حوضچه کولینگ تاور با هدف جمع آوری آب سرد تولید برج و هدایت آن به پمپ در دستگاه قرار می گیرد. حوضچه در برج های خنک کننده مخروطی در قسمت زیرین به صورت مربعی شکل (sump) و در برجهای خنک کننده مکعبی به صورت فلنچدار تعبیه می گردد. حوضچه های کولینگ تاور از سه متریال بتن ، گالوانیزه و یا فایبرگلاس تعبیه می گردند.
9-لوور: louvre همان کرکره ای است که در اطراف یک برج خنک کننده نصب شده و هوای خشک مورد نیاز کولینگ تاور را تامین می نماید. لوور برج خنک کننده به دو دسته لانه زنبوری و تیغه ای تقسیم بندی شده و از جمله لوازم مصرفی کولینگ تاور به حساب می آید. لوورهای لانه زنبوری عموماً با ضخامت 63 الی 70 میلی متر داخل فریم هایی در چهار طرف برج نصب شده و هوای خنک (RH کم) را به داخل مکش می کنند.
10-کویل سرمایشی: کویل سرمایشی (cooling tower coil) در برجهای خنک کننده مداربسته و هیبریدی بکار می رود و هدف آن تماس غیر مستقیم بین دو مدار اصلی در آب است . اول مداری که آب داخل شبکه ی لوله های کویل جریان داشته و دومی آبی است تحت عنوان شاور که بر روی این لوله ها ریزش می نماید. کویل برج خنک کننده از قطعاتی همچون لوله، یو، کلکتور، تیوب شیت، فریم و هلدر تشکیل می شود. قطعات دیگری همچون فلنچ دوبل و سر دنده نیز بر روی کویل جهت سهولت در نصب در نظر گرفته می شود.
11-پمپ: الکتروپمپ در برج خنک کننده با هدف گردش آب سرد به تجهیزات مصرف کننده عضوی اصلی در پکیج لوازم کولینگ واتر به شمار می آید. در واقع آب خنکی را که برج خنک کن تولید می کند یک پمپ با گردش پروانه ی داخلش به سمت ماشین آلات گرمازا هدایت می نماید. انتخاب پمپ در سیستم های برودتی کارخانه وابسته به دبی برج خنک کننده و فاصله از سایر تجهیزات دارد.
12-سیستم کاهش دور: گیربکس در برج خنک کننده (gearbox) در واقع جعبه دنده ای است که از یک سو به فن و از جهت دیگر به موتور کولینگ تاور متصل شده و نسبت دور خروجی پروانه را تنظیم می کند. این قسمت گاهاً به شکل کاهنده دور تسمه ای به صورت V belt نیز مشاهده می گردد و یک سازنده وابسته به میزان کاهش سرعت در فن از قطر مناسب آن بهره می برد.
استانداردهای لازم برای لوازم جانبی برج خنک کننده
یکی از مهمترین مسائل در خصوص خرید قطعات برج خنک کننده داشتن استانداردهای لازم برای محصولات است. از مهمترین استانداردهای قطعات برج خنک کننده میتوان موارد زیر را نام برد.
استاندارد ملی ایران: معتبر ترین استاندارد و گواهینامه داخلی کشور است که در زمینه های مختلف یک مجموعه تولیدی را مورد بررسی قرار می دهد.
گواهی NSE: گواهی است در جهت این که محصول ضرری برای محیط زیست نداشته و آسیبی به آن نمی زند.
ISO14001: گواهی ایست نشان دهنده میزان رضایتمندی مشتریان از ان شرکت
ISO9001: این گواهی تضمین کننده کیفیت جهانی است که متاسفانه امروزه بدلایل مختلف آن اعتبار قبل را در ایران ندارد.
QC control: این یک بخش داخلی در هر شرکت معتبر است که قطعاتی تولیدی آن مجموعه را مورد واکاوی قرار می دهد. در واقع کنترل کیفیت یک الزام در تولید قطعات داخلی برج خنک کننده بشمار می رود.
قیمت لوازم یدکی برج خنک کننده
خوب شاید بهتر است بگوییم مهمترین بخش در خرید و یا فروشی موفق قیمت آن محصول است. قطعات جانبی در کولینگ تاور وابسته به ماهیت آنان قیمت های متفاوتی دارند. نازلهای برج قیمتی معادل 20 الی 200 هزار تومان نهایت دارند. آب پخش کن در برج های خنک کننده از قیمت 800 الی 30 میلیون تومان وابسته به جنس و سایز آنها برآورد می شوند. قیمت فن یا پروانه هم در سال 1401 از بازه 18.000.000 ریال تا 450.000.000 ریال قیمت گذاری می شوند که وابسته به فایبرگلاس یا آلومینیوم بودن تیغه و قطر آنها متفاوت هستند. و اما در خصوص قیمت پکینگ برج خنک کننده باید گفت از متر مکعبی 12.000.000 ریال تا متر مکعبی 15 میلیون تومان وابسته به تراکم و جنس پلیمر در بازار عرضه می شوند.
قطعات تولیدی شرکت دماگستر در برج خنک کننده فایبرگلاس
شرکت دماگستر امروزه به عرضه و توزیع به روز قطعات برج خنک کننده یکی از اصلی ترین تامین کنندگان داخلی کشور به شمار می رود. تولید قطعات برج خنک کننده در شرکت دماگستر توسط ماشین آلات تراشکاری، CNC, VNC، تزریق پلاستیک، اکسترودر، فین پرس، برش لیرز و غیره صورت می پذیرد. دقت تولید در قطعات کولینگ تاور در حدود صدم میلی متر است. کلیه تولیدات این شرکت در سایت رسمی دماگستر عرضه می شود و به صورت آماده تحویل ارائه می گردد. قطعات پلاستیکی کولینگ تاور در این شرکت با پلیمرهای درجه یک سفید (با قابلیت غوطه وری ) ارائه می شوند. کوپلیمرهای درجه یک پلی پروپیلن از مرغوب ترین و رایج ترین قطعات پلاستیکی برج فایبرگلاس به حساب می آید.
